Η Αυτοδιοίκηση δεν είναι πεδίο σύγκρουσης, αλλά το πεδίο όπου μπορεί να ξαναστηθεί η χώρα στα πόδια της.
Συνέντευξη στα “Νέα” και στον δημοσιογράφο Α. Τσοράκη
– Κύριε Δούκα, στο συνέδριο της ΚΕΔΕ αμφισβητήθηκε η διαδικασία και η νομιμότητα της ψηφοφορίας. Εσείς ζητήσατε “να τηρηθεί ο κανονισμός”. Θεωρείτε ότι υπήρξε πρόβλημα θεσμικής αξιοπιστίας ή απλώς μια διαφωνία για τη διαδικασία;
Στην Αλεξανδρούπολη δεν είδαμε απλώς μια διαδικαστική ένταση, αλλά ένα θεσμικό ρήγμα. Όταν τίθεται υπό αμφισβήτηση η διαφάνεια μιας τόσο κρίσιμης διαδικασίας, το πρόβλημα είναι βαθιά πολιτικό. Ζήτησα την τήρηση του κανονισμού γιατί η αξιοπιστία της Αυτοδιοίκησης είναι υπόθεση όλων μας. Δεν μπορούμε να απαιτούμε εμπιστοσύνη από τους πολίτες αν δεν σεβόμαστε πρώτοι τους θεσμούς και τους κανόνες.
Η ΚΕΔΕ πρέπει να αποτελεί θεσμό ενότητας και όχι μηχανισμό αποκλεισμών. Αντί για έναν ουσιαστικό διάλογο γύρω από τα προβλήματα των δήμων, είδαμε μια προσπάθεια ελέγχου των αποφάσεων από το κυβερνητικό στρατόπεδο. Η κυβέρνηση θέλει δημάρχους “υπάκουους”, εξαρτημένους από τα υπουργικά γραφεία. Όμως η Αυτοδιοίκηση είναι η πρώτη γραμμή της Δημοκρατίας — εκεί όπου χτυπά η καρδιά της κοινωνίας.
– Η παράταξή σας εμφανίστηκε στο συνέδριο ως πόλος αντιπολίτευσης. Θέλετε να είστε συνδιαμορφωτής πολιτικής ή ο βασικός εκφραστής μιας νέας, αντικυβερνητικής αυτοδιοικητικής φωνής;
Η «Αυτοδιοίκηση Τώρα» δεν δημιουργήθηκε για να σηκώνει απλώς το λάβαρο της διαμαρτυρίας, αλλά για να υπερασπιστεί τον θεσμό και να προσφέρει προοπτική. Επιδιώκουμε να είμαστε δύναμη θεσμικής παρέμβασης και πολιτικής ουσίας. Η θεσμική διεκδίκηση για εμάς είναι πράξη ευθύνης.
Δεν μπορεί να υπάρξει «συνδιαμόρφωση» όταν η κυβέρνηση αγνοεί τις ομόφωνες αποφάσεις των συνεδρίων της ΚΕΔΕ και συνεχίζει να αποδυναμώνει τους δήμους, στερώντας τους πόρους και αρμοδιότητες. Αυτό δεν είναι συνεργασία — είναι υποβάθμιση.
Η Αυτοδιοίκηση μπορεί να βρεθεί στην πρώτη γραμμή της εθνικής ανασυγκρότησης, της ανάπτυξης και της κοινωνικής προστασίας. Οι δήμοι γνωρίζουν καλύτερα από οποιονδήποτε τις ανάγκες των πολιτών τους. Θέλουμε μια Αυτοδιοίκηση πρωταγωνίστρια, όχι θεατή.
– Μιλάτε για θεσμική αυτοτέλεια. Μπορεί όμως να υπάρξει ισχυρή Αυτοδιοίκηση όταν οι δήμοι εξαρτώνται πλήρως από το κράτος για πόρους, έργα και προσωπικό;
Αυτό είναι το κεντρικό πρόβλημα. Οι δήμοι ζουν μια ιδιότυπη ομηρία: το κράτος απαιτεί αποτελεσματικότητα χωρίς να παρέχει τα εργαλεία. Οι νόμοι για τα οικονομικά της Αυτοδιοίκησης μένουν ανενεργοί, οι πόροι μειώνονται, οι αρμοδιότητες αφαιρούνται.
Η Νέα Δημοκρατία δεν πίστεψε ποτέ στην Αυτοδιοίκηση. Τη βλέπει ως μηχανισμό ελέγχου, όχι ως θεσμό δημοκρατίας και συμμετοχής. Όσο αυτό το μοντέλο συντηρείται, οι δήμοι θα παραμένουν εγκλωβισμένοι στην εξάρτηση και την υποτέλεια.
Η δική μας πρόταση είναι σαφής: πλήρης οικονομική και θεσμική αυτοτέλεια, διαφάνεια, αποκέντρωση και συμμετοχή. Η Αυτοδιοίκηση πρέπει να απελευθερωθεί από τον εναγκαλισμό της κεντρικής εξουσίας. Δεν ζητούμε προνόμια· ζητούμε δικαιοσύνη.
– Προτείνατε κλείσιμο των δημαρχείων ως μέσο πίεσης προς την κυβέρνηση. Πώς συνδυάζεται αυτό με τη θεσμική στάση που υποστηρίζετε;
Όταν η κυβέρνηση αγνοεί συστηματικά τις ανάγκες των δήμων, η σιωπή δεν είναι θεσμική στάση — είναι συνενοχή. Το κλείσιμο των δημαρχείων δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά έσχατο μέσο αφύπνισης. Αν η φωνή μας δεν ακούγεται στα συνέδρια, θα ακουστεί στις πλατείες και έξω από τη Βουλή, μαζί με τους πολίτες.
Η Αυτοδιοίκηση δεν αγωνίζεται για τους δημάρχους, αλλά για τη ζωή στις πόλεις. Η διεκδίκηση είναι ουσία της Δημοκρατίας. Δεν θα αρκεστούμε σε ευχολόγια — θα υπερασπιστούμε τον ρόλο μας με αποφασιστικότητα, ενότητα και σχέδιο.
– Μετά το συνέδριο της Αλεξανδρούπολης, τι αναμένετε από το Διοικητικό Συμβούλιο της ΚΕΔΕ και τη Γενική Συνέλευση της 17ης Δεκεμβρίου;
Είναι απαράδεκτο η ΚΕΔΕ — ένας θεσμός ενότητας — να χρησιμοποιείται ως εργαλείο πολιτικής αντιπαράθεσης. Η πρόσφατη ανακοίνωση με προσωπικές αιχμές αποτελεί δείγμα θεσμικής διολίσθησης και πολιτικής αλαζονείας.
Εμείς δεν θα μπούμε στο παιχνίδι της πόλωσης, αλλά δεν θα αφήσουμε αναπάντητη καμία προσπάθεια φίμωσης. Στο Διοικητικό Συμβούλιο θα ζητήσω:
Την έναρξη 10ήμερης ενημερωτικής καμπάνιας προς κυβέρνηση, Βουλή και κόμματα.
Δυναμική παρουσία στη συζήτηση του Κρατικού Προϋπολογισμού 2026.
Συμβολικό κλείσιμο των δημαρχείων, ως μήνυμα διεκδίκησης.
Ανάλογες δράσεις σε όλες τις περιφέρειες της χώρας μέσω των ΠΕΔ.
Στη Γενική Συνέλευση θα καταθέσουμε ολοκληρωμένες προτάσεις για έναν νέο Κώδικα Αυτοδιοίκησης που θα εξασφαλίζει αρμοδιότητες, πόρους, διαφάνεια και συμμετοχή.
Και θα πούμε ξανά ένα καθαρό “όχι” στον νέο εκλογικό νόμο που προωθεί η κυβέρνηση — έναν νόμο που δεν ενισχύει τη Δημοκρατία, αλλά τη συναλλαγή «κάτω από το τραπέζι». Έναν νόμο που, όπως λέμε χαριτολογώντας, έχει εφαρμοστεί μόνο στα… νησιά Φίτζι.
