Εξέταση των ενεργειών του λόρδου Έλγιν και της νομιμότητας της αφαίρεσης των Μαρμάρων του Παρθενώνα. Ο όρος «Μάρμαρα του Παρθενώνα» αναφέρεται στα τμήματα του γλυπτού διακόσμου του Παρθενώνα που αποσπάστηκαν από τον λόρδο Έλγιν, συμπεριλαμβανομένου ενός κιονόκρανου και άλλων αρχιτεκτονικών μελών του ναού. Αυτά τα γλυπτά, αφού μεταφέρθηκαν στην Αγγλία, αγοράστηκαν από το αγγλικό δημόσιο το 1816 και παραδόθηκαν στο Βρετανικό Μουσείο. Το συνεργείο του Έλγιν μετέφερε από την Ακρόπολη πολλές αρχαιότητες, αποσπώντας αρχιτεκτονικά και γλυπτά τμήματα από τα Προπύλαια, τον ναό της Αθηνάς Νίκης και κυρίως το Ερέχθειο.
Ο μεγαλύτερος αριθμός εκπατρισμένων γλυπτών του Παρθενώνα βρίσκεται σήμερα στο Λονδίνο. Συγκεκριμένα, από τα 111 τμήματα της ζωφόρου, σώζονται τα 97, με τα 56 στο Βρετανικό Μουσείο και τα 40 στην Αθήνα. Από τις 92 μετόπες, οι 64 σώζονται, εκ των οποίων οι 42 βρίσκονται στην Αθήνα και οι 15 στο Βρετανικό Μουσείο. Σε γενικές γραμμές, στο Λονδίνο υπάρχει το 50% των σωζόμενων γλυπτών, ενώ στην Αθήνα το 45% και στα υπόλοιπα ευρωπαϊκά μουσεία το 5%.
Ο λόρδος Έλγιν, Σκωτσέζος ευγενής και πρέσβης της Μ. Βρετανίας στην Κωνσταντινούπολη το 1799, αποφάσισε να επωφεληθεί από την αποστολή του για να διακοσμήσει τη έπαυλή του στη Σκωτία με δείγματα κλασικής αρχαιότητας. Έστειλε στην Αθήνα το 1800 ένα συνεργείο υπό τον Ιταλό ζωγράφο Giovanni Battista Lusieri, αλλά οι προσπάθειές τους συνάντησαν πολλές δυσκολίες. Η Ακρόπολη ήταν οχυρό και οι Τούρκοι προεστοί ήταν απρόθυμοι να επιτρέψουν την απομάκρυνση γλυπτών. Παρά τα δώρα που προσέφεραν, οι απαιτούμενες άδειες από τον Σουλτάνο ήταν απαραίτητες.
Το 1801, ο Έλγιν κατάφερε να αποκτήσει μία άτυπη επιστολή από τον Καϊμακάν Πασά, η οποία του παραχωρούσε ευνοϊκή μεταχείριση για την ομάδα του. Αυτή η επιστολή, σύμφωνα με έρευνες, παραχωρήθηκε χωρίς κανονικές διοικητικές διαδικασίες και αποτέλεσε τη βάση για τη βρετανική επιχειρηματολογία σχετικά με τη νομιμότητα των ενεργειών του Έλγιν. Παρά τις συνεχείς προσφορές του Έλγιν στους Τούρκους της Αθήνας για την απομάκρυνση των γλυπτών, η αμφιβολία για την πραγματική του νομιμότητα παραμένει.
Η θητεία του Έλγιν στην Κωνσταντινούπολη κράτησε έως το 1803 και οι ενέργειές του συνάντησαν διαρκώς αμφισβήτηση. Οι οθωμανικές αρχές απαιτούσαν αποδείξεις για τις ενέργειές του, οι οποίες δεν είχαν επίσημη έγκριση. Οι επιστολές που δόθηκαν στους τοπικούς προεστούς και η παρέμβαση του Βεζίρη δεν κατέστησαν σαφείς τις προθέσεις του Έλγιν.
Ο Έλγιν, ενώ απέσπασε το δεύτερο τμήμα της συλλογής του από την Αθήνα, βρέθηκε αντιμέτωπος με νομικά και ηθικά προβλήματα κατά την πώληση της συλλογής του στο αγγλικό δημόσιο. Αναγκάστηκε να αποδείξει την προσωπική του ιδιοκτησία επί των Μαρμάρων, παρά τις ενστάσεις των Οθωμανών σχετικά με την απομάκρυνσή τους. Αυτές οι εξελίξεις υπογραμμίζουν τη συνεχιζόμενη αμφιβολία για τη νομιμότητα των ενεργειών του Έλγιν.
Πηγή περιεχομένου: in.gr
