Η πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση στην Ελλάδα χρειάζεται αναβάθμιση για να ανταποκριθεί σε προκλήσεις και ανάγκες της κοινωνίας. Σε μια περίοδο όπου οι κοινωνικές, δημογραφικές και οικονομικές προκλήσεις εντείνονται, η Πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση στη χώρα μας βρίσκεται αντιμέτωπη με την ανάγκη να ανταποκριθεί σε αυξανόμενες απαιτήσεις, χρησιμοποιώντας περιορισμένα μέσα. Η τρέχουσα συγκυρία καθιστά επιτακτική την επανεξέταση του θεσμικού, οικονομικού και λειτουργικού πλαισίου που διέπει τους δήμους. Η υποστελέχωση των ΟΤΑ αποτελεί έναν από τους πλέον χρόνιους και πιεστικούς παράγοντες δυσλειτουργίας. Ιδιαίτερα σε μικρούς και απομακρυσμένους δήμους, η έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού περιορίζει τη συμμετοχή σε προγράμματα, την ωρίμανση έργων και την καθημερινή εξυπηρέτηση των πολιτών. Η ανάγκη για σταθερές προσλήψεις και κίνητρα προσέλκυσης προσωπικού είναι επιτακτική, ιδιαίτερα σε ορεινές και νησιωτικές περιοχές. Η μεταφορά αρμοδιοτήτων προς τους δήμους δεν συνοδεύτηκε από την απαραίτητη χρηματοδότηση ή υποστήριξη.
Η συνεχής αύξηση αρμοδιοτήτων χωρίς αντίστοιχους πόρους έχει οδηγήσει σε δυσλειτουργίες και απαξίωση του θεσμού. Η αποσαφήνιση των αρμοδιοτήτων μεταξύ των διοικητικών βαθμίδων, σε συνδυασμό με την αντίστοιχη μεταφορά πόρων, είναι απαραίτητη για την αποτελεσματικότητα της τοπικής διακυβέρνησης.
Δήμοι με ιδιαίτερες ανάγκες, όπως οι ορεινοί και νησιωτικοί, συχνά αποκλείονται από χρηματοδοτικά προγράμματα λόγω της αδυναμίας τους να καταρτίσουν τεχνικές και οικονομικές μελέτες. Η δημιουργία μηχανισμών υποστήριξης γι’ αυτούς τους δήμους αποτελεί μονόδρομο. Στον διάλογο για τη νέα αρχιτεκτονική της αυτοδιοίκησης, η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο, ενώ η συμβολή του Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΙΤΑ) είναι πολύτιμη, προσφέροντας τεκμηριωμένες λύσεις για τα προβλήματα που προκύπτουν.
Το δημογραφικό πρόβλημα αποτελεί ίσως την πιο σοβαρή απειλή για την επιβίωση πολλών περιοχών, κυρίως της υπαίθρου και των νησιών. Η τοπική αυτοδιοίκηση μπορεί να είναι πυλώνας αναστροφής αυτής της τάσης, εφόσον της δοθούν τα κατάλληλα μέσα. Είναι καιρός να υπάρξει ένα νέο θεσμικό και χρηματοδοτικό συμβόλαιο με την Πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση, προκειμένου οι δήμοι να γίνουν μοχλοί τοπικής ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής.
Πηγή περιεχομένου: in.gr
