Εξερεύνηση της επίδρασης του Μακαρίου στην ανεξαρτησία της Κύπρου, 65 χρόνια μετά. Πριν από την αποχώρησή του, ο Μακάριος μου ζήτησε να τον επισκεφτώ. Αυτή ήταν η τελευταία του επικοινωνία μαζί μου, κατά τη διάρκεια μιας συνάντησής μας στην Αρχιεπισκοπή, μετά από μια συνέντευξη που του παραχώρησα λίγες μέρες νωρίτερα (24 Ιουλίου 1977), στο θέρετρο του στο όρος Τρόοδος. Στη διάρκεια εκείνης της Κυριακής, είχε οργανώσει γεύμα για τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου. Ο Μακάριος είχε μεγάλη εκτίμηση για τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών, κ. Σάυρους Βανς, και βασίζε πολλά στην επόμενη συνάντησή τους το φθινόπωρο του 1977 στη Νέα Υόρκη. Ο Μακάριος θυμάται, με σθένος, τις απαιτήσεις του Βανς για την αποχώρηση των Ελλήνων αξιωματικών της Εθνοφρουράς, κάτι που εκείνος απέρριψε κατηγορηματικά, διαβεβαιώνοντας ότι αυτοί θα παραμείνουν για να εξοπλίσουν τους Κυπρίους.
Τι σημαίνει στην πραγματικότητα η αδέσμευτη πολιτική και η ανεξάρτητη χώρα αποδεικνύεται από όσα μοιράστηκε μαζί μου ο Μακάριος στο Λονδίνο, στα τέλη Ιουλίου του 1974. Ο Μακάριος, σε μία από τις πρώτες συναντήσεις του μετά το πραξικόπημα, ανέφερε ότι πολλές φορές αναρωτήθηκε εάν ήταν σωστό να μην ακολουθήσει τις οδηγίες της Αθήνας, πιστεύοντας ότι προστάτευσε τα συμφέροντα του κυπριακού λαού. Αν είχε ακούσει τις εισηγήσεις της Αθήνας, ίσως οι Κύπριοι να είχαν υποστεί τις συνέπειες της χούντας.
Κατά τη διάρκεια του 1964, οι Άγγλοι πρότειναν πενταμερή διάσκεψη με συμμετοχή και των τριών εγγυητριών χωρών, προκειμένου να ρυθμιστεί η κατάσταση στην Κύπρο. Η πρόταση της υποβολής της Κύπρου υπό την αιγίδα του ΝΑΤΟ για τρεις μήνες, προκειμένου να αποτραπεί μια τουρκική απόβαση, συζητήθηκε εκτενώς. Η ελληνική κυβέρνηση τότε εκπροσωπήθηκε από τον υπουργό Εξωτερικών Παλαμά, ο οποίος δήλωσε την αποδοχή της πρότασης με την επιφύλαξη της Ελληνοκυπριακής πλευράς.
Ο Μακάριος ανέφερε επίσης την πίεση που ένιωσε από την πλευρά του Κωνσταντίνου, ο οποίος του επισήμανε τη σοβαρότητα της κατάστασης. «Έχετε υποχρέωση να ακούσετε την φωνή της πατρίδας», του είπε, όμως ο Μακάριος ζήτησε χρόνο για να διαβουλευτεί με το Υπουργικό Συμβούλιο πριν απαντήσει. Αυτές οι συζητήσεις αντικατοπτρίζουν τις δύσκολες επιλογές που αντιμετώπισε κατά την κρίσιμη περίοδο.
Καθώς προχωρούσαν τα γεγονότα, η αποστολή του Ζήνωνα Ρωσσίδη προς τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, Ου Θαντ, καθόρισε την κατεύθυνση των πραγμάτων. Η Κύπρος τελικά δεν εντάχθηκε στο ΝΑΤΟ, αλλά υπήχθη στην προστασία των Ηνωμένων Εθνών.
Αυτή η συνέντευξη, που δημοσιεύθηκε στο αφιέρωμα του Νέου για τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, αναδεικνύει τις πολυσύνθετες σχέσεις και τις προκλήσεις που αντιμετώπισε στην πορεία για την ανεξαρτησία της Κύπρου, 65 χρόνια από την κήρυξή της.
Πηγή περιεχομένου: in.gr
