Ανακαλύψτε την ιστορία του Mendelssohn Stradivarius, ενός σπάνιου βιολιού που βρέθηκε στην Ιαπωνία μετά από δεκαετίες αναζητήσεων. Βερολίνο, δεκαετία του 1920. Στη δεντρόφυτη συνοικία του Γκρούνβαλντ, η έπαυλη του τραπεζίτη Φραντς φον Μέντελσον, δισέγγονου του συνθέτη Φέλιξ Μέντελσον, αποτελούσε το κέντρο πνευματικής ζωής. Οργανώνονταν μουσικές βραδιές με πρωταγωνιστές πιανίστες όπως ο Άρτουρ Σνάμπελ και ο Έντβιν Φίσερ, ενώ μεταξύ των καλεσμένων συγκαταλέγονταν κορυφαίες προσωπικότητες της επιστήμης, όπως ο Μαξ Πλανκ και ο Άλμπερτ Αϊνστάιν. Ο Μέντελσον, εταίρος της ιστορικής τράπεζας Mendelssohn & Co., είχε συλλέξει σπάνια μουσικά όργανα, συμπεριλαμβανομένου του Stradivarius του 1709, το οποίο δώρισε στην κόρη του, Λίλι φον Μέντελσον-Μπόνκε, που το χρησιμοποιούσε στο οικογενειακό κουαρτέτο.
Η μοίρα υπήρξε σκληρή: τον Μάιο του 1928, η Λίλι και ο Έμιλ σκοτώθηκαν σε αυτοκινητικό δυστύχημα, αφήνοντας τρία παιδιά ορφανά. Ο Φραντς, προκειμένου να προστατεύσει το πολύτιμο όργανο, το έκλεισε σε θυρίδα της τράπεζάς του. Το 1930 εξασφάλισε πιστοποιητικό γνησιότητας, ωστόσο η άνοδος των Ναζί το 1933, ο θάνατός του το 1935 και η εκκαθάριση της τράπεζας, η οποία θεωρήθηκε εβραϊκή επιχείρηση, οδήγησαν το Stradivarius στα χέρια του Τρίτου Ράιχ. Η τύχη του βιολιού ήταν αβέβαιη, με την τελευταία γνωστή του θέση να είναι τα κεντρικά της Deutsche Bank, όπου είτε κατασχέθηκε από τους Ναζί λίγο πριν την πτώση του Βερολίνου είτε αφαίρεθηκε από τους Σοβιετικούς το 1945.
Για δεκαετίες, ένα πέπλο μυστηρίου κάλυπτε την τύχη του βιολιού. Η οικογένεια, με πρώτο τον πρωτότοκο γιο Βάλτερ Μπόνκε, δεν έπαψε να το αναζητεί. Ο Βάλτερ δημοσίευσε αγγελία στο περιοδικό The Strad το 1958, κατέθεσε αιτήματα στην Interpol και κατέγραψε την υπόθεση στη γερμανική βάση δεδομένων για έργα που χάθηκαν λόγω ναζιστικών διώξεων. Μέχρι τον θάνατό του το 2000, συγκέντρωνε μαρτυρίες, χωρίς αποτέλεσμα. Η οικογένεια πίστευε ότι το όργανο είχε καταστραφεί.
Η ανακάλυψη έγινε τον Ιούνιο του 2024, όταν η ερευνήτρια Κάρλα Σαπρό του Πανεπιστημίου Καλιφόρνια Μπέρκλεϊ, εντόπισε το βιολί στην Ιαπωνία, με διαφορετικό όνομα: Stella. Συγκρίνοντας μια φωτογραφία του 1930 με εικόνες του Stella, διαπίστωσε ταύτιση στα σημάδια και τις χαρακιές του οργάνου. Το βιολί ανήκε στον βιολονίστα Εϊτζίν Νιμούρα, τον οποίο η UNESCO είχε αναγνωρίσει ως Καλλιτέχνη της Ειρήνης.
Η έρευνα αποκάλυψε μια σκοτεινή διαδρομή: το Stella εμφανίστηκε το 1995 στο Παρίσι, όταν ένας Ρώσος βιολονίστας προσπάθησε να το πουλήσει. Το όργανο πιστοποιήθηκε από κορυφαίους ειδικούς και το 2000 βγήκε σε δημοπρασία στη Νέα Υόρκη, αλλά τα έγγραφα προέλευσης αποδείχθηκαν πλαστά. Η αναγνώριση ότι το βιολί του Μέντελσον και το Stella είναι το ίδιο όργανο επιβεβαιώθηκε από τον Τζέισον Πράις, ιδρυτή του οίκου Tarisio.
Η υπόθεση του Mendelssohn Stradivarius δεν αφορά μόνο τη σπουδαία κληρονομιά μιας οικογένειας, αλλά και τις πολύπλοκες διαδρομές που ακολουθούν τα πολιτιστικά αντικείμενα εν μέσω βίας και ολοκληρωτισμού. Σήμερα, οι απόγονοι της οικογένειας αρχίζουν να επαναφέρουν το ζήτημα της διεκδίκησης, ενθυμούμενοι την κλοπή του πολύτιμου οργάνου τους και την προσωπική τους σύνδεση με αυτό.
Βίντεο:
Πηγή περιεχομένου: in.gr
