Αναλυτική παρουσίαση της αύξησης των αμυντικών δαπανών του ΝΑΤΟ και της θέσης της Ελλάδας εντός της Συμμαχίας. Συμφωνία για σημαντική αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 5% βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση μεταξύ των μελών του ΝΑΤΟ. Το εν λόγω ποσοστό απορρέει από την επιθυμία του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, να αναλάβουν οι σύμμαχοι μεγαλύτερες ευθύνες. Σύμφωνα με το ΝΑΤΟ, η σημερινή πρόβλεψη του 2% δεν επαρκεί.
Σημαντική πρόοδος έχει επιτευχθεί στην έως τώρα διαπραγμάτευση, με στόχο την ολοκλήρωση των αμυντικών δαπανών μέχρι το 2032. Οι διαπραγματευτές εργάζονται για την επερχόμενη σύνοδο κορυφής της Συμμαχίας στη Χάγη, όπου η υιοθέτηση του σχεδίου θα εξεταστεί. Οι υπουργοί Εξωτερικών του ΝΑΤΟ θα αναλύσουν την πρωτοβουλία κατά τη διάρκεια της συνάντησής τους στην Αττάλεια, Τουρκίας, τις επόμενες ημέρες.
Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, πρότεινε τα κράτη μέλη να σπάσουν αυτή την αύξηση σε δύο μέρη, προτείνοντας την αύξηση των αμυντικών δαπανών τους στο 3,5% του ΑΕΠ, συν επιπλέον 1,5% για άλλες σχετικές δαπάνες.
Μια τέτοια συμφωνία θα αποτελούσε τη μεγαλύτερη αύξηση δαπανών από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι κανένα από τα 32 μέλη, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, δεν έχει επιτύχει το εν λόγω όριο. Συγκεκριμένα, οι Ηνωμένες Πολιτείες δαπάνησαν το 2023 το 3,4% του ΑΕΠ τους για άμυνα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Επιπλέον, ο Ντόναλντ Τραμπ έχει επικρίνει τους συμμάχους για τη μη επίτευξη του συμβατικού στόχου του 2% στην αμυντική τους δαπάνη. Εν τω μεταξύ, χώρες όπως η Ισπανία εξακολουθούν να μην πληρούν αυτόν τον στόχο, δαπανώντας μόνο 1,3% του ΑΕΠ τους για το 2024.
Ενόψει της συνόδου κορυφής στη Χάγη, ο Ρούτε έχει δηλώσει ότι ο στόχος είναι η αναδιάρθρωση των δαπανών και της διακυβέρνησης της Συμμαχίας, προκειμένου να κατευναστεί η κριτική του Τραμπ. Οι λεπτομέρειες για τους στρατηγικούς στόχους έχουν ήδη εγκριθεί από τα κράτη μέλη και αναμένονται υπογραφές από τους υπουργούς Άμυνας αρχές Ιουνίου.
Όσον αφορά το 1,5%, οι σχετικές δαπάνες μπορεί να περιλαμβάνουν στρατιωτική κινητικότητα και κυβερνοασφάλεια, ωστόσο δεν είναι σαφές αν αυτό θα αφορά υφιστάμενες ή νέες δαπάνες.
Η αύξηση των δαπανών θεωρείται προκλητική, με στόχο την αποστολή ενός ισχυρού μηνύματος προς τη Ρωσία. Η νέα πρόταση του ΝΑΤΟ βασίζεται σε φιλόδοξα αμυντικά σχέδια, ενώ η Ελλάδα έχει προχωρήσει σε σημαντική αύξηση των αμυντικών της δαπανών, ξεπερνώντας το 2% και πλησιάζοντας τον στόχο του 5%, προτού συγκριθεί με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Σύμφωνα με το makrotrende.com, το 2021 οι δαπάνες ήταν στο 3,86% του ΑΕΠ, ενώ το 2022 στο 3,69%.
Η ελληνική κυβέρνηση συνεχίζει να προγραμματίζει αυξήσεις δαπανών, αναμένοντας να καταγραφεί αύξηση 3,6% το 2025 σε σχέση με το 2024, συνοδευόμενη από πρόσθετες δαπάνες περίπου 4 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Πηγή περιεχομένου: in.gr