Ανάλυση των αντινομιών στο Κυπριακό ζήτημα με αναφορά σε ιστορικές περιόδους και κρίσιμες αποφάσεις. Στο βιβλίο των πρέσβεων Μενέλαου Αλεξανδράκη, Βύρωνος Θεοδωρόπουλου και Ευστάθιου Λαγάκου, *Το Κυπριακό, 1950-1974. Μία ενδοσκόπηση*, αναδεικνύεται μια σημαντική πτυχή του Κυπριακού προβλήματος: Η διάσταση απόψεων και οι αποκλίσεις μεταξύ των κυβερνήσεων Αθηνών και Λευκωσίας υπήρξαν ενδογενείς αιτίες της τραγωδίας που βιώνει η Κύπρος. Αυτή η διαπίστωση παρέχει μια ερμηνεία της κακής τροπής που ακολούθησε το Κυπριακό από το 1950 έως το 1974. Στις επόμενες παραγράφους, θα εξετάσουμε περιπτώσεις όπου οι διαφορετικές απόψεις μεταξύ των ελληνικών κυβερνήσεων και της κυπριακής ηγεσίας είχαν καταστρεπτικά αποτελέσματα.
1. Το Δημοψήφισμα του 1950
Τον Ιανουάριο του 1950, η Εθναρχία διοργάνωσε στην Κύπρο το Ενωτικό Δημοψήφισμα, με αποτέλεσμα το 95,7% των ψηφοφόρων να απαιτήσουν την ένωση του νησιού με την Ελλάδα. Η κυπριακή ηγεσία προσπάθησε να αξιοποιήσει αυτό το αποτέλεσμα, ωστόσο το Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών αντέτεινε σε δήλωση ότι οι συζητήσεις περί ένωσης ήταν ανεύθυνες. Ο Κυβερνήτης Σερ Άντριου Ράιτ επικαλέστηκε αυτή τη δήλωση κατά της Ένωσης, με συνέπεια η Αθήνα να υπονομεύσει μια κρίσιμη εκδήλωση για την Κύπρο.
2. Η Τριμερής Διάσκεψη του Λονδίνου του 1955
Η βρετανική κυβέρνηση, με σκοπό να αντισταθεί στο ενωτικό αίτημα των Κυπρίων, κάλεσε Ελλάδα και Τουρκία σε Τριμερή Διάσκεψη για τη συζήτηση πολιτικών και αμυντικών ζητημάτων που αφορούσαν την Ανατολική Μεσόγειο. Η απόφαση της Ελληνικής Κυβέρνησης να συμμετάσχει στην διάσκεψη επέτρεψε στην Τουρκία να εμπλακεί στα ζητήματα του Κυπριακού, προκαλώντας αναστάτωση στην ελληνική πλευρά.
3. Οι διαπραγματεύσεις Μακαρίου – Χάρντιγκ
Στις 22 Νοεμβρίου 1955, η βρετανική κυβέρνηση αναγνώρισε την αρχή αυτοδιάθεσης της Κύπρου, προτείνοντας ωστόσο μια δεκαετή μεταβατική περίοδο αυτοκυβέρνησης. Ο Μακάριος, παρόλο που ήθελε να αποδεχθεί το σχέδιο, ήλπιζε σε μια σαφή δήλωση υποστήριξης από την Ελληνική Κυβέρνηση. Δυστυχώς, αυτή δεν ήρθε, με αποτέλεσμα να χάσει σημαντική πολιτική υποστήριξη.
4. Οι Συμφωνίες Ζυρίχης – Λονδίνου
Οι διαπραγματεύσεις για αυτές τις συμφωνίες έγιναν μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας χωρίς τη συμμετοχή της Κύπρου. Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος δεν παρακολούθησε τις διαπραγματεύσεις και παρέμεινε αποκομμένος από τη διαδικασία που θα καθόριζε το μέλλον της χώρας του.
5. Το Σχέδιο Άτσεσον
Με το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, αποφασίστηκε η αποστολή ειρηνευτικής δύναμης στην Κύπρο, χωρίς ωστόσο να συμπεριληφθεί η κυπριακή πλευρά στις διαπραγματεύσεις. Η προτεινόμενη παραχώρηση κυπριακού εδάφους στην Τουρκία αποκλήθηκε από τον Μακάριο.
Η ανάλυση αυτή επισημαίνει την περιπλοκότητα των σχέσεων μεταξύ των κυβερνήσεων Αθηνών και Λευκωσίας και τις συνέπειες των λανθασμένων αποφάσεων κατά τη διάρκεια κρίσιμων περιόδων.
Πηγή περιεχομένου: in.gr
