Ανακαλύπτοντας τον μανόλη αναγνωστάκη μέσα από τη μουσική του και τη σύνδεσή του με τη Θεσσαλονίκη. Το ποίημα Δρόμοι παλιοί, γνωστό από τη συλλογή Πέντε μικρά θέματα του 1945, αναφέρεται στη Θεσσαλονίκη, την πόλη γέννησης του Μανόλη Αναγνωστάκη στις 10 Μαρτίου 1925. Φέτος, συμπληρώθηκαν 100 χρόνια από τη γέννησή του, ενώ στις 23 Ιουνίου γιορτάστηκαν 20 χρόνια από τον θάνατό του. Το ποίημα μελοποιήθηκε από τον Μίκη Θεοδωράκη στον κύκλο Μπαλάντες το 1975, με ερμηνευτές τη Μαργαρίτα Ζορμπαλά και τον Πέτρο Πανδή. Το μουσικό θέμα είχε προηγουμένως ακουστεί στην ταινία Σέρπικο (1973) του Σίντνεϊ Λιούμετ, όπου πρωταγωνιστεί ο Αλ Πατσίνο, και είναι καταγεγραμμένο σε πάνω από 50 δισκογραφικές εκδόσεις. Η πρώτη ηχογράφηση δεν περιλάμβανε τη Ζορμπαλά, αλλά έγινε το 1974 με τον ίδιο τον συνθέτη στην έκδοση Mikis Theodorakis – New songs της αμερικανικής εταιρείας Paredon.
Λεπτομέρειες για τον Αναγνωστάκη προκύπτουν από τη νεότερη μουσική μονογραφία Ο μελοποιημένος Μανόλης Αναγνωστάκης, που επιμελούνται οι Σπύρος Αραβανής, Ηρακλής Οικονόμου και Θανάσης Συλιβός, εκδότης του Μετρονόμου. Ο υπότιτλος του τόμου, χαρακτηριστικός, προβάλλει την αντίθεση για το στερεότυπο που ακολουθεί τον Αναγνωστάκη και άλλους μεταπολεμικούς ποιητές: Όμως εγώ δεν παραδέχτηκα την ήττα. Ο τόμος ξεκινά με ένα κατατοπιστικό χρονολόγιο από τη Μαρία Ακριτίδου και περιλαμβάνει συνολικά 17 κείμενα, πολλά από τα οποία είναι αναδημοσιευμένα. Ανάμεσά τους περιλαμβάνεται η απομαγνητοφωνημένη συνέντευξη του ποιητή στον Θάνο Μικρούτσικο για το Γ Πρόγραμμα (17/1/1987), σε επιμέλεια του ερευνητή Γιώργου Ζεβελάκη, καθώς και συνεντεύξεις του με μαθητές και άλλους σημαντικούς ανθρώπους της εποχής.
Το αφιέρωμα προσφέρει διευκρινίσεις για το έργο του σημαντικού ποιητή, τη σύνδεσή του με το μοτίβο της ήττας στο μεταπολεμικό τραγούδι, και την έμπνευση που έχει προσφέρει στους νεότερους συνθέτες. Περιλαμβάνει, ωστόσο, και λεπτομέρειες που έχουν παραβλεφθεί σε προηγούμενες αναγνώσεις. Σημαντική είναι η μελοποίηση του ποιήματος Όταν αποχαιρέτησα τους φίλους μου από τον Θάνο Μικρούτσικο το 1978, που αφήνει εκτός τους τρεις πρώτους στίχους. Ο Διονύσης Σαββόπουλος αργότερα επαναλαμβάνει τον τρίτο στίχο στη διασκευή του Άγγελος εξάγγελος.
Η Χαριτίνη Ξύδη αναδεικνύει τον υπαρξιακό βυθό και τις γειτονιές της Θεσσαλονίκης, από όπου προέρχονται οι στίχοι του Αναγνωστάκη, μελοποιημένοι από τον Μίκη Θεοδωράκη το 1998. Από το τραγούδι Ίσκιοι βουβοί προκύπτει η βαθιά και συναισθηματική σύνδεση του ποιητή με την ανθρώπινη εμπειρία και τη μοναξιά.
Πηγή περιεχομένου: in.gr
