Αναστοχασμός και μνήμη για το Πολυτεχνείο και την ιστορική του σημασία στην ελληνική κοινωνία. Παρασκευή, 16 Νοεμβρίου 2001, στο αριστερό πεζοδρόμιο της Σπύρου Μερκούρη. Το βλέμμα μου πέφτει σε μια ομάδα παιδιών, μαθητών Δημοτικού, καλοντυμένων με άσπρα πουκάμισα, ψηλά κουμπωμένα. Η δασκάλα τους είναι ορατή αλλά και αόρατη, και τότε θυμάμαι την ημερομηνία: σχολική γιορτή του Πολυτεχνείου, και τα μαθήματα είναι «πάπαλα». Συγκινήθηκα από την σοβαρότητα των παιδιών, το άσπρο πουκάμισο τους μου έφερε μια αίσθηση θλίψης και δακρύων για κάτι που έχει παρέλθει, ίσως οριστικά. Στην ουσία, η μνήμη του Πολυτεχνείου έχει καταντήσει τυποποιημένη και αντιγραφική· κάποιοι την διατηρούν ακόμη, ο καθένας για τους δικούς του λόγους. Οι μαθητές του Δημοτικού είναι οι πιο αθώοι σε αυτή την ιστορία· με την αθωότητά τους μας κάνουν να αναρωτηθούμε πώς συνέβησαν τότε όλα αυτά που συνέβησαν, γεμάτα πάθος και αίμα.
Αναλογιζόμενος την τριήμερη αυτή γιορτή, διαπιστώνω ότι έχει παραδοθεί η γλώσσα μας στα νέα παιδιά, προερχόμενα κυρίως από ραδιοφωνικά μηνύματα. Ανάμεσα σε αυτά ξεχωρίζει το σύνθημα «εδώ Πολυτεχνείο», το οποίο αρχικά εκφράζει κραυγή ελευθερίας, αλλά στη συνέχεια μετατρέπεται σε οργή και ενθουσιασμό. Το ερώτημα που ανακύπτει είναι ποια είναι η ουσία της επετειακής αυτής συντήρησης και αν αυτή είναι ακόμη χρήσιμη, ή αν έχει χάσει την αξία της, όπως έχει συμβεί με πολλές εθνικές μνήμες που έχουν ξεθωριάσει σε ρητορείες.
Σκέφτομαι μήπως η κλειδώθηκε η αποτυχία της συντήρησης του Πολυτεχνείου σε αυτό το επιρρηματικό «εδώ», δανεισμένο από προηγούμενες μνήμες. Αν πραγματικά θέλουμε να διασώσουμε τη σημασία της ηρωικής θυσίας του Πολυτεχνείου, θα πρέπει να αναλογιστούμε τη μετάθεση του «εδώ Πολυτεχνείο» σε «εκεί Πολυτεχνείο», ώστε να αποδώσουμε τα γεγονότα στον πραγματικό τους χώρο και χρόνο. Αυτή η αλλαγή θα μας επιτρέψει να αναγνωρίσουμε τη μνήμη του Πολυτεχνείου ως στοχαστική ανάμνηση, όχι ως αναπαραγωγή του παρελθόντος με κραυγές και επεισόδια.
Πηγή περιεχομένου: in.gr
