Εξερεύνηση της αμφιλεγόμενης κληρονομιάς της Λένι Ρίφενσταλ και της σχέσης της με τον ναζισμό. Λίγοι σκηνοθέτες —και ακόμη λιγότερες γυναίκες— έχουν αφήσει τόσο έντονη και ταυτόχρονα αμφιλεγόμενη σφραγίδα στην ιστορία του κινηματογράφου όσο η Λένι Ρίφενσταλ. Το νέο ντοκιμαντέρ του Άντρες Βάιελ, με τίτλο Riefenstahl, επιχειρεί να αποκαλύψει την τελειότητα της εικόνας που η σκηνοθέτρια έχτισε, ερευνώντας την εις βάθος σχέση της με το ναζιστικό καθεστώς μέσω ανέκδοτου αρχειακού υλικού.
Η Λένι Ρίφενσταλ παρέμεινε κατά τη διάρκεια της ζωής της μια αμφιλεγόμενη φιγούρα. Είχε προσπαθήσει επί δεκαετίες να ανασκευάσει την εικόνα της και να εμφανιστεί ως ταλαντούχα και πολιτικά αθώα, εγκλωβισμένη στη λατρεία του ωραίου αντί για το ναζιστικό ιδεώδες. Ωστόσο, το ντοκιμαντέρ του Βάιελ αποδομεί σταδιακά αυτή την αφήγηση, αντικρούοντας τις μακροχρόνιες δικαιολογίες της μέσω των 700 σχεδόν αδημοσίευτων φακέλων που διατηρούσε η οικογένειά της.
Η σχέση της Ρίφενσταλ με τον Χίτλερ και το καθεστώς δεν περιορίζεται στο αισθητικό μεγαλείο του προπαγανδιστικού Triumph of the Will. Το ντοκιμαντέρ αναδεικνύει πώς η ίδια συμμετείχε συνειδητά στη διάδοση της ναζιστικής ιδεολογίας. Η ίδια δεν ήταν μια αφελής καλλιτέχνιδα που προδόθηκε από το καθεστώς· ο φακός της υιοθέτησε τα ναζιστικά σύμβολα ως μέσο επιβολής μιας ψευδαίσθησης.
Το ντοκιμαντέρ φωτίζει επίσης την προσωπικότητα της Ρίφενσταλ. Μέσα από ηχογραφημένες τηλεφωνικές συνομιλίες και επιστολές θαυμαστών της, διαφαίνεται η εμμονή της να διατηρήσει ένα μύθο της στυλιζαρισμένης τέχνης και της αθωότητας, χωρίς να αναγνωρίζει την ηθική της ευθύνη.
Η σύγκριση με το ντοκιμαντέρ του Ρέι Μιούλερ του 1993, The Wonderful Horrible Life of Leni Riefenstahl, είναι αποκαλυπτική. Τότε, η εικόνα της Ρίφενσταλ εμφανιζόταν σχεδόν αψεγάδιαστη και ηρωική. Αντίθετα, ο Βάιελ χρησιμοποιεί ανεξάρτητο οπτικό υλικό και προσεγγίζει την αφήγηση με δέσμευση στην αντικειμενικότητα, αποδομώντας τα ψέματα που συντηρούσαν τον μύθο της.
Στο ντοκιμαντέρ, το φιλμ υφαίνει μια σαφή αφήγηση, αντιπαραβάλλοντας κάθε ψέμα της Ρίφενσταλ με τεκμηριωμένα ιστορικά στοιχεία. Η δομή του είναι αυστηρή και η ηθική του κατεύθυνση αδιαμφισβήτητη. Το έργο λειτουργεί ως σχόλιο πάνω στα σύγχρονα ρεύματα ειδήσεων και εικόνας, υπενθυμίζοντας ότι η ομορφιά χωρίς αλήθεια μπορεί να γίνει ένα επικίνδυνο εργαλείο.
Τελικά, η Λένι Ρίφενσταλ μένει ως σύμβολο μιας καλλιτέχνιδος που έθεσε την αισθητική αρτιότητα πάνω από το πολιτικό περιεχόμενο. Το ντοκιμαντέρ του Βάιελ δεν είναι απλώς μια βιογραφική ανάλυση, αλλά μια αναγκαία κριτική στάση απέναντι στη σχέση της τέχνης με την εξουσία, υπενθυμίζοντας μας την ανάγκη αποκάλυψης των πιο σκοτεινών αληθειών.
Βίντεο:
Πηγή περιεχομένου: in.gr