Ανακαλύψτε την ιστορία του σοβιετικού κοριού πίσω από τη σφραγίδα των ΗΠΑ και τη διακυβερνητική κατασκοπεία. Το 1945, αμέσως μετά την ολοκλήρωση του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, μια ομάδα Ρώσων προσκόπων δώρισε στον τότε Αμερικανό πρέσβη στη Μόσχα, Άβερελ Χάριμαν, μια εντυπωσιακή ξύλινη εκδοχή της Μεγάλης Σφραγίδας των Ηνωμένων Πολιτειών. Αυτό το δώρο, που τοποθετήθηκε στο γραφείο του στο Spaso House, συμβόλιζε τη φιλία και τη συνεργασία μεταξύ ΗΠΑ και Σοβιετικής Ένωσης. Ωστόσο, πίσω από αυτή τη φαινομενικά αθώα προσφορά κρυβόταν μια από τις πιο έξυπνες επινοήσεις της σοβιετικής κατασκοπείας: το Πράγμα. Δεν ήταν απλώς ένας συνηθισμένος κοριός, αλλά μια επαναστατική συσκευή παθητικής ακρόασης, ικανή να λειτουργεί χωρίς μπαταρία, καλώδια ή οποιοδήποτε ορατό ηλεκτρονικό εξάρτημα.
Το Πράγμα στηριζόταν σε μια εξαιρετικά λεπτή μεταλλική μεμβράνη και μια μικρή κεραία, και με τη βοήθεια ραδιοκυμάτων από κοντινό όχημα, η μεμβράνη άρχιζε να πάλλεται με τις φωνές που ακούγονταν στο δωμάτιο. Οι δονήσεις τροποποιούσαν το σήμα που επέστρεφε στους Σοβιετικούς, επιτρέποντάς τους να ακούν ζωντανά τις συνομιλίες στο γραφείο.
Το πρωτοποριακό και ανθεκτικό σχέδιο του Πράγματος το έκανε σχεδόν αόρατο: ήταν ενεργό μόνο όταν φωτιζόταν από εξωτερικό πομπό. Δημιουργός του ήταν ο Σοβιετικός εφευρέτης Λέον Θερέμιν, γνωστός και για την εφεύρεση του μουσικού οργάνου theremin. Ο Θερέμιν εργαζόταν σε μυστικά ερευνητικά εργαστήρια εντός του συστήματος των γκουλάγκ.
Το Πράγμα παρέμεινε στο Spaso House για επτά χρόνια, συλλέγοντας πολύτιμες πληροφορίες από τη δεκαετία του 40 μέχρι τις αρχές του 50. Η αποκάλυψή του ήρθε το 1951, όταν υπάλληλος της Βρετανικής Πρεσβείας άκουσε συνομιλίες να μεταδίδονται από κανάλι της Σοβιετικής αεροπορίας. Ο Αμερικανός συνάδελφος επιβεβαίωσε τις υποψίες, που αφορούσαν κατασκοπευτικούς μηχανισμούς.
Η αποκάλυψη της συσκευής συνέβη το 1952, όταν ο νέος πρέσβης, Τζορτζ Κέναν, ανέθεσε στους τεχνικούς να ελέγξουν το γραφείο του. Η ανακάλυψη ήταν σχεδόν θεατρική, με τους τεχνικούς να εντοπίζουν το σήμα που προερχόταν από τον τοίχο πίσω από τη σφραγίδα. Ο Κέναν διάβαζε δυνατά μια σημαντική επιστολή, όταν οι τεχνικοί έσπασαν το ξυλόγλυπτο και ανέσυραν το παράξενο μηχάνημα, το περιβόητο Πράγμα.
Η αποκάλυψη αυτή αποτέλεσε τεχνολογικό σοκ και ο Κέναν δήλωσε ότι αναβάθμισε την τέχνη της διακυβερνητικής κατασκοπείας σε νέα τεχνολογική διάσταση. Στη Σύνοδο του ΟΗΕ το 1960, ο Αμερικανός πρέσβης Χένρυ Κάμποτ Λοτζ παρουσίασε τη σφραγίδα και το Πράγμα ως απόδειξη ότι οι Σοβιετικοί διέθεταν αντίστοιχα μέσα παρακολούθησης, υπογραμμίζοντας υποτιθέμενα εγκλήματα, όπως το περιστατικό με το U‑2.
Καθώς οι εντάσεις του Ψυχρού Πολέμου αυξάνονταν, η περίπτωση του U-2 αποκάλυψε τη σοβαρότητα της κατασκοπείας. Στις 1 Μαΐου 1960, το αμερικανικό κατασκοπευτικό αεροσκάφος U-2 κατερρίφθη πάνω από τη Σοβιετική Ένωση, αποκαλύπτοντας τις μυστικές πτήσεις παρακολούθησης των ΗΠΑ. Η Ουάσιγκτον αρχικά επιχείρησε να καλύψει το γεγονός, αλλά οι Σοβιετικοί παρουσίασαν τα συντρίμμια του αεροσκάφους και τον πιλότο ζωντανό, με αποτέλεσμα τη μεγάλη ζημιά στο κύρος των ΗΠΑ.
Μέσα σε αυτό το κλίμα διεθνούς κατακραυγής, οι Αμερικανοί χρειάζονταν επειγόντως ένα αντεπιχείρημα. Έτσι, λίγους μήνες αργότερα, στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, ο Χένρι Καμποτ Λοτζ παρουσίασε τη Μεγάλη Σφραγίδα και το κρυμμένο Πράγμα ως χειροπιαστή απόδειξη ότι οι Σοβιετικοί συμμετείχαν επίσης σε εκτενή κατασκοπεία σε διπλωματικά εδάφη. Αυτή η κίνηση είχε διπλό στόχο: να αποδυναμώσει τη σοβιετική κατηγορία για τις πτήσεις του U-2 και να δείξει ότι οι Σοβιετικοί δεν ήταν λιγότερο ένοχοι στον ακήρυχτο πόλεμο της παρακολούθησης.
Η περίπτωση του Πράγματος λειτούργησε ως διπλωματικό αντίβαρο στην κρίση των ΗΠΑ, αποκαλύπτοντας ότι τα μέσα κατασκοπείας δεν περιορίζονταν μόνο στον αέρα αλλά και πίσω από τον τοίχο ενός πρεσβευτικού γραφείου.
*Με πληροφορίες από: BBC*
Βίντεο:
Πηγή περιεχομένου: in.gr
