Ανάλυση των συνταξιοδοτικών συστημάτων στην ΕΕ και της θέσης της Ελλάδας σε σχέση με άλλες χώρες. Η γήρανση του πληθυσμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι μεταβολές στις αγορές εργασίας και οι μακροοικονομικές συνθήκες θέτουν σοβαρές προκλήσεις στα εθνικά συνταξιοδοτικά συστήματα. Η Ελλάδα, με το δικό της ιδιαίτερο ιστορικό κρίσεων, δεν αποτελεί εξαίρεση. Σύμφωνα με την έκθεση Pensions at a Glance 2023 του ΟΟΣΑ, οι συντάξεις παραμένουν η κύρια πηγή εισοδήματος για τους ηλικιωμένους στην Ευρώπη. Σε πολλές χώρες της ΕΕ, πάνω από το 70% του συνολικού εισοδήματος των ηλικιωμένων προέρχεται από δημόσιες μεταβιβάσεις. Η εξάρτηση από τις κρατικές συντάξεις είναι καθολική και, συνεπώς, οι αλλαγές στη συνταξιοδοτική πολιτική έχουν άμεσες κοινωνικές επιπτώσεις.
Το 2022, η μέση ετήσια δαπάνη για συντάξεις γήρατος ανά δικαιούχο στην ΕΕ ανήλθε σε 16.138 ευρώ, δηλαδή περίπου 1.345 ευρώ τον μήνα. Η Ελλάδα βρίσκεται κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, με μέση δαπάνη κοντά στις 13.000 ευρώ ετησίως, που αντιστοιχεί σε περίπου 1.080 ευρώ τον μήνα. Οι σκανδιναβικές χώρες καταγράφουν συντάξεις άνω των 30.000 ευρώ, ενώ η Αλβανία, μια υποψήφια προς ένταξη χώρα, έχει μέση σύνταξη μόλις 1.648 ευρώ.
Σε σύγκριση με τις τέσσερις μεγαλύτερες οικονομίες της ΕΕ, η Ελλάδα υστερεί σημαντικά. Η Ιταλία έχει τη μεγαλύτερη μέση σύνταξη (19.589 ευρώ), ακολουθούμενη από τη Γαλλία (18.855 ευρώ), την Ισπανία (18.100 ευρώ) και τη Γερμανία (17.926 ευρώ). Αυτό σημαίνει ότι ένας Έλληνας συνταξιούχος λαμβάνει κατά 30% έως 50% λιγότερα από έναν Γάλλο ή Ιταλό συνταξιούχο.
Όταν εξετάζουμε τα στοιχεία σε όρους αγοραστικής δύναμης (PPS), οι διαφορές μεταξύ των χωρών μειώνονται. Η Ελλάδα εμφανίζει σημαντική απόκλιση ανάμεσα στην ονομαστική αξία των συντάξεων και την πραγματική αγοραστική δυνατότητα των συνταξιούχων, γεγονός που επηρεάζει αρνητικά το βιοτικό επίπεδο τους.
Το 2022, η μέση σύνταξη μειώθηκε μόνο σε τρεις χώρες της ΕΕ: την Τουρκία, την Ιρλανδία και την Ελλάδα. Αυτή η μείωση συνδέεται με τις πιέσεις στο ασφαλιστικό σύστημα και τις συνεχείς πολιτικές λιτότητας. Παράλληλα, η γήρανση του πληθυσμού σε συνδυασμό με την ανάγκη για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις καθιστά την επάρκεια των μελλοντικών συντάξεων αβέβαιη.
Περισσότεροι από 18,5 εκατομμύρια ηλικιωμένοι στην ΕΕ αντιμετωπίζουν κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού. Στην Ελλάδα, το ποσοστό αυτό φτάνει το 27,5%, ένα από τα υψηλότερα στην ΕΕ. Αυτή η εξάρτηση από τις συντάξεις και το υψηλό κόστος ζωής οδηγούν πολλούς ηλικιωμένους στα όρια της φτώχειας, ιδιαίτερα ευάλωτες ομάδες όπως οι μονογονεϊκές οικογένειες και οι γυναίκες.
Τέλος, το χάσμα συντάξεων μεταξύ ανδρών και γυναικών αποτελεί σοβαρό κοινωνικό ζήτημα. Στην ΕΕ, οι γυναίκες λαμβάνουν 26,1% λιγότερα από τους άνδρες, με το 5,3% των γυναικών να μην λαμβάνει καμία σύνταξη. Στην Ελλάδα, η διαφορά είναι ακόμα πιο έντονη, δημιουργώντας ένα τεράστιο συνταξιοδοτικό κενό που επιδεινώνει την ανασφάλεια για χιλιάδες ηλικιωμένες γυναίκες.
Πηγή περιεχομένου: in.gr
