Μνήμες από μια λιγότερο γνωστή αλλά βαθιά συγκινητική σελίδα της ιστορίας μας, μαζί με υπερηφάνεια για τους συμπατριώτες μας που άντεξαν, προόδευσαν και αποτελούν ένα ζωντανό κύτταρο του Ελληνισμού στην Κεντρική Ασία, επανάφερε η φωτογραφική έκθεση για τον ελληνισμό στο Ουζμπεκιστάν και την πολιτισμική εκδήλωση που τη συνόδευσε.
Ειδικότερα η έκθεση με τίτλο «Το ελληνικό θαύμα στην Τασκένδη» η οποία φιλοξενείται στο πνευματικό Κέντρο «Μελίνα» (2-18/10, Ηρακλειδών 66) παρουσιάζει 100 ιστορικές φωτογραφίες οι οποίες αποτυπώνουν:
– Τη ζωή των πολιτικών προσφύγων στην Τασκένδη από το 1949 έως τον επαναπατρισμό τους, τη δεκαετία του ’70.
– Αφιέρωμα στους δεκάδες χιλιάδες Ποντίους που εκτοπίστηκαν την περίοδο 1937-49 από τον Εύξεινο Πόντο προς τις στέπες του Καζακστάν και στην Κοκάνδη του Ουζμπεκιστάν.
– Την εξέλιξη και τις σημερινές δραστηριότητες του Κέντρου Ελληνικού Πολιτισμού στην Ουζμπεκική πρωτεύουσα.
Την έκθεση διοργάνωσε το Κέντρο Ελληνικού Πολιτισμού στο Ουζμπεκιστάν, με την υποστήριξη του Οργανισμού Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων (ΟΠΑΝΔΑ) ενώ στο πλαίσιο των εγκαινίων προσφέρθηκε το παραδοσιακό ουζμπεκικό έδεσμα πλοβ και παρουσιάστηκαν ελληνικοί και ουζμπεκικοί παραδοσιακοί χοροί από το χορευτικό συγκρότημα του Ελληνικού Συλλόγου Τασκένδης.
Μέσα από τις φωτογραφίες η μνήμη νωπή, μας μεταφέρει στο 1949 όταν μετά την ήττα του Δημοκρατικού Στρατού στο Γράμμο, περίπου 12.000 Έλληνες πολιτικοί πρόσφυγες εγκαταστάθηκαν στην Τασκένδη. Δημιούργησαν τις περίφημες «14 Πολιτείες» που φιλοξένησαν μέσα σε δύσκολες συνθήκες μια νέα, μαχητική κοινότητα. Ήταν οι μικρές ελληνικές εστίες με σχολεία, πολιτιστικά κέντρα και συνολικά ένας σημαντικός πολιτιστικός παράγοντας στην Τασκένδη. Μέχρι το 1970 η κοινότητα αριθμεί 35.000 μέλη στα οποία προστέθηκαν μερικές χιλιάδες από τους εκτοπισθέντες Ποντίους. Παρά τις δοκιμασίες που ακολούθησαν, από τον επαναπατρισμό του 1976 έως τις ταραχώδεις δεκαετίες μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, ο Ελληνισμός εκεί δεν έσβησε. Άγγιξε όμως τα όρια του αφανισμού μέχρι το 2020. Όταν ανέλαβε την προεδρία του Συλλόγου ο αρχιτέκτονας Κώστας Πολίτης και με την πλήρη ανακαίνιση των γραφείων, σηματοδότησε μια πορεία αναγέννησης και άνθησης. Φέτος άνοιξε ελληνική πρεσβεία θέτοντας τέλος στην γραφειοκρατία που απαιτούσε την εμπλοκή της ρωσικής πρωτεύσας για απλά θέματα. Επαναλειτούργησε σχολείο με 95 μαθητές, μετά από δύο δεκαετίες σιωπής και με τη συμμετοχή της κοινότητας στις εθνικές εορτές, η παρουσία των Ελλήνων στην καρδιά της Κεντρικής Ασίας αποκτά ξανά παλμό, συνδέοντας το παρελθόν της προσφυγιάς με το μέλλον της δημιουργικής παρουσίας.
«Η ιστορία του ελληνισμού της Τασκένδης είναι ιστορία αντοχής, προόδου και ενότητας», επισήμανε στον χαιρετισμό του ο Δημήτρης Αβραμόπουλος, πρ. επίτροπος Μετανάστευσης Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας στην ΕΕ, βουλευτής της ΝΔ, σημειώνοντας ότι «η Ελλάδα μεγαλώνει, όταν ενώνει τα παιδιά της, όπου κι αν αυτά βρίσκονται».
«Η έκθεση αυτή είναι ένας φόρος τιμής σε εκείνους που βίωσαν την απώλεια, τον ξεριζωμό και την ξενιτιά αλλά και ένα μήνυμα ελπίδας ότι η μνήμη, όταν διαφυλάσσεται με αγάπη και σεβασμό, μπορεί να γίνει πηγή δύναμης και δημιουργίας για τις επόμενες γενιές», τόνισε χαρακτηριστικά η πρόεδρος του ΟΠΑΝΔΑ Ελένη Ζωντήρου, ανοίγοντας την εκδήλωση.
Στην τελετή των εγκαινίων, τόσο ο αντιπρόσωπος του προξενείου Ουζμπεκιστάν κ. Σουχράτ όσο και οι πρόεδροι των Συνδέσμων φιλίας των δύο λαών Δημήτρης Μπακόλας και Μουχθίν Ασούροφ, αναφέρθηκαν στις δυνατότητες συνεργασίας που προσδίδει η παρουσία του Ελληνισμού στο δυναμικά αναπτυσσόμενο Ουζμπεκιστάν «των 38 εκ κατοίκων, εκ των οποίων το 60% είναι ηλικίας κάτω των 30 ετών και έχει τεράστια δημογραφική ανάπτυξη ετησίως, (700.000 γεννήσεις). Μια χώρα η οποία λόγω της γεωπολιτικής της θέσης (Κ. Ασία), των υποδομών και των μεταφορών, του εμπορίου κ.ά. συνεχώς αναπτύσσεται, αποτελώντας «πλατφόρμα για διεθνείς πρωτοβουλίες και φόρουμ μεταξύ της ΕΕ και της Ασίας αλλά και συνεδριάσεων διεθνών οργανισμών όπως η UNESCO».
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
