Στο μικρό νησί των Αντικυθήρων, μια περιοχή-σταυροδρόμι ατμοσφαιρικών μαζών, έχει δρομολογηθεί η πλήρης ανάπτυξη της ερευνητικής υποδομής PANGEA (ΠΑΓΓΑΙΑ) του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, προκειμένου να αποτελέσει το μοναδικό στη νοτιοανατολική Ευρώπη Παρατηρητήριο Γεωεπιστημών και Κλιματικής Αλλαγής. Το έργο μπαίνει στην τελική φάση του με την υπογραφή συμβάσεων για την προμήθεια του εξοπλισμού.
«Το ΠΑΓΓΑΙΑ δεν είναι απλώς ένα έργο υποδομής. Είναι μια εθνική αποστολή που έχουμε αναλάβει ως φορέας αλλά και επένδυση στην επιστήμη, την καινοτομία και την ανθεκτικότητα απέναντι στις σύγχρονες προκλήσεις», λέει χαρακτηριστικά ο διευθυντής και πρόεδρος του ΔΣ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ), Σπύρος Βασιλάκος. Η δημιουργία του Παρατηρητηρίου Γεωεπιστημών και Κλιματικής Αλλαγής βασίζεται στην ανάγκη να απαντήσουμε επιστημονικά και τεχνολογικά στις σοβαρές προκλήσεις της κλιματικής κρίσης στην περιοχή της Μεσογείου.
Η διαδικασία σύστασης του Παρατηρητηρίου ξεκίνησε το 2017 με απόφαση του τότε διοικητικού συμβουλίου και οι πρώτες εγκαταστάσεις κατασκευάστηκαν το 2018. Στο νησί λειτουργούν ήδη μετεωρολογικός σταθμός, σεισμογράφος και lidar για την παρακολούθηση των αερολυμάτων και των νεφών. Τα έργα που θα οδηγήσουν στην πλήρη ανάπτυξη του Παρατηρητηρίου αφορούν στην προσθήκη επιπλέον υποδομών και ειδικού εξοπλισμού, με ορίζοντα ολοκλήρωσης τα μέσα του 2026.
Η συνολική χρηματοδότηση ανέρχεται στα 28 εκατομμύρια ευρώ και προέρχεται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Ο κ. Βασιλάκος αναφέρει ότι μέχρι σήμερα έχουν ολοκληρωθεί πέντε διεθνείς διαγωνισμοί για την ανάπτυξη του ΠΑΓΓΑΙΑ, οι οποίοι αφορούν στην προμήθεια εξειδικευμένου επιστημονικού εξοπλισμού και στην κατασκευή μόνιμων κτιριακών υποδομών.
Στόχος είναι η ανάπτυξη μιας εκτεταμένης και σύγχρονης ερευνητικής υποδομής που θα παρέχει δεδομένα σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Το ΠΑΓΓΑΙΑ φιλοδοξεί να καλύψει ένα σημαντικό κενό στην ερευνητική υποδομή της χώρας μας, ενσωματώνοντας την Ελλάδα στην διεθνή επιστημονική κοινότητα.
Πρόσφατα υπογράφηκε η πρώτη σύμβαση για την προμήθεια και εγκατάσταση εξοπλισμού, που αφορά στην μονάδα ενεργητικής τηλεπισκόπησης, από την Raymetrics. Το PASGGAIA δεν είναι το μόνο όπλο που διαθέτει το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής. Το ΕΑΑ συμμετέχει σε πολλές δράσεις και διαθέτει τον αρχαιότερο μετεωρολογικό σταθμό στην περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου, με αδιάλειπτες καταγραφές τα τελευταία 180 χρόνια.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
