Πώς θα ήταν να ζούσαμε σε μια κοινωνία πραγματικά συμπεριληπτική, χωρίς αποκλεισμούς και απορρίψεις; Με συνθήκες που θα βοηθούσαν να εκπληρώνονται τα όνειρα και οι φιλοδοξίες των μελών της;
Η πολυβραβευμένη κοινότητα συμβίωσης ΕΣΤΙΑ Άγιος Νικόλαος στο Γαλαξίδι, όπου ενήλικες με νοητικές-αναπτυξιακές αναπηρίες και οι άνθρωποι που τους φροντίζουν ζουν, δημιουργούν και εξελίσσονται μαζί, έχει κάνει πράξη τα παραπάνω. Βασισμένο στην ισότιμη συμπερίληψη, την εξωστρέφεια αλλά και τη διακυβέρνηση, το μοντέλο της ΕΣΤΙΑΣ αποτελεί πρότυπο εντός και εκτός Ελλάδας, έχοντας λάβει τα τελευταία χρόνια εξαιρετικές διακρίσεις, όπως το Βραβείο της Κίνησης Πολιτών από τον πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας το 2015.
Θα είχαμε, λοιπόν, κάθε λόγο να παρουσιάσουμε στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων το έργο της κοινότητας που καλωσορίζει τη διαφορετικότητα και αγκαλιάζει όλα τα μέλη της δια βίου – πόσο μάλλον τώρα που γιορτάζει με ένα Φεστιβάλ, το πρώτο στα 32 χρόνια λειτουργίας της. Το 1ο Φεστιβάλ Πολιτισμού και Αθλητισμού «Μαζί στη Γιορτή», που ξεκινά την Παρασκευή 16/5, είναι αυτό ακριβώς που προσδιορίζει ο τίτλος του. Ένα τριήμερο (16-18 Μαΐου) γιορτής για όλους, με δεκάδες παράλληλες εκδηλώσεις και δράσεις να αναδεικνύουν κάθε γωνιά του Γαλαξιδίου: Θεατρικά και μουσικά δρώμενα, αγώνες δρόμου, εκθέσεις τέχνης, υπαίθρια εργαστήρια, παιχνίδια για μικρούς και μεγάλους, θεματικές γαστρονομικές εμπειρίες, δράσεις στη φύση και για τη φύση, την οικολογία και την αλληλεγγύη (περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραμμα εδώ: https://mazistigiorti.gr/)
Φυσικά, τίποτα από τα παραπάνω δεν θα γινόταν χωρίς προσπάθεια: Εδώ και μήνες, πάνω από 1.700 άτομα -ενεργοί πολίτες από όλες τις ηλικίες, κοινωνικές ομάδες και περιοχές της Ελλάδας- έχουν συμβάλλει εθελοντικά στην προετοιμασία των δράσεων του Φεστιβάλ, μέσα από σχολεία, οργανώσεις και πολιτιστικούς και αθλητικούς ομίλους. Αλλά και πολλά από τα θαυμαστά πράγματα της ΕΣΤΙΑΣ δεν θα είχαν υλοποιηθεί χωρίς ανθρώπους με όραμα, όπως η Giovanna Καμπούρη Μοννά, πρόεδρος του Ιδρύματος, που είχαμε τη χαρά να συνομιλήσουμε μαζί της.
Ακολουθεί η συνέντευξη που έδωσε η κ. Καμπούρη Μοννά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και στη δημοσιογράφο Ελένη Μάρκου:
Ερ. Το 1o Φεστιβάλ Πολιτισμού & Αθλητισμού «Μαζί στη Γιορτή» βρίσκεται πλέον μια αναπνοή πριν από την έναρξή του. Πώς αισθάνεστε γι’ αυτό; Πόσο δύσκολη ή εύκολη ήταν η πραγματοποίησή του;
Απ. Και εγώ και όλη η συντονιστική ομάδα εθελοντών πετάμε! Καθημερινά βιώνουμε συναισθήματα ενθουσιασμού και τρόμου, αισιοδοξίας και ανησυχίας, αλλά πάνω από όλα, την ευχαρίστηση ότι μέρα με τη μέρα το κάθε μέρος του Φεστιβάλ κουμπώνει, οι δράσεις τελειοποιούνται και, ιδίως, ο αριθμός των ανθρώπων που δεσμεύονται να βοηθήσουν ή να συμμετέχουν πολλαπλασιάζεται.
Όταν εμπνευστήκαμε το Φεστιβάλ πριν δεκάξι μήνες ήταν δύσκολο να φανταστούμε την απήχηση που θα είχε η ιδέα μιας πολυκεντρικής γιορτής για την ισότιμη συμμετοχή του ενεργού πολίτη κάθε ηλικίας και διαφορετικότητας στη δημιουργία των δράσεων και στη συμμετοχή σε αυτές. Πολύ γρήγορα, όμως, βρήκαμε ισχυρούς συμμάχους. Αμέσως μας αγκάλιασε ο Δήμος Δελφών, ο οποίος συνδιοργανώνει το Φεστιβάλ και πρότεινε και επιπλέον δράσεις!
Με το άνοιγμα των σχολείων τον Σεπτέμβριο, η Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Φωκίδας υιοθέτησε με ενθουσιασμό την ευκαιρία να συμμετέχουν όλες οι σχολικές ομάδες του νομού σε μια τετράμηνη δράση ευαισθητοποίησης την οποία ονόμασαν «Ισότιμες Κοινότητες», που καταλήγει στα ομαδικά εικαστικά έργα τα οποία θα θαυμάσετε στον καλλιτεχνικό περίπατο. Και η απήχηση της δράσης «Ισότιμες Κοινότητες» επιβεβαιώθηκε όταν η Διεύθυνση Εκπαίδευσης της Στερεάς Ελλάδας μας πρότεινε να διευρυνθεί και σε όλα τα σχολεία πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης της Στερεάς Ελλάδας. Η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας υποστηρίζει τη σχολική δράση, εντάσσοντάς την στη δική της Εβδομάδα Ευαισθητοποίησης «Όλοι Μαζί, Όλοι Ίσοι» της δομής Γέφυρα. Και βέβαια οι Αιγίδες, τόσο της Πρεσβείας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας όσο και των Υπουργείων Κοινωνικής Συνοχής & Οικογένειας και Παιδείας, Θρησκευμάτων & Αθλητισμού, έχουν υπάρξει πολύτιμες στην απήχηση του Φεστιβάλ.
Στην πραγματοποίηση είχαμε δύο βασικές δυσκολίες. Η πρώτη είναι η ίδια η διοργάνωση του συνόλου των δράσεων αλλά και των logistics για τους επισκέπτες. Η συνηθισμένη λύση να την αναθέσουμε σε διοργανωτή εκδηλώσεων δεν μας ταίριαζε, και όχι μόνο λόγω κόστους, αλλά επειδή θα επέβαλλε μια ομοιομορφία σε μια γιορτή που από τη φύση της πρέπει να μεταδίδει την πολυμορφία και την ευρύτατη δυνατόν συμμετοχικότητα ως μέρος του μηνύματός μας. Έτσι, κάθε δράση του Φεστιβάλ, όπως π.χ. οι αγώνες δρόμου, το Υπερθέαμα, οι δημιουργικές δράσεις στην ΕΣΤΙΑ, το κυνήγι θησαυρού, προετοιμάζεται από τη δική της ομάδα, με το πάθος, τις γνώσεις και τους εθελοντές της. Όσο για την πολύπλοκη γενική διοργάνωση σε κάθε της λεπτομέρεια, αναλάβαμε η συντονιστική ομάδα, όλοι μας εθελοντές, με άλλη δουλειά εντός ωραρίου. Αφιερώνουμε πολλές ώρες της νύχτας και της μέρας, η πρόοδος είναι χειροπιαστή, αλλά κάποιες σημαντικές λεπτομέρειες είναι ακόμα ανοικτές ή εμφανίζονται ξαφνικά, εξ ου και ο τρόμος!
Η δεύτερη δυσκολία ήταν η χρηματοδότηση, καθότι όλα στο Φεστιβάλ, με εξαίρεση τη σίτιση και τις διανυκτερεύσεις, και μια συμβολική τιμή εγγραφής στους αγώνες δρόμου, προσφέρονται δωρεάν. Επιπλέον της χορηγίας του Δήμου Δελφών, της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας και της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων για συγκεκριμένες δράσεις, μας έχουν σταθεί πάρα πολλές εταιρείες και ιδιώτες καλύπτοντας μέρος των δαπανών, χωρίς τους οποίους θα ήταν αδύνατον να ανταπεξέλθουμε. Ιδίως, όμως, όλες οι δράσεις και η γενική διοργάνωση γίνονται από εθελοντές. Κι αυτή είναι η πραγματική δύναμη του ΜΑΖΙ στη Γιορτή – δημιουργήθηκε από εθελοντές και απευθύνεται σε εθελοντές!
Ερ. Ποιοι είναι οι κύριοι στόχοι του Φεστιβάλ, αλλά και του ιδρύματος ΕΣΤΙΑ Άγιος Νικόλαος του οποίου είστε πρόεδρος; Πώς θα βλέπατε το μέλλον και των δυο;
Απ. Ο σκοπός του Φεστιβάλ είναι ένας: Να ευαισθητοποιήσει την κοινωνία στις πολύτιμες αξίες της ισοτιμίας κάθε ατόμου και στην ενεργή αποδοχή κάθε διαφορετικότητας μέσα από την έμπρακτη κοινή τους συμμετοχή στη δημιουργία, την προετοιμασία των δράσεων, αλλά και μέσα από τον αμοιβαίο εμπλουτισμό που θα προκύψει γι’ αυτούς που θα λάβουν μέρος. Αυτός ο σκοπός βασίζεται εντελώς πάνω στο όραμα της ΕΣΤΙΑΣ Άγιος Νικόλαος, όπου ενήλικες με αναπτυξιακές αναπηρίες και αυτοί που τους υποστηρίζουν, ζουν, δημιουργούν και διασκεδάζουν μαζί σε μία διαδρομή αμοιβαίου εμπλουτισμού.
Είναι αυτονόητο ότι, για να υπάρξει η ισότιμη συμμετοχή των ατόμων με αναπηρίες στη Γιορτή, όπως και στη ζωή, πρέπει να υποστηριχθούν περισσότερο και με διαφορετικό τρόπο από αυτούς χωρίς αναπηρίες. Αυτό όμως δεν αναιρεί την ισοτιμία, διότι με άλλους τρόπους οι ίδιοι εμπλουτίζουν και υποστηρίζουν τους άλλους. Αυτή η αποδοχή της ισοτιμίας και της εκατέρωθεν προσφοράς αποτελεί και τη βάση μιας άλλης σημαντικής αξίας, της αλληλεγγύης, και επομένως της έννοιας του ΜΑΖΙ, του Εμείς μπροστά από το Εγώ. Η αποδοχή της έννοιας του αμφίδρομου εμπλουτισμού, λογικά καταλήγει και σε διαφορετική αποδοχή των ατόμων ΑμεΑ και ελπίζω και σε διαφορετικούς τρόπους περιγραφής τους. Είναι μακριά από τις σημερινές εκφράσεις ωφελούμενοι, φιλοξενούμενοι, εξυπηρετούμενοι που αποτυπώνουν μόνο παθητικά τη σχέση τους με την κοινωνία.
Το μέλλον για μας στην ΕΣΤΙΑ έχει μία βεβαιότητα: Όλο και πιο πολύ θα βαδίζουμε προς μεγαλύτερη ισοτιμία για κάθε ένα από τα μέλη μας, μέσα από τη δημιουργία περισσότερων επιλογών ζωής και απασχόλησης. Οι περισσότερες νέες επιλογές θα γίνονται στο πλαίσιο της συμμετοχής τους στον ευρύτερο κοινωνικό ιστό – να ζουν, να εργάζονται και να διασκεδάζουν μαζί και δίπλα στους συμπολίτες τους. Το μεγάλο στοίχημα του Φεστιβάλ ΜΑΖΙ στη Γιορτή είναι ακριβώς αυτό, να ανοίξει ακόμα περισσότερο τις καρδιές της τοπικής κοινωνίας και μαζί τους και τις πόρτες των σπιτιών, των επιχειρήσεων και των διαφόρων συλλόγων στη συμμετοχή των ΑμεΑ. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να μπορέσουμε να επαναλάβουμε το Φεστιβάλ κάθε χρόνο ή κάθε δύο χρόνια.
Ερ. Είστε υπέρμαχος του δικαιώματος των ατόμων με αναπηρία να ζήσουν μια ζωή γεμάτη και ικανοποιητική. Πόσα μακριά είμαστε ως ελληνική κοινωνία από αυτόν τον στόχο;
Απ. Ένα άτομο με αναπηρίες, παντού στον κόσμο, ακόμα και με τις καλύτερες κοινωνικές συνθήκες, αντιμετωπίζει προκλήσεις για να ζήσει μια πλήρη ζωή, σε όλες τις πτυχές που εμείς χωρίς αναπηρία θεωρούμε αυτονόητες. Κάθε του κατάκτηση, είτε πρόκειται για πρόσβαση σε εκπαίδευση και εργασία είτε ισότιμη συμμετοχή ως μέλος αθλητικών ή πολιτιστικών ομάδων είτε η δημιουργία δεσμού ή δικής του οικογένειας, απαιτεί μεγαλύτερη προσπάθεια, θα έλεγα γενναιότητα, για να ξεπεράσει τους φραγμούς.
Στη χώρα μας, παραδοσιακά, οι καλύτεροι σύμμαχοι στην προσπάθεια του ατόμου και της οικογένειάς του να ξεπεράσει τα προσωπικά του εμπόδια υπήρξαν οι κοινωφελείς οργανισμοί, οι οποίοι αφιέρωσαν τις επιστημονικές τους γνώσεις αλλά και το ανθρώπινο πάθος τους όχι μόνο στην ατομική του πρόοδο αλλά και στη συνεχή καλυτέρευση των εξωτερικών συνθηκών.
Με τα χρόνια η πολιτεία έχει προσαρμόσει πολλές από τις εξωτερικές συνθήκες για να διευκολύνει την επίτευξη της ένταξης ενός ΑμεΑ στον κοινωνικό ιστό. Μερικά παραδείγματα είναι η δυνατότητα ημιαυτόνομης ζωής στις Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης, η μεγαλύτερη έμφαση στην προσβασιμότητα με τη συνεχή αναβάθμιση των τεχνικών προδιαγραφών δημοσίων χώρων και κτιρίων και η υποστήριξη της καθημερινής ζωής μέσα από προσωπικούς βοηθούς. Υπάρχει πολύς δρόμος ακόμα, ιδίως στη μακροχρόνια -διά βίου- φροντίδα για τα πολλά άτομα που τη χρειάζονται, αλλά η κατεύθυνση είναι η σωστή.
Πιο πολλές προκλήσεις έχουμε ακόμα στην έμπρακτη αποδοχή των ατόμων ΑμεΑ σε προσωπικό επίπεδο από την κοινωνία. Πιστεύω ότι σε αυτό τον τομέα έχουμε ακόμα μεγάλο δρόμο να διανύσουμε, ώστε να εξοικειωθούν οι άνθρωποι στην κανονικότητα των συμπολιτών τους ΑμεΑ και στη δυνατότητα μοιράσματος των κοινωνικών, εργασιακών και προσωπικών στιγμών.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
