«Επέλεξα τους ήρωες ώστε να εκπροσωπούν μορφές που συχνά μένουν αόρατες: ανθρώπους με αναπηρία και διαφορετική ταυτότητα»
Σε μια εποχή όπου ο ρατσισμός και η άρνηση αποδοχής του διαφορετικού παραμένουν έντονα, ορισμένα έργα ξεχωρίζουν για την ικανότητά τους να εμπνέουν και να προσφέρουν βαθιά τροφή για σκέψη. Ένα από αυτά είναι το διήγημα της εκπαιδευτικού και συγγραφέως Βίκης Μηνά. Το νέο της βιβλίο, με τίτλο «Εάν η αγάπη είχε πρόσωπο…», μιλά για την αποδοχή, την κατανόηση και τη δύναμη της αγάπης, αναδεικνύοντας παράλληλα πώς η πίστη, η εμπιστοσύνη και η υπέρβαση εμποδίων μπορούν να φέρουν μια ουσιαστική αλλαγή νοοτροπίας στην κοινωνία.
Η Βίκυ Μηνά είναι εκπαιδευτικός Ειδικής Αγωγής και συγγραφέας. Διαθέτει μεταπτυχιακό τίτλο με θέμα «Η Αξιολόγηση στην Εκπαίδευση και στη Διά Βίου Κατάρτιση-Επιμόρφωση». Επιπλέον, κατέχει πιστοποίηση στην Παιδοψυχολογία από το Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών και αρθρογραφεί στη διαδικτυακή πλατφόρμα «Mother’s Blog».
Το πρώτο της βιβλίο, «Εάν η αγάπη είχε πρόσωπο…», από τις Εκδόσεις Μελτέμι, είναι ένα διήγημα με στοιχεία παραμυθιού, το οποίο προάγει την καλλιέργεια της ενσυναίσθησης και την αποδοχή της διαφορετικότητας.
Λίγα λόγια για το έργο της: «Εάν η αγάπη είχε πρόσωπο…»
Πρόκειται για μία πρωτότυπη ιστορία παραμυθίας για την αγάπη, την ισότητα και τη συμπερίληψη.
Ο Λουκάς, ένας κωφός ξυλουργός και ο Μάρκος, ένας δάσκαλος σε αναπηρικό αμαξίδιο και θύμα ενδοοικογενειακής βίας, είναι ένα ομόφυλο ζευγάρι, που ζει σ’ ένα μικρό χωριό στην κορυφή ενός λόφου.
Η πίστη τους τούς δίδαξε την καλοσύνη και την αποδοχή, όχι τον διαχωρισμό.
Όταν το ιερό καντήλι της εκκλησίας σβήνει, ο Λουκάς και ο Μάρκος ξεκινούν ένα δύσκολο ταξίδι στο μοναστήρι του βουνού, για να φέρουν μια νέα φλόγα. Αντιμετωπίζοντας προκλήσεις, αποδεικνύουν πως η αγάπη και η συνεργασία μπορούν να ξεπεράσουν κάθε εμπόδιο.
Η Βίκυ Μηνά, σε συνέντευξη στην Politic, αποκαλύπτει πώς γεννήθηκε η ιδέα για το νέο της αφήγημα, εξηγεί την επιλογή των ηρώων και τα μηνύματα που θέλει να μεταφέρει, τον αντίκτυπο του έργου της, καθώς και την στάση της νεολαίας απέναντι στη διαφορετικότητα.
Ακολουθεί αναλυτικά η συνέντευξη:
Τι σε ώθησε να ξεκινήσεις τη συγγραφή και ποια ήταν η βασική έμπνευση πίσω από αυτή την ιστορία;
Με ώθησε η ανάγκη μου να αναδείξω την αξία της αγάπης και της αποδοχής, σ’ έναν κόσμο που συχνά φοβάται τη διαφορετικότητα. Η βασική μου έμπνευση προήλθε από ανθρώπους που βιώνουν περιθωριοποίηση και από την επιθυμία μου να αναδείξω πως η αγάπη μπορεί να μεταμορφώσει κοινωνίες.
Πώς επέλεξες τους ήρωες του αφηγήματός σου και ποια βασικά μηνύματα επιδιώκεις να μεταφέρεις μέσα από την πλοκή και τις μεταξύ τους σχέσεις;
Επέλεξα τους ήρωες ώστε να εκπροσωπούν μορφές που συχνά μένουν αόρατες: ανθρώπους με αναπηρία και διαφορετική ταυτότητα. Μέσα από τις σχέσεις και την πορεία τους επιδιώκω να αναδείξω την αξία της ισότητας, της ενσυναίσθησης και της κοινωνικής μεταμόρφωσης που μπορεί να επιφέρει η αληθινή αγάπη.
Όσον αφορά την εικονογράφηση, τα χρώματα και το παρουσιαστικό των χαρακτήρων είναι τυχαία, ή έχουν κάποιο νόημα;
Η εικονογράφηση δεν είναι δική μου, αλλά της κυρίας Αικατερίνης Σαρισάββα. Κάθε χρώμα και χαρακτηριστικό επιλέχθηκε από εκείνη με μεγάλη προσοχή, ώστε να ενισχύει τα συναισθήματα, την προσωπικότητα και τα μηνύματα του αφηγήματος.
Η παρουσία ΛΟΑΤΚΙ+ χαρακτήρων σε παιδικά κείμενα παραμένει σπάνια. Πόσο σημαντική θεωρείς αυτή την εκπροσώπηση και πόσο έτοιμη πιστεύεις πως είναι η ελληνική κοινωνία και ειδικά οι νέοι αναγνώστες να αγκαλιάσουν τη διαφορετικότητα;
Η παρουσία ΛΟΑΤΚΙ+ χαρακτήρων σε παιδικά κείμενα είναι εξαιρετικά σημαντική, καθώς προσφέρει αναγνώριση και αίσθημα αποδοχής σε παιδιά που διαφέρουν και καλλιεργεί την ενσυναίσθηση σ’ όλους τους αναγνώστες. Η ελληνική κοινωνία βρίσκεται σε διαδικασία αλλαγής· οι νέοι αναγνώστες δείχνουν μεγαλύτερη ανοχή και δεκτικότητα, γεγονός που μας δίνει ελπίδα για έναν κόσμο πιο ανοιχτό και ισότιμο.
Ακούμε συχνά για περιστατικά ομοφοβικών επιθέσεων με δράστες ανήλικους. Πιστεύεις ότι το σχολείο μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην πρόληψη και αντιμετώπισή τους; Ποιες πρωτοβουλίες θα πρότεινες να υλοποιηθούν;
Το σχολείο μπορεί και πρέπει να διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην πρόληψη ομοφοβικών επιθέσεων. Η ευαισθητοποίηση μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων για σεβασμό και διαφορετικότητα, η ενίσχυση της ενσυναίσθησης, η κατάρτιση των εκπαιδευτικών και η δημιουργία ασφαλών χώρων συζήτησης είναι πρωτοβουλίες, μπορούν να αλλάξουν πραγματικά την κουλτούρα του σχολείου.
Στο βιβλίο οι ήρωες είναι και πιστοί χριστιανοί, σε μια εποχή όπου η Ορθοδοξία εμφανίζεται σε αντιπαράθεση με την ομοφυλοφιλία. Πώς αντιμετώπισες αυτή την ισορροπία και τι ήθελες να αναδείξεις μέσα από αυτή την επιλογή;
Με την επιλογή των ηρώων ως πιστών Χριστιανών, ήθελα να αναδείξω ότι η πίστη και η σεξουαλική ταυτότητα δεν είναι ασυμβίβαστες. Στην ιστορία επιδιώκω να αναδείξω ότι η αγάπη, η ενσυναίσθηση και η ηθική ακεραιότητα, μπορούν να συνυπάρξουν με τη θρησκευτική πίστη, υπερβαίνοντας τις προκαταλήψεις και τα στερεότυπα.
Ποιες ήταν οι μέχρι τώρα αντιδράσεις που έχεις λάβει – θετικές και αρνητικές – σχετικά με το θέμα και την προσέγγιση του βιβλίου;
Οι αντιδράσεις μέχρι στιγμής υπήρξαν ανάμεικτες, αλλά ενθαρρυντικές. Πολύς κόσμος εξέφρασε θετικά σχόλια για την ευαισθησία και την ειλικρίνεια με την οποία προσεγγίζεται η διαφορετικότητα και η αγάπη. Υπήρξαν και κάποιες κριτικές απ’ όσους δυσκολεύονται να αποδεχτούν την παρουσία ΛΟΑΤΚΙ+ χαρακτήρων, γεγονός που καταδεικνύει πόσο σημαντική είναι η συζήτηση που ανοίγει το βιβλίο.
Ποιο είναι το επόμενο συγγραφικό βήμα σου; Θα ήθελες το έργο σου να μεταφερθεί σε άλλη μορφή, όπως animated storybook ή audiobook;
Το επόμενο βήμα μου είναι να διευρύνω την απήχηση του έργου μέσα από διαφορετικές μορφές, όπως audiobook ή θεατρική/κινηματογραφική μεταφορά. Στόχος μου είναι η ιστορία να φτάσει σε περισσότερους αναγνώστες και να μεταφέρει τα μηνύματα της αγάπης, της αποδοχής και της ενσυναίσθησης σε κάθε ηλικία.
Ως εκπαιδευτικός, πώς αντιλαμβάνεσαι τη στάση των παιδιών απέναντι στον σεβασμό και την αποδοχή της διαφορετικότητας; Διαπιστώνεις σημάδια θετικής αλλαγής στις αντιλήψεις τους με τα χρόνια ή θεωρείς ότι το κοινωνικό περιβάλλον εξακολουθεί να καλλιεργεί φόβο και επιθετικότητα απέναντι σε ό,τι δεν ταιριάζει με τα συνηθισμένα πρότυπα;
Ως εκπαιδευτικός, διαπιστώνω ότι τα παιδιά δείχνουν φυσική περιέργεια και διάθεση για αποδοχή της διαφορετικότητας, ιδιαίτερα όταν η εκπαίδευση και το περιβάλλον τους ενισχύουν την ενσυναίσθηση. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται θετική αλλαγή στις αντιλήψεις τους, αν και το κοινωνικό περιβάλλον εξακολουθεί σε πολλές περιπτώσεις να καλλιεργεί φόβο ή προκατάληψη. Η καθοδήγηση και τα σωστά πρότυπα παραμένουν καθοριστικά.
