Τη δημιουργία ενός ενοποιημένου ευρωπαϊκού ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης δασικών πυρκαγιών προτείνει, σε έκθεσή της, η ειδική ομάδα εργασίας του Επιστημονικού Γνωμοδοτικού Συμβουλίου των Ευρωπαϊκών Ακαδημιών (EASAC), ώστε να καταστεί δυνατή η διαλειτουργικότητα της κοινής χρήσης πόρων και μέσων μεταξύ των κρατών-μελών.
Στην έκθεση, την οποία συνέταξαν διακεκριμένοι επιστήμονες, οι ερευνητές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τις όλο και συχνότερες και πολύπλοκες πυρκαγιές στην Ευρώπη, επηρεάζοντας ακόμη και περιοχές που ιστορικά πλήττονται λιγότερο. Παράλληλα, εξετάζονται οι παράγοντες που ευθύνονται γι’ αυτές τις αλλαγές και διερευνώνται οι συνέπειές τους, ενώ μελετώνται και αξιολογούνται οι τρέχουσες πρακτικές και πολιτικές διαχείρισης δασικών πυρκαγιών.
Οι επιστήμονες υπογραμμίζουν ότι οι πολιτικές πρέπει να στραφούν από την καταστολή σε μία πιο ισορροπημένη προσέγγιση, συνδυάζοντας προληπτικές και κατασταλτικές στρατηγικές. «Προτείνουμε μία πανευρωπαϊκή συνεργασία για την προστασία και προσαρμογή των δασικών οικοσυστημάτων καθώς και για τη βέλτιστη αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών», εξηγεί ο Χρήστος Ζερεφός.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι αλλαγές στη χρήση γης, η κλιματική αλλαγή και η κοινωνική και οικονομική δυναμική αυξάνουν την πολυπλοκότητα των πυρκαγιών. «Με την κλιματική αλλαγή να εντείνει τις ξηρασίες και να μειώνει τις καλοκαιρινές βροχοπτώσεις, ο κίνδυνος πυρκαγιών προβλέπεται να υπερδιπλασιαστεί έως το 2100», σημειώνουν.
Όπως αναφέρει ο Ζερεφός, «με την υπερθέρμανση μειώνεται η υγρασία του εδάφους. Όταν η σχετική υγρασία του εδάφους είναι κάτω από 10%, το υποστηρικτικό δασικό οικοσύστημα αρχίζει να είναι ευάλωτο σε αναφλέξεις. Οι αναφλέξεις μπορεί να είναι τυχαίες, μπορεί να είναι και εμπρησμοί», τονίζει.
Σύμφωνα με την έκθεση, τα πλαίσια πολιτικής θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την ποικιλομορφία των οικοσυστημάτων με έμφαση στη μείωση του κινδύνου, την αποκατάσταση μετά την πυρκαγιά και την ισορροπημένη χρήση των πυρκαγιών. Ο κίνδυνος ποικίλλει σε όλη την Ευρώπη, με τη Μεσόγειο να αντιμετωπίζει πιο έντονες πυρκαγιές λόγω των χαρακτηριστικών της περιφερειακής βλάστησης.
Καταλήγοντας, η έκθεση προτείνει οκτώ κύριες επιλογές πολιτικής για τη μακροπρόθεσμη προληπτική διαχείριση των δασικών πυρκαγιών.
Ειδικότερα τέτοιες πολιτικές περιλαμβάνουν:
1. Επένδυση στην ολοκληρωμένη μείωση του κινδύνου πυρκαγιάς. 2. Εφαρμογή λύσεων βασισμένων στη φύση. 3. Συνειδητοποίηση του οικολογικού ρόλου της φωτιάς στα οικοσυστήματα. 4. Επενδύσεις στην εκπαίδευση και την επικοινωνία για την ευαισθητοποίηση σχετικά με τις πυρκαγιές. 5. Χρησιμοποίηση της διαχείρισης τοπίου για μείωση της κοινωνικής και οικολογικής ευπάθειας.
6. Εναρμόνιση των τομεακών πολιτικών. 7. Προώθηση της συμπαγούς αστικής ανάπτυξης. 8. Ενθάρρυνση της βιώσιμης ιδιωτικής διαχείρισης γης.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ