Ένας από τους πιο σημαντικούς ποιητές της γενιάς του, ακαδημαϊκός και καθηγητής Πανεπιστημίου, ο Λουίς Γκαρθία Μοντέρο, βρέθηκε στην Αθήνα στο πλαίσιο του Μεσογειακού Φεστιβάλ Ποίησης που διοργάνωσε το ελληνικό τμήμα του Ινστιτούτου Θερβάντες, για να μιλήσει για τη συνάφεια ανάμεσα στον μεγάλο Έλληνα Νομπελίστα Ελύτη και τον αδικοσκοτωμένο Ανδαλουσιανό ποιητή Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα.
Ο δημοσιογράφος του ΑΠΕ-ΜΠΕ συναντήθηκε με τον Γκαρθία Μοντέρο και συνομίλησαν για το περιεχόμενο της εισήγησής του, την κατάσταση της σημερινής ποίησης και τη θέση του ποιητή στους δύσκολους καιρούς που διανύουμε.
Ακολουθεί η συνέντευξη:
Κ. Μοντέρο, ευχαριστούμε για τη συνέντευξή σας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. Μιλήσατε για δύο μεγάλους παγκόσμιους ποιητές που, αν και ανήκουν σε διαφορετικές ποιητικές γενιές και παραδόσεις, διατηρούν κοινά στοιχεία στο έργο τους. Μπορείτε να μας τα σκιαγραφήσετε;
Όταν μιλάμε για τον Ελύτη και τον Λόρκα αναφερόμαστε σε δύο μέγιστους ποιητές, και θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη πως ο καθένας έχει τον δικό του κόσμο. Θέλησα να επισημάνω τις ομοιότητες μεταξύ τους και να επισημάνω κάποιες πτυχές του Λόρκα και της γενιάς του ’30, στην οποία ανήκε κι ο Ελύτης. Είναι μία ιδιαίτερη σχέση, με τον Λόρκα να έχει μεταφραστεί στα ελληνικά ακόμη και όταν ήταν εν ζωή, ενώ μετά θάνατον είχε ακόμη μεγαλύτερη απήχηση στην ελληνική ποίηση.
Πολλά στοιχεία στον Ελύτη και στον Ρίτσο γίνονται αντιληπτά ως διάλογος με τον Λόρκα. Οι ποιητές της γενιάς του ’27 ήταν αυτοί που τους ενδιέφερε ιδιαίτερα ο διάλογος ανάμεσα στην πρωτοπορία και την παράδοση.
Ένα άλλο στοιχείο είναι η αγάπη για τη γενέθλια γη. Ο Λόρκα διακήρυττε είμαι Ισπανός με τον πιο βαθύ τρόπο, όμως αισθάνομαι πιο πολύ φίλος με έναν έξυπνο Κινέζο, παρά με έναν βλάκα Ισπανό. Και οι δύο ποιητές προήγαγαν την έννοια της ελληνικότητας, που έχει συγγένειες με την αντίληψη του Λόρκα για την Ισπανία, επιζητώντας τον διάλογο σε παγκόσμια κλίμακα.
Πιστεύω πως η ποίηση πρέπει να πάρει θέση, καθώς ζούμε σε μια εποχή όπου η ελευθερία που έχει αγωνιστεί η ποίηση δεν είναι πια η ελευθερία της συνύπαρξης και του σεβασμού. Ταυτόχρονα, η ποίηση μπορεί να αντιπροσωπεύει το δικαίωμα του ανθρώπου να φροντίζει τις λέξεις και να σκέφτεται αυτό που πρόκειται να πει.
Στην εποχή μας, όπου η τεχνολογία και οι μηχανές αποκτούν υπερβολική εξουσία, η ποίηση αντέχει ως η φωνή του ανθρώπου που υπερασπίζεται την ελευθερία του και τη σχέση με τη γλώσσα.
Αυτό το πνεύμα ελπίδας και διεκδίκησης καλύπτει τα μηνύματα που μεταφέρει η ποίηση στην κοινωνία μας σήμερα.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
