Η σχέση του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ με τους μεγιστάνες της τεχνολογίας στις ΗΠΑ είναι πολύπλευρη. Παρά τις διακυμάνσεις της, «πατάει» σε κοινά σημεία, όπως η αντιπάθεια για τις κανονιστικές ρυθμίσεις και τις πολιτικές που περιορίζουν την ανάπτυξη των εταιρειών. Την άποψη αυτή εκφράζει ο καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, Νικόλας Σεβαστάκης, στη διάρκεια συμμετοχής του στην 21η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης, με τίτλο «Για τον πολιτισμό στην εποχή των αλγορίθμων και των ολιγαρχιών».
Ο Τραμπ μπορεί να συγκρουστεί με επιμέρους ιδιωτικά συμφέροντα και να έχει μια αυτονομία, ωστόσο υπάρχει μεγάλη σύγκλιση στην αντίθεση προς τις ρυθμίσεις, κάτι που μοιράζονται και οι άνθρωποι της «Big Tech». Αυτός ο δεσμός έχει μεγάλο βάθος, αν και η προσωπική σχέση που καλλιεργήθηκε μεταξύ Τραμπ και Μασκ μπορεί να αλλάξει.
Η ολοένα στενότερη σχέση πολιτικής και επιχειρηματικών συμφερόντων στο κλάδο της τεχνολογίας έχει σημαντικές επιπτώσεις, καθώς οι ψηφιακές υποδομές των κρατών εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από συγκεκριμένες αμερικανικές επιχειρήσεις. Οι δημόσιες υπηρεσίες και τα δίκτυα είναι στο έλεος αυτών των ιδιωτικών υπερδυνάμεων.
Σχολιάζοντας τη δυνατότητα της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) να διαμορφώσει νέες μορφές πολιτικής εξουσίας, ο καθηγητής αναφέρει ότι υπάρχει έντονη συζήτηση για την αλγοριθμική διακυβέρνηση. Πολλοί άνθρωποι αξιολογούν την ΤΝ με βάση τις προσδοκίες για διευκολύνσεις που παρέχει, συγκρίνοντάς την με ένα εμπορικό αντικείμενο, όπως το τελευταίο μοντέλο του iPhone.
Η παραγωγική ΤΝ, σύμφωνα με τον Σεβαστάκη, δεν είναι απλώς ένα εργαλείο, αλλά διεισδύει βαθιά στους τρόπους της γνώσης και επηρεάζει το πολιτισμικό φάσμα. Πρέπει να είμαστε πολύ πιο αφυπνισμένοι απέναντι σε νέες μορφές χειραγώγησης και επιτήρησης.
Διαφαίνεται επίσης ότι η ΤΝ μπορεί να υποκαθιστά την ανθρώπινη διαχείριση σε τομείς όπως η δικαιοσύνη, γεγονός που εγείρει σημαντικά ηθικά ζητήματα. Αυτή η διαδικασία μπορεί να αποδειχθεί επικίνδυνη, ειδικά σε αυταρχικά καθεστώτα.
Ο καθηγητής επισημαίνει ότι οι άνθρωποι στρέφονται στη λογική του «delivery», γεγονός που διαστρεβλώνει την έννοια της δημιουργίας. Κάνει λόγο για τη μεγάλη εξουσία που δίνουν οι μεγάλες εταιρείες στην παραγωγική ΤΝ, υπογραμμίζοντας ότι οι οικονομικές και πολιτικές ελίτ είναι δύσκολο να δεσμευτούν για τις αναγκαίες ρυθμίσεις.
Ο Σεβαστάκης αναφέρει ότι οι πολιτικές και κοινωνικές προτάσεις για την ενσωμάτωση των ανθρώπων που θα αντικατασταθούν από την ΤΝ είναι ανύπαρκτες. Είμαστε απελπιστικά φτωχοί σε πολιτική και κοινωνική φαντασία.
Η γεννητική ΤΝ, αν και είναι χρήσιμο εργαλείο, μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην κοινωνία. Η ανάγκη για ρύθμιση είναι επιτακτική και πρέπει να εξεταστεί προσεκτικά το κοινωνικό κόστος της εμπορευματοποίησης της τεχνολογίας.
Η Ευρώπη είναι το παγκόσμιο προπύργιο της ρύθμισης της ΤΝ, αλλά οι επιχειρήσεις συχνά διαμαρτύρονται για την έλλειψη ισορροπίας μεταξύ ρύθμισης και ενθάρρυνσης της επιχειρηματικότητας. Χρειάζεται μια μελέτη του σκοπού και της εφαρμογής των τεχνολογιών, ώστε να διασφαλιστεί ότι υπηρετούν το κοινό καλό και δεν οδηγούν σε περαιτέρω κοινωνικές ανισότητες.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ