Στους πρόποδες του όρους Βέρμιο, όπου το βουνό συναντά τον εύφορο κάμπο της Νάουσας, υπάρχει μια μοναδική «χρονοκάψουλα» γεμάτη με 115.815 φιάλες κρασιού, που αποτυπώνει τη σύγχρονη ιστορία του βορειοελλαδικού και ελληνικού αμπελώνα. Κάθε φορά που ανοίγει μια φιάλη, απελευθερώνονται και μνήμες σοδειών που έχουν υποστεί τις κακουχίες του καιρού, αποκαλύπτοντας αμπελουργικές πρακτικές που «έσωσαν την παρτίδα» σε δύσκολες χρονιές. Ο εν λόγω χώρος, που βρίσκεται στη Στενήμαχο, είναι το οινοφυλάκιο του οινοποιείου Boutari, το οποίο ανήκει πλέον στα «Ελληνικά Οινοποιεία».
«Νιώθεις δέος σε αυτόν τον χώρο» αναφέρει ο οινολόγος Βασίλης Γεωργίου, περιγράφοντας τι αντικρίζει ο επισκέπτης. Οι φιάλες των κρασιών είναι τοποθετημένες σε μεγάλα σιδερένια καλάθια, σχηματίζοντας στήλες ύψους τριών μέτρων, δημιουργώντας την αίσθηση ενός λαβυρίνθου. Ανάμεσα σε αυτές, υπάρχουν περίπου 80 φιάλες του οίνου «Νάουσσα Μπουτάρη», που εμφιαλώθηκαν το 1968, με ετικέτες ταλαιπωρημένες και φιάλες σκονισμένες, αποδεικνύοντας την μακροχρόνια παλαίωσή τους.
Η φιάλη της «Νάουσσα Μπουτάρη» του 1968 είναι βαριά και τύπου σαμπάνιας, λόγω της περιορισμένης διαθεσιμότητας φιαλών εκείνη την εποχή. Ο Βασίλης Γεωργίου τονίζει ότι η συγκεκριμένη παλαίωση είναι τόσο επιτυχημένη, που πριν από έξι χρόνια αξιολογήθηκε με πέντε αστέρια. Η παρακολούθηση της παλαίωσης είναι καθοριστική για την αξία του οινοφυλακίου, επιτρέποντας στους οινολόγους να παρακολουθούν την εξέλιξη των κρασιών όσο περνά ο χρόνος.
Ο χώρος της παλαίωσης σύντομα θα αναβαθμιστεί, με την υποστήριξη των αδελφών Ηλία και Θωμά Γεωργιάδη, που έχουν αναλάβει ένα μεγάλο επενδυτικό σχέδιο για την αναμόρφωση των εγκαταστάσεων. «Ο στόχος είναι να δημιουργηθεί ένας χώρος, όπου οι επισκέπτες θα μάθουν να εκτιμούν αυτό το πολύτιμο αγαθό της ελληνικής γης», σημειώνει ο Γεωργίου.
Στο οινοφυλάκιο της Στενημάχου φυλάσσονται σχεδόν 116.000 φιάλες, με το 80% αυτών να προέρχονται από την ποικιλία Ξινόμαυρο. Ωστόσο, ο χώρος σταδιακά εξαντλείται και ήδη έχει ξεκινήσει μια διαδικασία αξιολόγησης, ώστε να παραμείνουν μόνο οι πιο αξιόλογες φιάλες. Παρά τις αμφιβολίες για το αν το οινοφυλάκιο είναι το μεγαλύτερο στην Ελλάδα, ο Γεωργίου υπογραμμίζει ότι διαθέτει σπάνιες σοδειές και πειραματικά κρασιά.
Η κοστοβόρα αποθήκευση και οι διαδικασίες μεταφοράς
Η διατήρηση δεκάδων χιλιάδων φιαλών κατέχει υψηλό κόστος, κυρίως λόγω της αποθήκευσης και της αντικατάστασης των φελλών, όταν απαιτείται. Ο Γεωργίου αναφέρει ότι οι τιμές των παλαιωμένων κρασιών διαφέρουν ανάλογα με την παλαιότητα και τη δυναμική τους, με το πιο ακριβό κρασί να ξεπερνά τα 200 ευρώ ανά φιάλη. Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουν οι καταναλωτές την αξία των παλαιωμένων κρασιών και να αποκτήσουν πρόσβαση σε αγορές του εξωτερικού.
Το μέλλον φέρνει επιστροφή στο παρελθόν
Ο Γεωργίου παρατηρεί ότι η ταυτότητα των ελληνικών κρασιών αλλάζει, με το Ξινόμαυρο να γίνεται πιο εκλεπτυσμένο αλλά και να επανέρχεται σε «βαρύτερες» μορφές λόγω της κλιματικής αλλαγής. «Δέος νιώθω όταν βρίσκομαι σε έναν τέτοιο θησαυρό, όπου οι μεγάλοι οινολόγοι έχουν αφήσει την υπογραφή τους», καταλήγει.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
