Ο Ερνέστ Εμπράρ ήταν ο πρώτος που σχεδίασε τον χώρο της Πανεπιστημιούπολης της Θεσσαλονίκης στο πλαίσιο της σύνταξης του ρυμοτομικού σχεδίου της πόλης την περίοδο 1919-1923 και ενός δεύτερου σχεδίου που πρότεινε το 1930.
Το 1937 ανατέθηκε στον αρχιτέκτονα Ν. Μητσάκη η μελέτη των κτιρίων που θα αποτελούσαν το πρώτο τμήμα της σύγχρονης Πανεπιστημιούπολης. Το 1949 συγκροτήθηκε Πολεοδομική Επιτροπή του Πανεπιστημίου με πρόεδρο τον καθηγητή Β. Κυριαζόπουλο, η οποία έναν χρόνο αργότερα υπέβαλε νέο πολεοδομικό σχεδιασμό. Το 1954, ο αρχιτέκτονας Ι. Τριανταφυλλίδης εκπόνησε μία Γενική Πολεοδομική Μελέτη της Πανεπιστημιούπολης.
Οι πρώτες απόπειρες σχεδιασμού του χώρου της Πανεπιστημιούπολης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, του μεγαλύτερου Πανεπιστημίου της χώρας, τα στάδια συγκρότησης του πανεπιστημιακού οικοπέδου και τα προβλήματα που αντιμετώπισε η πανεπιστημιακή κοινότητα αναδεικνύονται σε έκθεση χαρτών που φιλοξενείται στο Αριστοτέλειο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας.
Η έκθεση «Πανεπιστημίου Πόλις: 100 Χρόνια ΑΠΘ – Η εξέλιξη της δημιουργίας της Πανεπιστημιούπολης του ΑΠΘ μέσα από χάρτες και τοπογραφικά διαγράμματα», που εγκαινιάστηκε χθες, περιγράφει τις διαδικασίες απόκτησης εκτάσεων για την ανέγερση πανεπιστημιακών εγκαταστάσεων σε χώρο, στον οποίο στο παρελθόν υπήρχαν εβραϊκά νεκροταφεία και ο προσφυγικός συνοικισμός Αγία Φωτεινή.
«Στην έκθεση παρακολουθούμε τη δημιουργία, τον σχεδιασμό και την εξέλιξη της Πανεπιστημιούπολης. Τα κτίρια, τα τοπογραφικά διαγράμματα είναι κάτι πολύ περισσότερο, είναι η ίδια ιστορία των ανθρώπων και μέσα από αυτά ζωντανεύει η ίδια η ιστορία της πόλης, γιατί η ιστορία του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου είναι η ιστορία της Θεσσαλονίκης», τόνισε ο αντιπρύτανης Διεθνών Σχέσεων, Εξωστρέφειας, Δια Βίου Μάθησης και Φοιτητικής Μέριμνας του ΑΠΘ, καθηγητής Ιάκωβος Μιχαηλίδης.
«Μετά το 1912 και για μία ολόκληρη δεκαετία, ο ελληνισμός έζησε μία περίοδο αλλεπάλληλων στρατιωτικών επιχειρήσεων και τα φιλόδοξα σχέδια που είχαν ο Ελευθέριος Βενιζέλος και η πνευματική τάξη της εποχής δεν υλοποιήθηκαν λόγω της πολεμικής αναταραχής. Υλοποιήθηκαν από το 1925 και μετά πάνω σε ένα άλλο σχέδιο που είχε εκπονηθεί για την περιοχή της Σμύρνης», είπε ο αντιπρύτανης του ΑΠΘ.
«Μέσα από την ιστορία της Πανεπιστημιούπολης παρακολουθεί κανείς όλη την ιστορία της Θεσσαλονίκης από τον Μεσοπόλεμο έως σήμερα και διατρέχει την τεκμηριωμένη αφήγηση για την προσφυγιά της πόλης, την εβραϊκή κοινότητα και την προσπάθεια μετεξέλιξης της πόλης», συμπλήρωσε ο κ. Μιχαηλίδης.
«Η Πανεπιστημιούπολη δεν χάθηκε μέσα στις ψυχές των ανθρώπων που πέρασαν από εκεί και δεν χάθηκε και από τα ντοκουμέντα που αφήνει πίσω της, όπως οι χάρτες, τα διαγράμματα», τόνισε ο επιμελητής της έκθεσης, ομότιμος καθηγητής του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του ΑΠΘ, Παρασκευάς Σαββαϊδης.
Στην έκθεση παρουσιάζεται μία σειρά από τοπογραφικά διαγράμματα από τις πρώτες απόπειρες δημιουργίας σχεδίου για την Πανεπιστημιούπολη, όπου πίσω από αυτά υπάρχουν εικόνες της ιστορίας. «Αν κανείς σταθεί στα διαγράμματα του συνοικισμού της Αγίας Φωτεινής των προσφύγων, βλέπει ότι επί δεκαετίες πολεμούσαν εκείνοι να μείνουν στον χώρο και το Πανεπιστήμιο να τους στείλει αλλού», πρόσθεσε.
Η έκθεση «Πανεπιστημίου Πόλις: 100 Χρόνια ΑΠΘ – Η εξέλιξη της δημιουργίας της Πανεπιστημιούπολης του ΑΠΘ μέσα από χάρτες και τοπογραφικά διαγράμματα» στο Αριστοτέλειο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Θεσσαλονίκης, θα διαρκέσει έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025. Η έκθεση θα είναι ανοιχτή για επισκέψεις κοινού κάθε απόγευμα Τετάρτης, Σαββάτου και Κυριακής με ελεύθερη είσοδο.
Τα στάδια συγκρότησης του πανεπιστημιακού οικοπέδου και τα προβλήματα που αντιμετώπισε η πανεπιστημιακή κοινότητα αναδεικνύονται σε έκθεση χαρτών
Η Πανεπιστημιούπολη δεν χάθηκε μέσα στις ψυχές των ανθρώπων που πέρασαν από εκεί και δεν χάθηκε και από τα ντοκουμέντα που αφήνει πίσω της, όπως οι χάρτες, τα διαγράμματα
Όπου πίσω από αυτά υπάρχουν εικόνες της ιστορίας
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
