Η τουριστική ανάπτυξη επηρεάζει βαθιά τις κοινωνικές σχέσεις και την ταυτότητα μικρών κοινοτήτων στην Κρήτη. Κάνοντας μια αναδρομή στο 2019, όταν οι Εκδόσεις Ψηφίδες παρουσίασαν τη σημαντική μελέτη της αμερικανίδας φιλοσόφου Σούζαν Μπακ-Μορς, είναι φανερό ότι οι προειδοποιήσεις της παραμένουν επίκαιρες. Το μικρό κρητικό χωριό, το Μύρτος, υπήρξε μάρτυρας μιας ριζικής αλλαγής τη δεκαετία του ‘70, με την τουριστική του ανάπτυξη να μεταμορφώνει τη φυσιογνωμία του. Η Μπακ-Μορς αναγνωρίζει ότι ο τουρισμός, αν και φέρνει οικονομική άνθηση, έχει καταστροφικές συνέπειες για τους τόπους που τον φιλοξενούν.
Η μελέτη της φέρνει στο προσκήνιο μια σπουδαία αντίφαση: ο τουρισμός, ως αναπτυξιακός μηχανισμός, τελικά καταστρέφει τους προορισμούς που δημιουργεί. Η διαπίστωση ότι ο ντόπιος, ο τουρίστας και ο μετανάστης υπάρχουν σε ένα ανισομερές τρίγωνο αποκαλύπτει την ευθραυστότητα των κοινωνικών σχέσεων. Ενώ οι τουρίστες απολαμβάνουν τις ανέσεις ενός τόπου που τους υποδέχεται, οι ντόπιοι υποφέρουν από αλλοτρίωση, και οι μετανάστες συχνά γίνονται θύματα της ίδιας της δυναμικής της τουριστικής βιομηχανίας.
Η αναλογία που προκύπτει είναι έντονα ανησυχητική, καθώς οι τρέχουσες εξελίξεις, όπως η ραγδαία αύξηση των τουριστών και η πίεση προς τους ντόπιους, οδηγούν σε μια κοινωνική αποσύνθεση. Ο τουρισμός έχει γίνει εθιστικός, επιβάλλοντας πρακτικές που εκμηδενίζουν την τοπική πολιτιστική κληρονομιά και μεταβάλλουν ριζικά τις συνθήκες διαβίωσης. Ειδικότερα, η επανάσταση στον τουρισμό στην Κρήτη δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο που απειλεί όχι μόνο τις τοπικές κοινότητες αλλά και την ίδια την ταυτότητά τους.
Ταυτόχρονα, οι προκλήσεις της κοινωνικής ισότητας γίνονται ολοένα και πιο οξυμένες, με τη στάση της ακροδεξιάς απέναντι στους μετανάστες να είναι ενδεικτική μιας ευρύτερης κοινωνικής κρίσης. Οι συνέπειες αυτής της πολιτικής αντίληψης καθίστανται ολοένα και πιο επιτακτικές, όπως και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Κρήτη, με εκατομμύρια τουρίστες να προκαλούν μια ασφυκτική πίεση στους τοπικούς πόρους και τις υποδομές.
Η εστίαση στο καίριο έργο της Μπακ-Μορς αποκαλύπτει την αδήριτη ανάγκη για επαναξιολόγηση του μοντέλου ανάπτυξης που ακολουθεί η Κρήτη και άλλοι παρόμοιοι προορισμοί, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η πολιτιστική κληρονομιά και οι κοινωνικές σχέσεις δεν θα χαθούν σε μια θάλασσα τουριστικού καταναλωτισμού.
Πηγή περιεχομένου: in.gr
