Τα βασικά ευρήματα δέσμης μελετών του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών – ΙΟΒΕ σχετικά με την επίδραση της κλιματικής αλλαγής στην ελληνική οικονομία παρουσιάστηκαν σήμερα σε ειδική εκδήλωση. Η κλιματική αλλαγή αποτελεί πρόκληση με σημαντικές επιπτώσεις στην παραγωγή, την κατανάλωση, τις επενδύσεις και την απασχόληση. Το ΙΟΒΕ εκπόνησε τις μελέτες με την υποστήριξη της Πρωτοβουλίας ’21*, στην οποία συμμετέχουν τα σημαντικότερα κοινωφελή ιδρύματα του τόπου και η Εθνική Τράπεζα, με χρηματοδότηση από το Ίδρυμα Καπετάν Βασίλη και Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου και το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση. Στο έργο συνέβαλαν το Κέντρο Κλιματικής Αλλαγής και Βιωσιμότητας της Τράπεζας της Ελλάδος και η Accenture. Όπως επισημαίνεται σε σχετική ανακοίνωση, οι αναλύσεις και τα συμπεράσματα που παρουσιάζονται αντανακλούν την ανεξάρτητη ερευνητική προσέγγιση του ΙΟΒΕ.
Έως και 16 δισεκ. ευρώ απώλεια εισοδήματος και 327 χιλ. θέσεις εργασίας το ακραίο σενάριο για τα νοικοκυριά
Οι δυνητικές επιπτώσεις για τα ελληνικά νοικοκυριά είναι πολλές: μείωση διαθέσιμου εισοδήματος, αύξηση ανελαστικών δαπανών, ενίσχυση της ενεργειακής φτώχειας, και μετατόπιση της κατανάλωσης σε άλλους κλάδους. Στο ακραίο κλιματικό σενάριο, μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος κατά 10% μπορεί να περιορίσει το ΑΕΠ κατά 16 δισεκ. ευρώ ετησίως. Ωστόσο, εκτιμάται ότι αυτό θα οδηγήσει σε απώλεια 327 χιλ. θέσεων εργασίας πλήρους απασχόλησης.
Ο τουρισμός επηρεάζεται από τη θερμική δυσφορία – αλλά η επέκταση της περιόδου δημιουργεί ευκαιρίες
Ο τουριστικός τομέας, που συμβάλλει κατά περίπου 18% στο ΑΕΠ της χώρας, αναμένεται να πληγεί από ακραίες θερμοκρασίες, με πιθανές απώλειες μέχρι και 2,2 δισεκ. ευρώ ετησίως. Παρά τις προκλήσεις, στόχος είναι η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και η ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού. Αυτό μπορεί να αντισταθμίσει κάποιες από τις απώλειες και να οδηγήσει σε μια οριακή αύξηση του ΑΕΠ κατά 228 εκατ. ευρώ και 6,6 χιλ. νέες θέσεις εργασίας.
Η κλιματική αλλαγή απειλεί τη βιωσιμότητα και την επισιτιστική ασφάλεια στον πρωτογενή τομέα
Ο πρωτογενής τομέας, με ακαθάριστη προστιθέμενη αξία περίπου 7,4 δισεκ. ευρώ, επηρεάζεται από ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως η κακοκαιρία Daniel, με πιθανές απώλειες άνω των 1,4 δισεκ. ευρώ και 58 χιλ. θέσεις εργασίας. Η απώλεια παραγωγικής ικανότητας μπορεί να επηρεάσει την εθνική διατροφική επάρκεια.
Οφέλη από την πράσινη μετάβαση στη βιομηχανία
Η βιομηχανία, αν και παραμένει πίσω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, παραμένει σημαντικός τομέας. Η μελέτη τεκμηριώνει ότι η επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης μπορεί να ενισχύσει το ΑΕΠ κατά 2,4 δισεκ. ευρώ και να δημιουργήσει 25,2 χιλ. θέσεις εργασίας.
Κενά και ευκαιρίες στον χρηματοπιστωτικό τομέα για την ενσωμάτωση του κλιματικού κινδύνου
Ο χρηματοπιστωτικός τομέας εκτίθεται σε φυσικούς και μεταβατικούς κινδύνους από την κλιματική αλλαγή. Παρά την θετική προοπτική, οι τράπεζες έχουν περιορισμένα δεδομένα και εργαλεία για την αξιολόγηση αυτών των κινδύνων.
Οριζόντιες πολιτικές για προσαρμογή και ανθεκτικότητα
Η έκθεση καταλήγει σε ένα στρατηγικό σχέδιο δράσης που περιλαμβάνει προτάσεις για πολιτικές προσαρμογής και επενδύσεις. Σημαντικές πρωτοβουλίες περιλαμβάνουν την προστασία των νοικοκυριών, την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του πρωτογενούς τομέα και την αποτελεσματική ενσωμάτωση του κλιματικού κινδύνου στο χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ