Σε νέες αγορές, όπως οι ΗΠΑ και η Ιαπωνία, όπου ήδη έχουν εκκινήσει οι πρώτες μικρές συνεργασίες, αλλά και σε νέους κλάδους, όπως αυτός της διαστημικής τεχνολογίας, στρέφει το «βλέμμα» της η τεχνολογική εταιρεία ΚΕΝΟΤΟΜ με έδρα τη Θεσσαλονίκη, αντιδρώντας στρατηγικά στα νέα δεδομένα, που δημιουργεί η ταχύτατη άνοδος των κινεζικών εταιρειών στην αγορά των ηλεκτρικών οχημάτων. Με ορμητήριο τη Βόρεια Ελλάδα, η εταιρεία, που παράγει καινοτόμα ενσωματωμένα συστήματα (embedded systems) για την παγκόσμια αυτοκινητοβιομηχανία, έχει στο πελατολόγιό της κορυφαία εταιρεία του κλάδου στη Γερμανία, αλλά και τους λεγόμενους «tier-1» προμηθευτές, όπως ο γερμανικός όμιλος «Schaeffler» και o καναδικός κολοσσός «Magna». Απασχολεί δε, κυρίως στη Θεσσαλονίκη, 170 εργαζομένους -ανάμεσά τους ορισμένους που έχουν επιστρέψει στην Ελλάδα από το εξωτερικό- στην πλειονότητά τους ηλεκτρολόγους μηχανικούς και απόφοιτους πολυτεχνικών σχολών, τους οποίους σχεδιάζει να αυξήσει σε 250 στην επόμενη πενταετία.
«Η ταχύτατη άνοδος των κινεζικών εταιρειών στην αγορά των ηλεκτρικών οχημάτων έχει αλλάξει το τοπίο της παγκόσμιας αυτοκινητοβιομηχανίας. Δεν είναι μόνο η είσοδος της Κίνας στην Ευρώπη, αλλά και το γεγονός ότι οι ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες χάνουν μερίδιο στην κινεζική αγορά, τη μεγαλύτερη και δυναμικότερη αγορά ηλεκτρικών οχημάτων παγκοσμίως» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο συνιδρυτής και τεχνικός διευθυντής της ΚΕΝΟΤΟΜ, Τηλέμαχος Ματιάκης και συνεχίζει: «Αυτό δημιουργεί μεγάλη πίεση στους ευρωπαϊκούς OEMs (σ.σ. κατασκευαστές που σχεδιάζουν και πωλούν αυτοκίνητα με το δικό τους brand) και, κατ’ επέκταση, σε ολόκληρη την εφοδιαστική αλυσίδα, στην οποία ανήκουμε κι εμείς. Η πίεση είναι πραγματική, αλλά ταυτόχρονα μας αναγκάζει να γίνουμε αποδοτικότεροι και να βελτιστοποιήσουμε τις διαδικασίες ανάπτυξης, ώστε να παραμένουμε ανταγωνιστικοί».
Προσθέτει πως η διεθνής αναδιάταξη στην αγορά οδήγησε την ΚΕΝΟΤΟΜ να κινηθεί στρατηγικά: «κάναμε μια αρχική διερεύνηση στην Κίνα, αλλά τελικά επιλέξαμε πιο ευνοϊκές για το προφίλ μας αγορές, όπως η Ιαπωνία και η Αμερική. Ήδη βλέπουμε τα πρώτα αποτελέσματα με νέες -έστω μικρές- συνεργασίες, που παρότι δεν μπορούν να ανακοινωθούν επισήμως, δημιουργούν στέρεη βάση για μελλοντική ανάπτυξη. Παράλληλα, έχουμε ήδη κάνει τα πρώτα μας βήματα στη διαστημική τεχνολογία και έχουμε βάλει τις βάσεις και για άλλους τεχνολογικούς τομείς. Επομένως, ναι μεν η άνοδος της Κίνας επηρεάζει την ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία και, κατ’ επέκταση εμάς, όμως η επίδραση αυτή λειτουργεί και ως καταλύτης για να εξελιχθούμε, να διαφοροποιήσουμε τη δραστηριότητά μας και να ενισχύσουμε την ανθεκτικότητά μας» υπογραμμίζει ο κ.Ματιάκης, o οποίος πρόσφατα μετείχε στο 5ο Emerging Tech Forum της Ένωσης Ελληνικών Εταιρειών Αναδυόμενων Τεχνολογιών (HETiA).
Στο Διάστημα κι από εκεί …ξανά στη Γη, στα αυτόνομα οχήματα
Στο πλαίσιο της στρατηγικής προτεραιότητας της εταιρείας για επέκταση σε νέους κλάδους υψηλής τεχνολογίας, ώστε να μειωθεί η εξάρτησή της από έναν τομέα και να ενισχυθεί η σταθερότητά της, η ανάπτυξη στον χώρο της αεροδιαστημικής «αποτέλεσε φυσική συνέχεια» όπως παρατηρεί ο κ.Ματιάκης και προσθέτει ότι «το ελληνικό οικοσύστημα Διαστήματος έκανε το βήμα αυτό ευκολότερο, δίνοντάς μας τη δυνατότητα να ενισχύσουμε τις τεχνολογικές μας δεξιότητες και, ταυτόχρονα, να συμβάλουμε ενεργά στην εξέλιξή του».
Πρόσφατα η ΚΕΝΟΤΟΜ ανέλαβε ένα πρότζεκτ του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος. Τι ακριβώς περιλαμβάνει και σε ποιο στάδιο βρίσκεται;
«Το έργο αυτό, που κερδίσαμε σε συνεργασία με την Geosystems Hellas και το Τμήμα Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, στοχεύει να διερευνήσει πώς πρέπει να εξελιχθούν οι τεχνολογίες εντοπισμού θέσης, πλοήγησης και χρονισμού (PNT) σε συστήματα όπως το γνωστό GPS, ώστε να καλύψουν ενδεχόμενες απαιτήσεις των αυτόνομων οχημάτων. Για παράδειγμα, οι τεχνολογίες αυτόνομης οδήγησης απαιτούν υψηλότερη διαθεσιμότητα, ακρίβεια και αξιοπιστία εντοπισμού θέσης από αυτή που προσφέρουν τα τρέχοντα συστήματα. Το βασικό παραδοτέο του έργου είναι προτάσεις για μελλοντικές κατευθύνσεις και ερευνητικές δράσεις, που θα αυξήσουν την αξία των PNT συστημάτων για την αυτοκινητοβιομηχανία. Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στη φάση ανάλυσης και επεξεργασίας των δεδομένων. Η εμπειρία μας στον χώρο του αυτοκινήτου ήταν καθοριστική για την επιλογή μας στο έργο. Παρότι μικρής κλίμακας, αποτελεί σημαντικό πρώτο βήμα για να χτίσουμε τεχνογνωσία σε διαστημικές τεχνολογίες και να τοποθετηθούμε σε μια αγορά με υψηλές απαιτήσεις αξιοπιστίας» εξηγεί.
Πόσο ισχυρό είναι το «made in Greece» στη διαστημική τεχνολογία;
Πόσο εύκολο είναι για μια ελληνική εταιρεία, ιδίως με έδρα τη Θεσσαλονίκη, ν’ αναλάβει έργα στον τομέα της διαστημικής τεχνολογίας; Κάθε νέο ξεκίνημα, σημειώνει ο κ.Ματιάκης, είναι απαιτητικό και το brand name της Ελλάδας δεν βοηθάει ιδιαίτερα σε οποιονδήποτε τεχνολογικό τομέα. Παρότι η εικόνα της χώρας βελτιώνεται, συμπληρώνει, οι προκλήσεις παραμένουν. Στη διαστημική τεχνολογία, ωστόσο, υπάρχουν εργαλεία και προγράμματα χρηματοδότησης, που μπορούν να στηρίξουν την ανάπτυξη εταιρειών. Η Ελλάδα, συμπληρώνει, έχει αρχίσει να κάνει ουσιαστικά βήματα, αυξάνοντας τον προϋπολογισμό της και ενισχύοντας ένα μικρό αλλά δυναμικό οικοσύστημα, κάτι που δεν υπάρχει σε άλλους τομείς, όπως η αυτοκινητοβιομηχανία.
«Για την KENOTOM η αρχή δεν ήταν εύκολη. Χρειάστηκε επιμονή και μεθοδικότητα για να χτίσουμε τεχνογνωσία, συνεργασίες και εμπιστοσύνη. Ωστόσο, τα πρώτα αποτελέσματα δείχνουν ότι ελληνικές εταιρείες μπορούν να σταθούν με αξιώσεις στη διαστημική τεχνολογία, αρκεί να έχουν τη σωστή εξειδίκευση και στρατηγική» εκτιμά, ενώ σε ερώτημα σχετικά με το πώς μπορεί να ωφελήσει τις ελληνικές επιχειρήσεις η έμφαση που δίδει εσχάτως η Ελλάδα στον τομέα των δορυφόρων και των μικροδορυφόρων, απαντά: «Η συμμετοχή της Ελλάδας σε διαστημικά προγράμματα δημιουργεί πολλαπλά οφέλη: ανάπτυξη τεχνογνωσίας, ενίσχυση της καινοτομίας και δημιουργία εξαγώγιμων προϊόντων υψηλής τεχνολογίας. Η εθνική εστίαση σε δορυφόρους και μικροδορυφόρους διαμορφώνει ευνοϊκό περιβάλλον συνεργασιών μεταξύ επιχειρήσεων και ακαδημαϊκών ιδρυμάτων. Με λίγα λόγια, δεν ωφελεί μόνο μεμονωμένες εταιρείες, αλλά συμβάλλει στη δημιουργία ενός βιώσιμου οικοσυστήματος, που ενισχύει τη θέση της Ελλάδας στο space tech».
Πώς είναι να διεκδικείς μερίδιο αγοράς και μεγάλους πελάτες σε κλάδους που παραδοσιακά κυριαρχούνται από εταιρείες προερχόμενες από κράτη-τεχνολογικές δυνάμεις; «Κερδίσαμε (τις συνεργασίες μας) κυρίως χάρη στην ποιότητα της δουλειάς μας, την αξιοπιστία και την εξειδίκευση στα safety-critical (κρίσιμα για την ασφάλεια) embedded συστήματα. Αυτό για το οποίο είμαστε ιδιαίτερα περήφανοι είναι ότι μέχρι σήμερα το ισχυρότερο κανάλι πωλήσεων της KENOTOM είναι η ίδια μας η δουλειά και τα αποτελέσματά της. Η καλή φήμη μεταφέρεται από έργο σε έργο και από ομάδα σε ομάδα, δημιουργώντας εμπιστοσύνη με φυσικό τρόπο. Βέβαια, αυτή η φυσική ανάπτυξη έχει τους περιορισμούς της όταν προσπαθούμε να εισέλθουμε σε νέους τομείς, όπου η απαραίτητη εμπιστοσύνη δεν έχει ακόμη χτιστεί» σημειώνει.
Η ιστορία της ΚΕΝΟΤΟΜ αρχίζει με μια επιστροφή: τo 2014, όταν χιλιάδες Έλληνες μηχανικοί μετανάστευαν από την Ελλάδα σε αναζήτηση εργασίας, οι δυο ιδρυτές της, Τηλέμαχος Ματιάκης και Φώτης Παντελιάδης, ακολούθησαν τον αντίθετο δρόμο και επέστρεψαν από τη Γερμανία στη Θεσσαλονίκη, όπου ίδρυσαν την εταιρεία τους. Η αρχή δεν ήταν «περίπατος»: η ΚΕΝΟΤΟΜ μπήκε στην αφετηρία με δανεικά, ένα ελάχιστο αρχικό κεφάλαιο, της τάξης των 4500 ευρώ, έχοντας την έδρα της σε ένα γραφείο 44 τετραγωνικών μέτρων. Λίγο πριν οι δύο ιδρυτές της τα παρατήσουν από απογοήτευση, ήρθε το πρώτο συμβόλαιο και τα υπόλοιπα …είναι ιστορία, καθώς πασίγνωστες μάρκες αυτοκινήτων κρύβουν πλέον στα ενδότερά τους τεχνολογία, στη δημιουργία της οποίας έχει συνεισφέρει η ΚΕΝΟΤΟΜ.
Κάποτε, επτά στα δέκα brands αυτοκινήτων έφεραν τεχνολογία με την υπογραφή και της ΚΕΝΟΤΟΜ. Εξακολουθεί να ισχύει σήμερα αυτή η αναλογία; «Η αγορά έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια, κυρίως λόγω της ηλεκτροκίνησης και της δυναμικής εισόδου των κινεζικών εταιρειών, στις οποίες δεν έχουμε παρουσία. Αυτό επηρεάζει αναπόφευκτα τις αναλογίες. Ωστόσο, η διείσδυσή μας στους Ευρωπαίους OEMs και στους Tier-1 suppliers παραμένει τουλάχιστον τόσο ισχυρή όσο παλιότερα,κυρίως για δύο λόγους: πρώτον, η εταιρεία έχει μεγαλώσει και έχει αναπτυχθεί τεχνικά και οργανωτικά και, δεύτερον, στο σημερινό απαιτητικό περιβάλλον, πολλές εταιρείες του κλάδου αντιμετωπίζουν σημαντικές δυσκολίες, με αποτέλεσμα να αποχωρούν από τον χώρο. Με λίγα λόγια, μπορεί το συνολικό τοπίο να έχει μεταβληθεί, αλλά η θέση μας στις ευρωπαϊκές αλυσίδες αξίας παραμένει σταθερή και σε αρκετά σημεία έχει ενισχυθεί» εξηγεί ο κ.Ματιάκης._
*Τη φωτογραφία παραχώρησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ.Ματιάκης
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
