Το ποτήρι ξεχείλισε για τους εργαστηριακούς ιατρούς της χώρας. Μετά από 13 χρόνια οικονομικής ασφυξίας, υποκοστολογήσεων και επιστροφών δεδουλευμένων, ο κλάδος βρίσκεται στα πρόθυρα επαγγελματικού αφανισμού — και το λέει ξεκάθαρα: «Δεν ζητούμε χάρη, απαιτούμε δικαιοσύνη.»
Από το 2013, οι ιδιώτες εργαστηριακοί ιατροί καλούνται να επιστρέψουν αναδρομικά μέρος των δεδουλευμένων τους στον ΕΟΠΥΥ, κάθε φορά που ο προϋπολογισμός του Οργανισμού ξεπερνά τα όριά του.
Αυτός ο μηχανισμός, γνωστός ως clawback, έχει μετατραπεί —όπως καταγγέλλουν οι γιατροί— σε εργαλείο οικονομικής εκμετάλλευσης, που μεταφέρει τη χρηματοδοτική ανεπάρκεια του κράτους στους ίδιους τους παρόχους υγείας.
Το αποτέλεσμα;
Ένα λογιστικό και ανύπαρκτο χρέος ύψους 2,6 δισεκατομμυρίων ευρώ, που δεν προήλθε από δανεισμό ή υπερχρέωση των εργαστηρίων, αλλά από το γεγονός ότι το κράτος υποκοστολογεί επί χρόνια τις εξετάσεις και αρνείται να αυξήσει τον προϋπολογισμό του ΕΟΠΥΥ.
Ενδεικτικά, το 2024 ο προϋπολογισμός για τις εργαστηριακές εξετάσεις ήταν 489 εκατ. ευρώ, ενώ οι εξετάσεις που έγιναν για τους ασφαλισμένους ανήλθαν στα 991 εκατ. ευρώ.
Τη διαφορά των 502 εκατομμυρίων το κράτος ζητά να την πληρώσουν οι ίδιοι οι γιατροί.
Οικονομική ασφυξία – επαγγελματικός αφανισμός
Η ΠΟΕΡΓΙ κάνει λόγο για έναν μηχανισμό “δουλείας” που οδηγεί σε μαζικά λουκέτα ιατρείων.
Σήμερα, πολλοί εργαστηριακοί γιατροί δεν λαμβάνουν ούτε ένα ευρώ από τον ΕΟΠΥΥ, καθώς οι αποζημιώσεις τους παρακρατούνται εξ ολοκλήρου για το clawback.
Ζουν αποκλειστικά από τη συμμετοχή των ασθενών, η οποία συχνά δεν καλύπτει ούτε τα λειτουργικά τους έξοδα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ομοσπονδίας, περισσότερα από 1.200 εργαστήρια απειλούνται με κλείσιμο, με 15.000 έως 20.000 εργαζομένους να κινδυνεύουν με ανεργία.
Όπως τονίζουν οι ιατροί, το clawback δεν επηρεάζει μόνο τους ίδιους, αλλά και την πρόσβαση των πολιτών σε βασικές εξετάσεις, ειδικά στην Περιφέρεια.
«Το κράτος μάς χρεώνει χωρίς να έχουμε δανειστεί»
Σε επιστολή-καταπέλτη προς τον Πρωθυπουργό, η ΠΟΕΡΓΙ του αποδίδει “ξεκάθαρη και απόλυτη ευθύνη” για την καταστροφή του κλάδου:
«Φέρετε την ευθύνη του αδιανόητου — να χρωστάμε χωρίς να έχουμε δανειστεί.
Να επιτρέπετε σε 30 ΑΦΜ να μοιράζονται το 65% του προϋπολογισμού της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας.
Να συντηρείτε ένα καθεστώς που οδηγεί ιατρούς στη χρεοκοπία, στην ανεργία ή στη μετανάστευση.»
Η επιστολή τονίζει πως το πρόβλημα δεν είναι κομματικό αλλά βαθιά πολιτικό, και ότι «μόνο ο Πρωθυπουργός μπορεί να δώσει λύση» με μια καθαρή πολιτική απόφαση.
Τα αιτήματα των εργαστηριακών ιατρών
Οι εργαστηριακοί ιατροί ζητούν:
- Διαγραφή του τεχνητού χρέους των 2,6 δισ. ευρώ.
- Κατάργηση ή ριζική μεταρρύθμιση του clawback.
- Καθολική εφαρμογή των διεθνών διαγνωστικών πρωτοκόλλων.
- Ανακοστολόγηση των εξετάσεων με βάση το πραγματικό κόστος και τον πληθωρισμό.
- Δίκαιο και σταθερό μηχανισμό χρηματοδότησης της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.
Η ΠΟΕΡΓΙ προτείνει την υιοθέτηση ενός νέου ευρωπαϊκού μοντέλου κοστολόγησης, παρόμοιου με αυτό που εφαρμόζεται σε χώρες όπως η Γαλλία και η Γερμανία, όπου οι τιμές των εξετάσεων επικαιροποιούνται τακτικά βάσει δεικτών κόστους και όχι πολιτικών αποφάσεων.
Αν συνεχιστεί η κατάσταση, οι γιατροί προειδοποιούν για κατάρρευση της διαγνωστικής αλυσίδας στη χώρα:
κλειστά εργαστήρια, λιγότερη πρόσβαση σε βασικές εξετάσεις, καθυστερήσεις στη διάγνωση, αύξηση των ιδιωτικών πληρωμών και υποβάθμιση της Δημόσιας Υγείας.
«Ο πολίτης δεν πρέπει να πληρώνει περισσότερο. Το κράτος πρέπει να αναλάβει το κόστος που του αναλογεί», τονίζουν οι εκπρόσωποι της ΠΟΕΡΓΙ.
