Δημογραφικές διαφοροποιήσεις στην Ελλάδα: Θάνατοι υπερτερούν των γεννήσεων σε 15 νομούς για 41 χρόνια. Το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας αναδεικνύεται ολοένα και περισσότερο ως μία επείγουσα κατάσταση, αλλά απαιτεί προσεκτικότερη ανάλυση των διαθέσιμων στοιχείων. Η πορεία των γεννήσεων και των θανάτων σε εθνικό επίπεδο, καθώς και οι άμεσες και έμμεσες επιπτώσεις της, έχουν προκαλέσει έντονο προβληματισμό. Η υπογεννητικότητα έχει κυριαρχήσει στη δημόσια συζήτηση τα τελευταία χρόνια, ωστόσο οι διαφοροποιήσεις που κρύβονται πίσω από τους εθνικούς μέσους όρους έχουν παραμείνει ελάχιστα εξετασμένες. Αυτό επισημαίνει ο αφυπηρετήσας καθηγητής Δημογραφίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και διευθυντής του Ινστιτούτου Δημογραφικών Ερευνών και Μελετών (ΙΔΕΜ), Βύρων Κοτζαμάνης, ο οποίος αναλύει στο πρόσφατο ψηφιακό δελτίο του ΙΔΕΜ την εξέλιξη των φυσικών ισοζυγίων στην Ελλάδα από το 1980 έως σήμερα.
Οι σημαντικές διαφοροποιήσεις στα δημογραφικά δεδομένα είναι πλέον εμφανείς σε όλους τους δείκτες. Συσσωρευτικά, αυτές υπονομεύουν την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη, καθώς και την εδαφική συνοχή, επηρεάζοντας αρνητικά πολλές περιοχές της χώρας. Αυτές οι περιοχές αντιμετωπίζουν συνεχώς αρνητικά φυσικά ισοζύγια και υψηλούς ρυθμούς μείωσης και γήρανσης του πληθυσμού, οδηγώντας έτσι σε δημογραφική κατάρρευση.
Στην εισαγωγή του δελτίου (ΙΔΕΜ, Focus 2, 2025), ο κ. Κοτζαμάνης εξετάζει τα φυσικά ισοζύγια σε εθνικό επίπεδο, σημειώνοντας ότι από το 1951 έως το 2010, οι γεννήσεις υπερτερούσαν των θανάτων, εκτός από μια σύντομη περίοδο (1998-2003) που οι γεννήσεις ήταν λίγο λιγότερες. Από το 2010, ωστόσο, οι θάνατοι έχουν σταθερά υπερβεί τις γεννήσεις, οδηγώντας σε μείωση του συνολικού πληθυσμού της χώρας.
Η ανάλυση του κ. Κοτζαμάνη αποκαλύπτει πως οι διαφοροποιήσεις αυτές είναι ιδιαίτερα έντονες σε περιφερειακό επίπεδο. Ενώ σε εθνικό επίπεδο οι θάνατοι υπερτερούν των γεννήσεων σε 20 από τα 45 εξεταζόμενα έτη, σε περιφερειακό επίπεδο 15 νομοί εμφανίζουν αυτήν την κατάσταση για 41 ή περισσότερα χρόνια.
Η ερώτηση που προκύπτει αφορά τις αιτίες αυτών των διαφορών, με τον κ. Κοτζαμάνη να επισημαίνει τη διαφοροποιημένη μεταπολεμική μετανάστευση και τη γονιμότητα των γενεών που απέκτησαν παιδιά μετά το 1980. Αυτές οι διακυμάνσεις έχουν συμβάλει στην άνιση κατανομή του πληθυσμού ανά ηλικία, δημιουργώντας περιοχές με υψηλό αριθμό ηλικιωμένων και άλλες με υψηλό αριθμό νέων.
Πηγή περιεχομένου: in.gr
