«Θέλουμε ένα ΠΑΣΟΚ ισχυρό, έναν προοδευτικό πόλο των εξελίξεων που θα ενώσει τις δυνάμεις της κοινωνίας», τόνισε ο δήμαρχος Αθηναίων.
Συνέντευξη του Χάρη Δούκα στην «Εφημερίδα των Συντακτών» και στον δημοσιογράφο Σ. Ζιαμπάκα
Ουδείς δύναται να αμφισβητήσει δύο δεδομένα. Πρώτον, ότι οι οικονομικές συνθήκες στην Αυτοδιοίκηση είναι ασφυκτικές. Δεύτερον, ότι στο συνέδριο της ΚΕΔΕ η παράταξη της οποίας ηγείστε ανέτρεψε τους συσχετισμούς. Αυτό, κατά την άποψή σας, οφείλεται πρωτίστως στο διεκδικητικό πλαίσιο που προτείνατε ή ενδεχομένως στο ότι οι προσκείμενοι στη Ν.Δ. δήμαρχοι θεωρούν ότι η κατάσταση έχει φτάσει στο «μη παρέκει» και γυρνούν την πλάτη στην κυβέρνηση;
Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει τη συγκροτημένη παρουσία της παράταξής μας, αλλά και το θεσμικό και διεκδικητικό πλαίσιο που καταθέσαμε και άγγιξε ουσιαστικά τον κόσμο της Αυτοδιοίκησης. Αυτό αποτυπώθηκε καθαρά στην ψηφοφορία.
Ήταν μια νίκη ιδεών, μια νίκη του ρεαλισμού και της αλήθειας απέναντι στη σιωπή και την αδράνεια. Δεν αρνούμαι βεβαίως ότι υπήρξαν πολλοί σύνεδροι που πρόσκεινται στην παράταξη της Νέας Δημοκρατίας και στον κ. Κυρίζογλου, οι οποίοι προτίμησαν να «μιλήσουν με τη σιωπή τους». Με την απουσία τους έστειλαν ένα ηχηρό μήνυμα: ότι η Αυτοδιοίκηση δεν αντέχει άλλο την έλλειψη πόρων, αρμοδιοτήτων και, κυρίως, σεβασμού. Αυτή η σιωπή δεν ήταν αδιαφορία, ήταν πράξη διαμαρτυρίας. Ήταν η κραυγή μιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης που έχει φτάσει στα όριά της, που βλέπει την κεντρική διοίκηση να πανηγυρίζει για «υπερπλεονάσματα» την ώρα που οι δήμοι στενάζουν οικονομικά και αδυνατούν να παράσχουν βασικές υπηρεσίες στους πολίτες. Η Αυτοδιοίκηση δεν ζητά προνόμια, ζητά δικαιοσύνη, αξιοπρέπεια και θεσμική ισοτιμία.
Δεν ήταν λίγες οι προτάσεις σας που υιοθετήθηκαν από την ηγεσία της ΚΕΔΕ. Ωστόσο η παράταξή σας δεν υποστήριξε την πρόταση του προέδρου της ΚΕΔΕ. Θα κατέληγε το συνέδριο σε μια «ομοφωνία-σούπα», όπως είχατε πει πριν από το συνέδριο; Τι απαντάτε στην κατηγορία που δέχεστε από την ηγεσία της ΚΕΔΕ για «διχασμό» της Αυτοδιοίκησης;
Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ αποδέχθηκε, εν μέρει όμως, το διεκδικητικό μας πλαίσιο. Η πρότασή του είχε σοβαρές ελλείψεις, όπως την αντίθεσή μας σε έναν εκλογικό νόμο που θέλει να περάσει η κυβέρνηση. Έναν εκλογικό νόμο που, αντί για δεύτερη Κυριακή, έχει «δεύτερη επιλογή», με αποτέλεσμα να δημιουργεί σοβαρά θέματα όσον αφορά τη συνδιαλλαγή, η οποία πια γίνεται κάτω από το τραπέζι. Έναν εκλογικό νόμο που έχει εφαρμοστεί μόνο στα νησιά Φίτζι.
Επίσης, σε ένα ψήφισμα που αφορά το μέλλον της Αυτοδιοίκησης δεν μπορούσαμε να παραλείψουμε την αναφορά στην αντιμετώπιση που έχουμε από την κυβέρνηση: την απαξίωση, την προσπάθεια να παρουσιαζόμαστε ως υπεύθυνοι για κάθε δυσλειτουργία στη χώρα, την υποτίμηση του έργου μας στις μεγάλες επιτυχίες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Δεν γίνεται να φταίνε όλες οι κυβερνήσεις μετά τη Μεταπολίτευση, δεν γίνεται να φταίει η «κακιά μας στιγμή» και κυρίως δεν γίνεται να φταίει ο «κανένας». Αυτά ανήκουν στη σφαίρα της μυθολογίας. Η πραγματικότητα είναι ότι η Αυτοδιοίκηση έχει αποδυναμωθεί, έχει υποστεί θεσμικό και οικονομικό στραγγαλισμό.
Όσοι λοιπόν μιλούν για «διχασμό», ας κοιταχτούν πρώτα στον καθρέφτη. Δεν διχάζει αυτός που διεκδικεί. Δεν είναι διχασμός να απαιτείς σεβασμό, είναι ευθύνη. Εκείνοι που χαρακτηρίζουν τη στάση μας «αντιπαραθετική» είναι οι ίδιοι που έχουν μετατρέψει την ΚΕΔΕ από θεσμό ενότητας σε εργαλείο κυβερνητικής προπαγάνδας, χρησιμοποιώντας την για να επιτεθούν στην αντιπολίτευση αντί για να υπηρετήσουν τον θεσμό. Και να σας πω κάτι ακόμη: αυτοί που μιλούν για “διχασμό” είναι οι ίδιοι που βαφτίζουν την ατολμία «διπλωματία», που διεκδικούν μόνο στα χαρτιά ή για τον εαυτό τους. Είναι εκείνοι που μπέρδεψαν τη συναίνεση με τη σιωπή και την ευθύνη με το προσωπικό όφελος. Η Αυτοδιοίκηση, όμως, δεν πρόκειται να σκύψει. Θα συνεχίσει να διεκδικεί, να προτείνει, να αγωνίζεται. Εμείς δεν πρόκειται να συνθηκολογήσουμε.
Οι εξελίξεις στο συνέδριο της Αλεξανδρούπολης μπορούν να αποτελέσουν την αφετηρία ενός κινήματος της Αυτοδιοίκησης;
Ναι. Αυτό που είδαμε στην Αλεξανδρούπολη ήταν μόνο η αρχή. Η κυβέρνηση θα προσπαθήσει να κατευνάσει τους δημάρχους που της είναι φιλικοί, αλλά η δυσαρέσκεια είναι γενικευμένη. Πιστεύουμε στην ανεξαρτησία της Αυτοδιοίκησης, πιστεύουμε στις συνεργασίες, όμως οι δήμαρχοι και οι δημοτικοί σύμβουλοι είναι άνθρωποι με ταυτότητα και με κοινωνική ευαισθησία. Η φράση «Δεν πάει άλλο» είναι φράση όλων των δημάρχων, ανεξάρτητα από κομματική προέλευση. Είναι το κοινό μας αίτημα για σεβασμό και ουσιαστική αποκέντρωση.
Οι συμπράξεις που έχουμε δει στην Αυτοδιοίκηση, τόσο στον Δήμο Αθηναίων όσο και στην ΚΕΔΕ -στην παράταξή σας συμμετέχουν και αυτοδιοικητικά στελέχη από τον ΣΥΡΙΖΑ, πέρα από το ΠΑΣΟΚ- μπορούν να εφαρμοστούν και στην κεντρική πολιτική σκηνή; Αν ναι, με ποιον τρόπο;
Όσα έγιναν στην Αθήνα δείχνουν καθαρά ότι οι συνεργασίες μπορούν να υπάρξουν και να λειτουργήσουν. Ξεκινώντας από την ίδια την κοινωνία και τα μαζικά κινήματα. Υπάρχουν πολίτες που ζητούν να ξεφύγουμε από τη μιζέρια, να πάμε μπροστά. Ζητούν δικαιοσύνη, ευκαιρίες, αξιοκρατία. Ζητούν να επιστρέψουν τα παιδιά μας από το εξωτερικό. Πώς τολμά κανείς να μιλά για ανάπτυξη όταν τα καλύτερα μυαλά του τόπου βρίσκονται στο εξωτερικό; Η Ελλάδα μπορεί να προχωρήσει, αλλά βασική προϋπόθεση είναι να μη βρίσκεται η Νέα Δημοκρατία στη διακυβέρνηση της χώρας. Θέλουμε ένα ΠΑΣΟΚ ισχυρό, έναν προοδευτικό πόλο των εξελίξεων που θα ενώσει τις δυνάμεις της κοινωνίας. Η Αυτοδιοίκηση απέδειξε ότι μπορεί να λειτουργήσει με συνθέσεις, με προγραμματικές συγκλίσεις και με σεβασμό στη διαφορετικότητα. Αυτή η εμπειρία μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα και για την εθνική πολιτική σκηνή. Γιατί οι πολίτες δεν ενδιαφέρονται πια ποιος έχει την εξουσία, ενδιαφέρονται ποιος έχει σχέδιο, ήθος και τη βούληση να υπηρετήσει πραγματικά τον άνθρωπο.
Βλέπουμε ότι η κυβέρνηση φθείρεται μεν, αλλά η αντιπολίτευση δεν μοιάζει να την απειλεί, τουλάχιστον με βάση τις δημοσκοπήσεις. Ο στόχος για πολιτική αλλαγή, μπορεί να επιτευχθεί μέσα από αυτόνομες πορείες;
Αν αναφέρεστε στο ΠΑΣΟΚ, ασφαλώς και δικαιούται να ακολουθήσει μία αυτόνομη πορεία στον δρόμο προς τις κάλπες. Όμως, το λέω με σαφήνεια: Η αυτόνομη κάθοδος στις εκλογές δεν σημαίνει και απομόνωση. Δεν μπορούμε να λειτουργούμε περιχαρακωμένοι και αποκομμένοι από την πολιτική πραγματικότητα. Δεν πρέπει να φοβόμαστε τον διάλογο, αρκεί να έχουμε καθαρές προτάσεις.
Είναι καθήκον μας απέναντι στην κοινωνία και στους πολίτες που θέλουν να μας εμπιστευτούν να συνομιλούμε και με άλλες πολιτικές δυνάμεις του προοδευτικού τόξου. Ο διάλογος δεν έβλαψε ποτέ κανέναν. Αντίθετα, η κυβέρνηση Μητσοτάκη εκμεταλλεύεται την ανυπαρξία υγιούς διαλόγου ανάμεσα στα κόμματα της αντιπολίτευσης και τη μετατρέπει σε πολιτικό σύνθημα λέγοντας στους πολίτες: «Μα, ποιους θα εμπιστευτείτε, αυτούς που δεν μπορούν να συνεννοηθούν μεταξύ τους;» Κατά τη γνώμη μου, η έγκαιρη έναρξη ενός συντεταγμένου διαλόγου στη βάση προγραμματικών συγκλίσεων, πριν από τις εθνικές εκλογές, θα μας βοηθήσει αμέσως μετά τις κάλπες να προχωρήσουμε -αν αυτό απαιτείται- σε συνεργασίες, χωρίς να χάνεται πολύτιμος χρόνος προς όφελος της Νέας Δημοκρατίας. Ο προγραμματικός διάλογος επομένως είναι ένα ισχυρό μέσο για την πολιτική αλλαγή… Χωρίς συμφωνίες κάτω από το τραπέζι, χωρίς μοίρασμα θέσεων. Καθαρά και ξάστερα.
Εκτός από τον αυτοδιοικητικό θεσμό, βλέπουμε την κυβέρνηση να επιτίθεται και στον Δήμο Αθηναίων. Έχετε προαναγγείλει προσφυγή κατά της τροπολογίας για το μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη. Τι εξελίξεις έχουμε; Όσον αφορά τη Βασιλίσσης Όλγας, υπάρχει νέα «εμπλοκή»;
Πράγματι, μετά τα όσα τραγελαφικά συνέβησαν το τελευταίο διάστημα με ευθύνη του Μεγάρου Μαξίμου γύρω από τον Άγνωστο Στρατιώτη, προανήγγειλα προσφυγή στη Δικαιοσύνη για το ζήτημα της ανάθεσης του καθαρισμού του μνημείου σε… ιδιώτες, μέσω του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, κάτι που αντίκειται στο Σύνταγμα. Το θέμα βρίσκεται στη Νομική Υπηρεσία του Δήμου Αθηναίων για να προχωρήσουμε στις περαιτέρω διαδικασίες. Σε ό,τι αφορά τη Βασιλίσσης Όλγας, επαναλαμβάνω σε όλους τους τόνους ότι η Βασιλίσσης Όλγας πρέπει να ανοίξει -και πρέπει να ανοίξει τώρα. Πέντε χρόνια για ένα έργο μισού χιλιομέτρου είναι υπερβολή και συνιστά ντροπή για μία ευρωπαϊκή πρωτεύουσα. Οφείλω να σας πω ότι το έργο έχει ολοκληρωθεί σε ποσοστό 90% και παραμένει μία μόνο εκκρεμότητα, ένα τεχνικό βήμα που αφορά το τραμ. Παρ’ όλα αυτά, η καθυστέρηση στην παράδοση της Βασιλίσσης Όλγας δεν είναι τεχνική αλλά πολιτική και συνδέεται με μία σκόπιμη, πιστεύω, αδράνεια των αρμόδιων φορέων της κεντρικής διοίκησης. Η Βασιλίσσης Όλγας, όπως και να ‘χει, δεν θα παραμείνει ένας πριβέ δρόμος για ολίγους με πρόσβαση μόνο σε όσους επισκέπτονται το καφέ του Ζαππείου ή πηγαίνουν για τένις, όπως ήθελε το σχέδιο της προηγούμενης δημοτικής αρχής του κ. Μπακογιάννη. Το δικό μας σχέδιο προβλέπει έναν πολυτροπικό δρόμο ήπιας κυκλοφορίας όπου θα κινούνται τραμ, τρόλεϊ και οχήματα, χωρίς να μειώνεται στο παραμικρό ο πεζόδρομος που έχει δημιουργηθεί, με απόλυτο σεβασμό στην ανάδειξη των αρχαιοτήτων. Με βάση το σχέδιό μας προβλέπεται συνολική βελτίωση της κυκλοφορίας με μείωση καθυστερήσεων έως και 20%, καθώς και σημαντική μείωση των ρύπων στο κέντρο της Αθήνας. Μόλις η λεωφόρος Βασιλίσσης Όλγας παραληφθεί από την «Ανάπλαση Αθήνας Α.Ε.» θα παραδοθεί αμέσως στους πολίτες.
