Αξιόλογα ευρήματα προήλθαν από τη σωστική ανασκαφική έρευνα της Εφορείας Αρχαιοτήτων Φθιώτιδας και Ευρυτανίας (ΕΦΑΦΕΥ) στις ανατολικές υπώρειες της λίμνης Κηφισίδας (Κωπαΐδας), 6 χλμ. βορείως του Ιερού του Απόλλωνος Πτώου και της αρχαίας Ακραιφίας, όπως αναφέρεται σε σημερινή ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού.
Εντοπίσθηκε νεκροταφείο αρχαϊκών και κλασικών χρόνων καθώς και αρχιτεκτονικά κατάλοιπα οχυρωμένου οικισμού της ίδιας εποχής. Η θέση αυτή αναγράφεται σε παλαιούς χάρτες ως «Σπίτια-Καταβόθρα». Το νεκροταφείο αναπτύσσεται κατά συστάδες και περιλαμβάνει λακκοειδείς τάφους, ταφικές πυρές και κεραμοσκεπείς τάφους. Η αρχαιολογική έρευνα είναι σε εξέλιξη, αλλά από τους (40) τάφους που έχουν εξετασθεί, τεκμηριώνεται το υψηλό βιοτικό επίπεδο και η κοινωνική θέση των γαιοκτημόνων κατοίκων του βοιωτικού οικισμού.
Ιδιαίτερα εντυπωσιακή είναι η «Ταφή της αρχόντισσας με το ανεστραμμένο διάδημα», η οποία χρονολογείται στο β΄ μισό του 7ου αι. π.Χ. Αυτή η ταφή αποτελεί μέρος μιας συστάδας τριών λακκοειδών τάφων. Σύμφωνα με την προκαταρκτική εξέταση των οδοντικών καταλοίπων, ανήκει σε ενήλικη γυναίκα 20-30 ετών. Στην κεφαλή της είχε τοποθετηθεί τελετουργικά ένα εντυπωσιακό χάλκινο ταινιωτό διάδημα, το οποίο φέρει επίστεψη μεγάλου ρόδακα στο κέντρο του μετώπου και συμβολίζει την υπεροχή και το αξίωμά της.
Το διάδημα είναι κατασκευασμένο με την έκκρουστη τεχνική και φέρει διακόσμηση από αντωπές ζεύξεις εραλδικών λεόντων, που συμβολίζουν τη βασιλική δύναμη και εξουσία. Ωστόσο, το διάδημα είχε τοποθετηθεί ανεστραμμένο, σηματοδοτώντας την απώλεια εξουσίας.
Η ταφή εντάσσεται στο μεταβατικό κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο των μέσων του 7ου αι. π.Χ. όταν κλονίστηκε το πολίτευμα της κληρονομικής βασιλείας και η άνοδος των αρίστων ευγενών οδήγησε στην επικράτηση της ολιγαρχίας. Το κύρος και ο πλούτος της ταφής αποδεικνύονται από τα πολυάριθμα χάλκινα κτερίσματα.
Στην ίδια συστάδα τάφων βρέθηκε ταφή ανήλικου κοριτσιού ηλικίας περίπου 4 ετών, η οποία ήταν πλούσια κτερισμένη, γεγονός που ενδέχεται να υποδεικνύει την ύπαρξη συγγενικού δεσμού με την αρχόντισσα.
Αξιόλογα ευρήματα προέρχονται και από άλλους τάφους, όπως η γυναικεία ταφή του 6ου αι. π.Χ., η οποία ήταν κτερισμένη με αγγεία που αποδίδουν μυθικά πλάσματα και τον θεό Ερμή ως «ψυχοπομπό». Οι ανασκαφές πραγματοποιούνται υπό τη διεύθυνση των αρχαιολόγων της ΕΦΑΦΕΥ και έχουν αρχίσει λόγω της κατασκευής φωτοβολταϊκού πάρκου της METKA ATE.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
