Τα ανώτατα γνωμοδοτικά όργανα του υπουργείου Πολιτισμού, το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων και το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, γνωμοδότησαν ομόφωνα θετικά επί του συνόλου των προωθημένων προμελετών – αρχιτεκτονικής, στατικής, ηλεκτρομηχανολογικής – για την επέκταση και αναβάθμιση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, του σημαντικότερου και πλουσιότερου αποθετηρίου αρχαίας ελληνικής τέχνης παγκοσμίως, όπως πληροφορεί το ΥΠΠΟ με σχετική ανακοίνωσή του. Τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό του έργου έχουν αναλάβει τα γραφεία Chipperfield-Τομπάζη. Η εκπόνηση των μελετών του έργου ξεκίνησε μετά την κύρωση, τον Απρίλιο του 2024, από το ελληνικό Κοινοβούλιο, της σύμβασης χορηγίας των 40.000.000 ευρώ εκ μέρους του Σπύρου και της Ντόροθυ Λάτση, στη μνήμη του Ιωάννη και της Εριέττας Λάτση, η οποία αφορά στη χρηματοδότηση του συνόλου των μελετών. Οι μελέτες αφορούν στο σύνολο του οικοδομικού τετραγώνου και του μουσειακού συγκροτήματος, που περιλαμβάνει και το Επιγραφικό Μουσείο, μοναδικό διεθνώς στο είδος του.
Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη δήλωσε: «Η Ελλάδα αποκτά το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο που της αξίζει. Οι υφιστάμενοι εκθεσιακοί χώροι του μουσείου σχεδιάστηκαν στο β΄ μισό του 19ου αιώνα και δεν ανταποκρίνονται πλέον στις σύγχρονες ανάγκες.» Η επέκταση και η αναβάθμιση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, μέσω των προτεινόμενων επεμβάσεων, θα αποδώσουν στο μνημείο έναν ενιαίο συνθετικό χαρακτήρα, αίροντας την ακανονιστία και το ασύνδετο των επεμβάσεων και των προσθηκών που έγιναν στα κτήρια του συγκροτήματος. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην άρση των υφιστάμενων παθογενειών του κτηρίου, όπως η υγρασία και η εισροή υδάτων, στην ενίσχυση της αντισεισμικής του θωράκισης, καθώς και στην ενεργειακή αναβάθμιση.
Όπως προστίθεται στην ανακοίνωση του ΥΠΠΟ, η αρχιτεκτονική πρόταση για την επέκταση και ανάδειξη του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, έχει ως βασικούς στόχους: α. τη δημιουργία ενός δημόσιου πάρκου ως προσφορά στην πόλη, β. την προβολή της ελληνικής ταυτότητας σε διεθνές κοινό, γ. την επέκταση των λειτουργιών και των εκθεσιακών χώρων του μουσείου και στην ανάδειξή του ως φάρου εθνικού πολιτισμού. Η στρατηγική των επεμβάσεων περιλαμβάνει κτηριακή επέκταση για την ανάπτυξη νέας υποδομής και εκθεσιακών χώρων με σεβασμό στη νεοκλασική πρόσοψη.
Το σχέδιο προβλέπει την αναβάθμιση των εκθεσιακών και υποστηρικτικών χώρων του μουσείου: Περίπου 17.000 αρχαιότητες θα εκτεθούν σε δύο θεματικές περιοχές, 13 ενότητες, δεκάδες υποενότητες και εστιασμένες ιστορίες. Η προκαταρκτική αρχιτεκτονική μελέτη για την «επέκταση και αναβάθμιση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου» στοχεύει στη συνολική αναβάθμιση της περιοχής Εξαρχείων, Πατησίων και Μεταξουργείου, δημιουργώντας έναν νέο πολιτιστικό άξονα που θα συνδέει το μουσείο με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, την Ακρόπολη και το Πεδίον του ‘Αρεως. Η επέκταση κρίνεται επιβεβλημένη, καθώς οι υφιστάμενοι εκθεσιακοί χώροι σχεδιάστηκαν τον 19ο αιώνα και δεν ανταποκρίνονται πλέον στις σύγχρονες ανάγκες, ενώ η αύξηση των επισκεπτών επιβάλλει νέα αρχιτεκτονικά δεδομένα.
Η νέα μελέτη επιτρέπει την έκθεση των αρχαιοτήτων σε δύο θεματικές περιοχές και δεκάδες υποενότητες, παράλληλα με τη δημιουργία σύγχρονων χώρων εργασίας για το προσωπικό και ειδικών εισόδων και διαδρόμων για τη διακίνηση αρχαιοτήτων. Η παρουσίαση των αρχαιοτήτων ακολουθεί μια συνεκτική χρονολογική αφήγηση από τη Νεολιθική Εποχή έως την ύστατη αρχαιότητα, προσφέροντας μια ολοκληρωμένη εμπειρία στον επισκέπτη.
Η εγκεκριμένη κεντρική μουσειολογική ιδέα περιλαμβάνει μια πλήρη διαδρομή επισκεπτών που σκιαγραφεί την εξέλιξη του ελληνικού πολιτισμού από τη Νεολιθική Εποχή έως την Ύστερη Αρχαιότητα. Η πλήρης ξενάγηση στην έκθεση καθοδηγεί τον επισκέπτη σε τέσσερα διαφορετικά κτηριακά επίπεδα, δύο στην επέκταση και δύο στο κτήριο-μνημείο. Ο άξονας στο κάτω επίπεδο της επέκτασης οργανώνεται γύρω από ένα κεντρικό αίθριο προσφέροντας φυσικό φως και προσανατολισμό.
Στην είσοδο του μουσείου επί της οδού Πατησίων, διαμορφώνεται ένα άλσος από πλατάνια, που συμβάλλει στη μείωση των αιωρούμενων σωματιδίων σκόνης από τους γύρω δρόμους, εξασφαλίζοντας έναν φιλόξενο και ευχάριστο χώρο ακόμη και τις θερμότερες ημέρες του καλοκαιριού. Η προσβασιμότητα του πάρκου διασφαλίζεται για όλους μέσω κλιμάκων, ανελκυστήρων και ραμπών, με το κύριο δίκτυο διαδρομών να έχει σταθερό πλάτος 2,5 μέτρων.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
