Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει τέσσερα εμβληματικά αμυντικά προγράμματα στο σχέδιο «Ετοιμότητα ως το 2030», το οποίο δόθηκε στη δημοσιότητα σήμερα.
Αυτά τα προγράμματα «θα ενισχύσουν την ασφάλεια της Ευρώπης στο σύνολό της και θα αλληλοενισχύονται», τονίζει το σχετικό έγγραφο της Επιτροπής. Η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία ‘Αμυνας από Μη Επανδρωμένα Σκάφη, η Παρακολούθηση της Ανατολικής Πτέρυγας, η Ευρωπαϊκή Αεροπορική Ασπίδα και η Ευρωπαϊκή Διαστημική Ασπίδα θα είναι διαθέσιμες για όλα τα κράτη μέλη που επιθυμούν να συμμετάσχουν.
Λόγω των πρόσφατων παραβιάσεων του εναέριου χώρου των κρατών μελών της ΕΕ, δίνεται προτεραιότητα στα δύο πρώτα εμβληματικά προγράμματα: το «τείχος» κατά των drones, το οποίο αναμένεται να είναι πλήρως λειτουργικό έως το τέλος του 2027, και στην παρακολούθηση της ανατολικής πτέρυγας έως το τέλος του 2028, καθώς οι χώρες στα ανατολικά σύνορα αντιμετωπίζουν τη μεγαλύτερη απειλή από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία.
Η αντίδραση του ΝΑΤΟ στην είσοδο περίπου είκοσι drones στον πολωνικό εναέριο χώρο ανέδειξε τα κενά στο ευρωπαϊκό οπλοστάσιο. Για να καταρρίψει τρία από αυτά τα drones, το ΝΑΤΟ αναγκάστηκε να χρησιμοποιήσει ακριβείς πυραύλους. «Είναι σαφές ότι πρέπει να ενισχύσουμε την άμυνά μας έναντι της Ρωσίας», δήλωσε η επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Κάγια Κάλας, προειδοποιώντας ότι «η Ρωσία σήμερα δεν έχει τη δυνατότητα να επιτεθεί στην ΕΕ, αλλά τα επόμενα χρόνια μπορεί να προετοιμαστεί γι’ αυτό».
Η εφαρμογή άμυνας κατά των drones στην ΕΕ ενάντια στη ρωσική απειλή «δεν αποτελεί πλέον επιλογή», δήλωσε η Κάλας. «Τα drones ήδη επαναπροσδιορίζουν τον πόλεμο» και προσθέτει ότι θα χρειαστεί να έχουμε ένα πλήρως επιχειρησιακό σύστημα μέχρι το τέλος του 2027, σε στενή συνεργασία με το ΝΑΤΟ.
Η Επιτροπή επισημαίνει ότι «η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία ‘Αμυνας από τα Drone θα σχεδιαστεί με μια προσέγγιση 360°, ως ένα πολυεπίπεδο, τεχνολογικά προηγμένο σύστημα με δυνατότητες ανίχνευσης, παρακολούθησης και εξουδετέρωσης».
Ωστόσο, το «τείχος» κατά των drones έχει προκαλέσει αντιδράσεις σε πολλά κράτη μέλη, όπως η Γερμανία και η Γαλλία, που αμφισβητούν την αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε αυτόν τον τομέα. «Τα κράτη μέλη είναι υπεύθυνα για τις αποφάσεις σχετικά με τις προμήθειες και την ανάπτυξη» διαβεβαίωσε η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ.
Η Επιτροπή θα περιοριστεί σε έναν διευκολυντικό ρόλο, ανέφερε ο Επίτροπος ‘Αμυνας ‘Αντριους Κουμπίλιους, παρέχοντας τεχνική υποστήριξη στα κράτη μέλη. Μέχρι την άνοιξη του 2026, τα συμμετέχοντα κράτη θα πρέπει να συμφωνήσουν για τον συντονισμό.
Η υλοποίηση αυτών των έργων θα απαιτήσει «τεράστια χρηματικά ποσά», αναγνώρισε ο Επίτροπος. «Τα επόμενα δέκα χρόνια θα δαπανήσουμε 6,8 τρισεκατομμύρια ευρώ για την άμυνα, εκ των οποίων το 50% θα αφορά αμιγώς αμυντικά έργα, δηλαδή 3,4 τρις ευρώ».
Ο Α. Κουμπίλιους ανέφερε επίσης ότι οι κοινές προμήθειες θα μειώσουν τις τιμές παραγωγής κατά 30%. Στόχος είναι να αυξηθούν οι κοινές προμήθειες από 20% σε 40% έως το τέλος του 2027.
Τα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ μπορούν να χρηματοδοτήσουν την αγορά οπλισμού μέσω του προγράμματος SAFE. Η Επιτροπή υπολογίζει ότι για την επίτευξη ενός «αξιόπιστου» αμυντικού συστήματος έως το 2030 θα χρειαστούν περίπου 800 δισεκατομμύρια ευρώ.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
