Με την αμερικανική οικονομία να επιβραδύνεται από τον αντίκτυπο του εμπορικού πολέμου, ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ προχωρά στην υλοποίηση μίας άλλης βασικής προεκλογικής εξαγγελίας του, που θα επηρεάσει την πορεία της και εκείνην της παγκόσμιας οικονομίας.
Στη σκιά της αντιπαράθεσης με τις άλλες χώρες για τις αυξήσεις των δασμών, εξελίσσεται μία άλλη διαμάχη στις ΗΠΑ, με επίκεντρο το νομοσχέδιο για τις φορολογικές απαλλαγές και τις περικοπές σε δημόσιες δαπάνες. Το μεγάλο, ωραίο νομοσχέδιο, όπως το αποκάλεσε ο Αμερικανός Πρόεδρος, το οποίο αριθμεί πάνω από χίλιες σελίδες, θα διαμορφώσει καθοριστικά τα επόμενα χρόνια την πορεία του δημοσιονομικού ελλείμματος και του χρέους των ΗΠΑ. Πρέπει να υπογραμμιστεί ότι ήδη έχουν κτυπήσει καμπάνες από οίκους αξιολόγησης και τις αγορές.
Το κορυφαίο νομοσχέδιο της αμερικανικής κυβέρνησης εγκρίθηκε τον περασμένο μήνα από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, με μόλις μία ψήφο διαφορά, αλλά εκκρεμεί η ψήφισή του από τη Γερουσία, όπου η διαδικασία είναι παραδοσιακά πιο δύσκολη. Αν και το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα έχει την πλειοψηφία με 53 γερουσιαστές έναντι 47 που είναι Δημοκρατικοί, υπάρχουν ενστάσεις από αρκετά μέλη του για διατάξεις του νομοσχεδίου και αναμένονται συμβιβασμοί για την ψήφισή του.
Το κλίμα φορτίστηκε από τη δημόσια αντίθεση του Ιλον Μασκ στο νομοσχέδιο, το οποίο χαρακτήρισε αποκρουστικό βδέλυγμα, τονίζοντας ότι θα αυξήσει περαιτέρω το δημοσιονομικό έλλειμμα που ανήλθε σε 2 τρις δολάρια πέρυσι και το δημόσιο χρέος που ξεπέρασε τα 36 τρις δολάρια.
Ο Μασκ, που ήταν έως τον Μάιο επικεφαλής του υπουργείου Κυβερνητικής Αποδοτικότητας (DOGE), είχε αναλάβει με εντολή Τραμπ την αποστολή της μείωσης των δημόσιων δαπανών, καταργώντας δημόσιες υπηρεσίες και μειώνοντας τον αριθμό υπαλλήλων σε άλλες. Ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο είχε εκφράσει πριν από τις εκλογές του 2024 τη θέση ότι η δημοσιονομική κατάσταση στις ΗΠΑ γίνεται ανεξέλεγκτη και ότι είναι αναγκαία η μείωση των ελλειμμάτων.
Ο Τραμπ φέρεται να είναι ανοικτός σε αλλαγές που δεν θα αλλοιώνουν τη βασική προεκλογική εξαγγελία του για ένα ευνοϊκό φορολογικό περιβάλλον. Το νομοσχέδιο έχει ζητηθεί να ψηφιστεί έως τις 4 Ιουλίου, καθώς περιλαμβάνει και διάταξη για την αύξηση του επιτρεπόμενου ορίου για το δημόσιο χρέος.
Λάδι στη φωτιά έριξε και το υπερκομματικό Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου (CBO), εκτιμώντας ότι το νομοσχέδιο θα μειώσει τα δημόσια έσοδα κατά περίπου 3,7 τρις δολάρια την επόμενη 10ετία, ενώ οι εξοικονομήσεις από τις μειώσεις δαπανών θα ανέλθουν σε 1,2 τρις δολάρια, οδηγώντας σε αύξηση του ελλείμματος.
Ο Λευκός Οίκος αμφισβητεί τις εκτιμήσεις του CBO, υποστηρίζοντας ότι δεν υπολογίζει τα επιπλέον έσοδα από τη μεγαλύτερη ανάπτυξη που θα φέρει η μείωση των φόρων.
Επιπλέον, η κυβέρνηση επισημαίνει ότι το CBO υπολογίζει την επέκταση των φορολογικών ελαφρύνσεων, οι οποίες ισχύουν από το 2017, ως επιπλέον μειώσεις, ενώ δεν είναι.
Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει και επιπλέον φορολογικές απαλλαγές, όπως την αύξηση του ποσού της έκπτωσης για φόρους που καταβλήθηκαν σε επίπεδο δημοτικού ή Πολιτείας. Το κόστος από τη διάταξη αυτή είναι υψηλό και αναμένεται προσαρμογή της για να περάσει από την Γερουσία.
"Το νομοσχέδιο θα βελτιώσει το έλλειμμα και θα μας βοηθήσει να αντιμετωπίσουμε το χρέος. Το γεγονός ότι το CBO δεν συμφωνεί δεν είναι νέο", δήλωσε ο επικεφαλής του Γραφείου Διαχείρισης και Προϋπολογισμού του Τραμπ.
Όσον αφορά στις περικοπές των δημόσιων δαπανών, αυτές αφορούν τον περιορισμό των κριτηρίων για την ένταξη στα κρατικά προγράμματα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, με εκτιμήσεις ότι εκατομμύρια Αμερικανοί θα χάσουν την ασφάλιση αυτή.
Σε κάθε περίπτωση, οι αναλυτές εκτιμούν ότι το χρέος στις ΗΠΑ δεν θα συγκρατηθεί με το νομοσχέδιο και θα συνεχίσει να διατηρεί υψηλά επίπεδα το κόστος δανεισμού.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
