Η ευρωπαϊκή οικονομία βρίσκεται παγιδευμένη ανάμεσα στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου και αδυνατεί να χρηματοδοτήσει τις δικές της βιομηχανίες που είναι κρίσιμες για το μέλλον. Η Ευρώπη κατακλύζεται από την κινεζική βιομηχανία και την αμερικανική τεχνολογία, επιταχύνοντας την οικονομική της παρακμή, εξάγοντας τις αποταμιεύσεις της. Ο πυρήνας του προβλήματος βρίσκεται στο τεράστιο απόθεμα ιδιωτικών και θεσμικών κοινοτικών κεφαλαίων της Ευρώπης που δεν επενδύονται στην εσωτερική αγορά. Ακόμη και οι Ευρωπαίοι ιδιώτες διαχειριστές κεφαλαίων επενδύουν τα χρήματα τους σε συντηρητικά περιουσιακά στοιχεία, όπως τα ακίνητα, και όταν θέλουν να αναλάβουν μεγαλύτερο ρίσκο τα τοποθετούν σε αμερικανικές τεχνολογίες, αντί να στηρίζουν επιχειρήσεις που καινοτομούν στην Ευρώπη.
Οι συνέπειες λοιπόν δεν είναι μελλοντικές, αλλά συμβαίνουν τώρα, με την Ευρώπη να μετατρέπεται σε μια «διπλή οικονομική αποικία», από τη μια, βιομηχανική αποικία των Κινέζων και από την άλλη, ενεργειακή και ψηφιακή αποικία των ΗΠΑ. Οι εταιρείες που υποστηρίζονται από venture capitals στις ΗΠΑ συγκέντρωσαν σχεδόν τέσσερις φορές περισσότερα κεφάλαια από τις αντίστοιχες εταιρείες στην Ευρώπη κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025, σύμφωνα με στοιχεία του Pitch Book. Η Ευρώπη έχει άμεση ανάγκη από ιδιωτικά κεφάλαια για τη χρηματοδότηση της τεχνολογίας, η οποία είναι το μέλλον της.
Σε σύγκριση με την ευρωπαϊκή, η παγκόσμια οικονομία ακολουθεί μέχρι στιγμής καλύτερη πορεία από την αναμενόμενη. Ωστόσο, σύμφωνα με τις αναθεωρημένες προβλέψεις, η νέα έκθεση τονίζει ότι δεν έχει ακόμη φανεί ο πλήρης αντίκτυπος των δασμών. Ο ΟΟΣΑ σημειώνει ότι τα αποτελέσματα των δασμών ακόμη αποκαλύπτονται και ότι οι εξαγωγικές εταιρείες απορροφούν μεγάλο μέρος τους με μικρότερα περιθώρια κέρδους. Επίσης, πολλές εταιρείες με καλή διαχείριση συγκέντρωσαν υψηλό όγκο αποθεμάτων πριν από την αύξηση των δασμών.
Η ανθεκτικότητα που επιδεικνύει μέχρι στιγμής η παγκόσμια οικονομία έχει ως αποτέλεσμα ο ΟΟΣΑ να ανεβάσει τις προβλέψεις για φέτος σε ανάπτυξη 3,3% από 3,2% πέρυσι. Ωστόσο, διατήρησε αμετάβλητες τις προβλέψεις για το 2026 στο 2,9%, υποδεικνύοντας ότι η ώθηση από τα υψηλά αποθέματα εξαντλείται ήδη. Στην Ευρωζώνη, το εμπόριο και οι γεωπολιτικές εντάσεις φαίνεται να αποτελούν βαρίδι για την οικονομία.
Η ΕΕ εξαρτάται ολοένα και περισσότερο από τις ΗΠΑ και την Κίνα για επτά διαφορετικούς λόγους. Η Ευρώπη δεν έχει δικό της αυτοτελή τεχνολογικό πυλώνα και δεν ολοκλήρωσε ποτέ ενιαία βιομηχανική στρατηγική. Η στρατηγική αυτονομίας είναι αδύναμη, αφού η ΕΕ δεν αντέδρασε άμεσα στην ενεργειακή κρίση και δεν έχει ακόμα προστατευτεί κατάλληλα. Όλα αυτά συνηγορούν ότι ο αντίκτυπος από τις λανθασμένες ευρωπαϊκές επιλογές έχει αρχίσει να γίνεται αισθητός.
Η ΕΕ πρέπει να σπεύσει να κάνει διορθωτικές κινήσεις για να επαναφέρει την εσωτερική ισορροπία προσφοράς και ζήτησης. Η εξέλιξη αυτή δεν είναι αποτέλεσμα μιας στιγμιαίας επιλογής, αλλά συνδυασμός γεωπολιτικών, ενεργειακών, τεχνολογικών και βιομηχανικών αδυναμιών.
* Η φωτογραφία παραχωρήθηκε από το ΕΒΕΠ
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
