Ο πρόωρος τοκετός παραμένει μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις δημόσιας υγείας παγκοσμίως. Κάθε χρόνο, ένα στα δέκα νεογνά -περίπου 13,4 εκατομμύρια παιδιά- γεννιέται πριν από τις 37 εβδομάδες κύησης. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η προωρότητα αποτελεί την κυριότερη αιτία θανάτου παιδιών κάτω των πέντε ετών και συνδέεται συχνά με μακροχρόνιες επιπλοκές υγείας.
Στην Ελλάδα, το πρόβλημα αποτυπώνεται ακόμη πιο έντονα: το ποσοστό προωρότητας φτάνει το 12,3% των γεννήσεων. Με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το 2024, από τις 68.467 γεννήσεις στη χώρα, περίπου 8.400 νεογνά ήρθαν στον κόσμο πρόωρα, με τις οικογένειές τους να βιώνουν μια δύσκολη και συχνά αβέβαιη πραγματικότητα μέσα στις Μονάδες Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών (ΜΕΝΝ). Αξίζει να σημειωθεί ότι τα παραπάνω δεδομένα καταγράφονται σε ένα γενικότερο δημογραφικό πλαίσιο υπογεννητικότητας στη χώρα μας, όπου τα τελευταία χρόνια παρατηρείται συνεχής μείωση του αριθμού των γεννήσεων ανά έτος. Παράλληλα, καταγράφεται αυξητική τάση στους πρόωρους τοκετούς, γεγονός που εντείνει τις ανάγκες για εξειδικευμένη νεογνολογική φροντίδα και προληπτικές παρεμβάσεις.
Τα παραπάνω επισημαίνει η Ελληνική Νεογνολογική Εταιρεία, η οποία, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Προωρότητας, διοργανώνει στις 27 Νοεμβρίου (ώρα 18:00) στο ΚΕ.Δ.Ε.Α. υβριδική ημερίδα με τίτλο «Από το πρόωρο νεογνό για το πρόωρο». Στην ημερίδα θα συμμετέχουν επαγγελματίες υγείας από ΜΕΝΝ όλης της χώρας, καθώς και γονείς και παιδιά που γεννήθηκαν πρόωρα. Το φετινό παγκόσμιο μήνυμα, «Ας δώσουμε στα πρόωρα μωρά ένα δυναμικό ξεκίνημα για ένα φωτεινότερο μέλλον», υπογραμμίζει την ανάγκη για ένα πιο υποστηρικτικό περιβάλλον για τα πρόωρα νεογνά και τις οικογένειές τους.
Μείζον θέμα η έλλειψη οργανωμένων περιγεννητικών κέντρων
Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο πρόεδρος της Ελληνικής Νεογνολογικής Εταιρείας, καθηγητής Παιδιατρικής-Νεογνολογίας ΑΠΘ Γιώργος Μητσιάκος, τονίζει ότι η Ελλάδα, παρά την πρόοδο στη νεογνολογία, εξακολουθεί να υστερεί σε κρίσιμες υποδομές.
«Η χώρα μας συνεχώς βαίνει σε όλο και χειρότερες μέρες όσον αφορά την υπογεννητικότητα. Πέρσι είχαμε περίπου 68.460 γεννήσεις, από τις οποίες οι 8.500 ήταν πρόωρες – δηλαδή ποσοστό 12,3%. Το ποσοστό αυτό ξεπερνά τον παγκόσμιο μέσο όρο του 10% που δίνει ο ΠΟΥ», σημειώνει.
Ο κ. Μητσιάκος επισημαίνει πως, παρότι η περιγεννητική φροντίδα στη χώρα έχει σημειώσει «μεγάλα άλματα», παραμένουν σοβαρές ελλείψεις:
«Η έλλειψη οργανωμένων περιγεννητικών κέντρων, τόσο στα μεγάλα αστικά κέντρα όσο και στην επαρχία, είναι ένα από τα μείζονα ζητήματα. Η Πολιτεία πρέπει να το λάβει σοβαρά υπ’ όψιν και να το λύσει, για να μπορέσει να δώσει τη μέγιστη δυνατή φροντίδα τόσο στην έγκυο όσο και στο πρόωρο νεογνό, που ξεκινάει τη ζωή του με πολύ άσχημες συνθήκες».
Υπογραμμίζει, επίσης, ότι το ζητούμενο δεν είναι μόνο να αντιμετωπίζεται η προωρότητα αλλά και να μειωθεί:
«Θα πρέπει να θέσουμε ως στόχο τη μείωση της προωρότητας στη χώρα, η οποία ξεπερνά τον μέσο όρο που δίνει ο ΠΟΥ. Η προωρότητα δεν προκύπτει από έναν μόνο παράγοντα – πολλοί συμβάλλουν. Άρα, ο καθένας πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες του. Κατά τη δική μας εκτίμηση, ευθύνη της Πολιτείας είναι η καθολική, δωρεάν πρόσβαση όλων των γυναικών σε οργανωμένα περιγεννητικά κέντρα, έτσι ώστε κάθε πρόβλημα που έχουν κατά την εγκυμοσύνη να το προλαμβάνουν πριν την εμφάνισή του και, σε περίπτωση που εμφανιστεί, να αντιμετωπίζεται έγκαιρα».
Φροντίδα με επίκεντρο την οικογένεια
Το μοντέλο FCC (Family-Centered Care) αποτελεί σήμερα βασικό εργαλείο για τη στήριξη των πρόωρων και άρρωστων νεογνών. Στις ΜΕΝΝ, η φιλοσοφία αυτή: αναγνωρίζει τους γονείς ως σημαντικότατους συνεργάτες στη φροντίδα, ενισχύει τον μητρικό θηλασμό και την ομαλή ανάπτυξη, μειώνει τον κίνδυνο λοιμώξεων και τη διάρκεια νοσηλείας, προωθεί την ψυχοσωματική σχέση γονέα-νεογνού.
Η Ελληνική Νεογνολογική Εταιρεία, δίνοντας ένα μήνυμα ευαισθητοποίησης, σημειώνει: «Οι επαγγελματίες υγείας των ΜΕΝΝ καθημερινά στηρίζουν τα νεογνά και τις οικογένειές τους, με σύμμαχο την επιστημονική γνώση, τη συνεχή εκπαίδευση και την ανθρωπιά. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, είναι ζωτικής σημασίας να ενώσουμε τις δυνάμεις μας – Πολιτεία, υγειονομική κοινότητα και κοινωνία στο σύνολό της – για να προσφέρουμε στα πρόωρα μωρά ένα δυναμικό ξεκίνημα και ένα πραγματικά φωτεινότερο μέλλον».
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
