Μια όμορφη και ουσιαστική βραδιά πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο της ημερίδας με θέμα «Σύγχρονες προκλήσεις για την προστασία του παιδιού», που διοργάνωσε η Κοινωνική Παιδιατρική Βορείου Ελλάδος.
Από τη γονιδιακή τεχνολογία και τα ηθικά διλήμματα που γεννά, μέχρι τη σεξουαλική κακοποίηση, τη σημασία της ενσυναίσθησης, τον ρόλο της οικογένειας στη σύγχρονη ψηφιακή εποχή και το στίγμα των χρόνιων παθήσεων. Αυτά είναι μερικά από τα κοινωνικά ζητήματα που παρουσιάστηκαν και συζητήθηκαν το Σάββατο 18 Οκτωβρίου 2025, σε μια κατάμεστη αίθουσα του Ξενοδοχείου Porto Palace, ζητήματα που τα τελευταία χρόνια αποτελούν μεγάλες προκλήσεις για την παιδική ευημερία και την κοινωνική ευθύνη όλων μας.
Όπως τόνισε η Γενική Γραμματέας της Κοινωνικής Παιδιατρικής Βορείου Ελλάδος και πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής της ημερίδας, κυρία Ευαγγελια Φαρίνη- Βρεττάκου, «οφείλουμε όλοι είτε ως παιδίατροι , επιστήμονες υγείας, εκπαιδευτικοί και φυσικά ως γονείς να τα κατανοήσουμε όλα αυτά τα ζητήματα που παρουσιάστηκαν και να τα αξιοποιήσουμε ώστε να συμβαδίζουμε με τα παιδιά στις εξελίξεις της νέας εποχής».
«Μέσα από τις εισηγήσεις των διακεκριμένων επιστημόνων που παρουσίασαν τη θεματολογία, ο καθένας από τον δικό του εξειδικευμένο τομέα και το διαδραστικό διάλογο που ακολούθησε ελπίζουμε ότι βάλαμε ένα μικρό λιθαράκι ώστε να ανακτήσουμε τη συγκολλητική ουσία που ενώνει όλους εμάς σε μια αγκαλιά με το παιδί», είπε!
Στην 3η Συνεδρία με θέμα την παιδική κακοποίηση, το θεατρικό δρώμενο με θέμα την σεξουαλική κακοποίηση που παρουσιάστηκε από την εξαιρετική θεατρική ομάδα «Πορφύριος ο Μίμος» προκάλεσε ρίγη στο κοινό. Όπως μας είπε η Πρόεδρος της Κοινωνικής Παιδιατρικής Β. Ελλάδας, κυρία Καραγιαννοπουλου – Κόγιου Σοφία , «όταν η τέχνη και η επιστήμη αποφασίζουν να προστατέψουν μαζί το παιδί , μπορούν να γίνουν θαύματα!»
Σε προσωπική της δήλωση στην Politic, η κα Σοφία Καραγιαννοπούλου – Κόγιου, Παιδίατρος και Πρόεδρος της Κοινωνικής Παιδιατρικής Βορείου Ελλάδος, αναφέρθηκε στα σημαντικά θέματα που αναδείχθηκαν κατά τη διάρκεια της ημερίδας, επισημαίνοντας την αξία της ενημέρωσης, της πρόληψης και της συλλογικής προσπάθειας για την προστασία και την ανάπτυξη των παιδιών:
«Μέσα από την ημερίδα αναδεικνύονται πολύ σημαντικά κοινωνικά ζητήματα. Ένα από αυτά είναι τα ηθικά διλήμματα που προκύπτουν λόγω των κατακτήσεων της γενετικής σήμερα. Για παράδειγμα, γνωρίζουμε το ανθρώπινο γονιδίωμα, αλλά έως πού φτάνει η δύναμή μας ή το «πρέπει»; Πώς ενημερώνουμε τους γονείς ή ακόμα και τα παιδιά για μια ασθένεια που θα εμφανιστεί στην ενήλικη ζωή;
Ένα άλλο θέμα αφορά τα νευροαναπτυξιακά προβλήματα. Αν η επιληψία είναι στίγμα, τότε η άγνοια και η προκατάληψη είναι επίσης στίγμα. Μέσα από τέτοιες ενημερωτικές ημερίδες και ομιλίες προσπαθούμε να δώσουμε τη σωστή γνώση, ώστε ούτε εμείς ούτε τα παιδιά να φοβόμαστε, αλλά να συμμετέχουν στο σχολείο και στις αθλητικές δραστηριότητες με ασφάλεια και κατάλληλη προφύλαξη.
Ιδιαίτερη σημασία δίνεται και στην ενημέρωση για την αντιμετώπιση της κακοποίησης – σεξουαλικής, σωματικής ή παραμέλησης – και την αναγνώριση των προγνωστικών και προληπτικών παραγόντων, ώστε να προστατεύσουμε τα παιδιά ακόμη και πριν από τη γέννησή τους.
Επιπλέον, ο κ. Γεώργιος Χρούσος, ομότιμος καθηγητής παιδιατρικής και ενδοκρινολογίας, αναγνωρισμένος διεθνώς, ανέπτυξε το θέμα της “internet generation“ και της ψηφιακής τεχνολογίας. Όλα αυτά γίνονται για να δημιουργηθεί αυτή η συλλογική ουσία ανάμεσα στην κοινωνία και τους ανθρώπους, ώστε να είμαστε μια αγκαλιά με τα παιδιά μας.»
Την ημερίδα τίμησαν με την παρουσία τους ο Υφυπουργός Ανάπτυξης και καινοτομίας Καλαφάτης Σταύρος, ο Υφυπουργός Μακεδονίας Θράκης Κωνσταντίνος Γκιουλέκας , ο συντονιστής του γραφείου του πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη Γιάννης Παπαγεωργίου , ο βουλευτής Καραόγλου Θεόδωρος , ο πρώην Υφυπουργός Γεωργικής ανάπτυξης και ιατρός Κωστας Κιλτιδης , η αντιπεριφερειάρχης Υγείας Δερμεντζόπουλου Μελίνα και εκπρόσωποι επιστημονικών και άλλων φορέων. Την έναρξη της ημερίδας κήρυξε ο εκπρόσωπος της Παιδιατρικής Εταιρείας Βορείου Ελλάδος ( ΠΕΒΕ) κύριος Σαλιακέλλης Ευστράτιος, επίκουρος καθηγητής παιδιατρικής ΑΠΘ.
Ο Υφυπουργός Μακεδονίας – Θράκης, κ. Κωνσταντίνος Γκιουλέκας, ευχαρίστησε την ομάδα της Κοινωνικής Παιδιατρικής Βορείου Ελλάδος και υπογράμμισε τη σημασία τέτοιων δράσεων για την κοινωνία, αλλά και την επιρροή τους στη διαμόρφωση πολιτικών αποφάσεων:
«Πρόσφατα, στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στην Πλατεία Αριστοτέλους, με τη συμμετοχή όλων των ιατρικών εταιρειών και τη διοργάνωση του Ιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, είχα την ευκαιρία να συνομιλήσω με πολλούς από εσάς — ανθρώπους που προσφέρετε ανιδιοτελώς, μέσα από το έργο σας, στην κοινωνία.
Επειδή είπατε ότι όλο αυτό το κάνετε από το υστέρημα του χρόνου σας και προσπαθείτε να προσφέρετε στην κοινωνία, εγώ θέλω να σας πω – όχι έχοντας θεσμικά κάποια θέση αυτή την περίοδο ως πολιτικός, αλλά ως συμπολίτης σας – θερμά συγχαρητήρια για αυτό που κάνετε.
Γιατί οι περισσότεροι είμαστε γονείς και, πράγματι, η μεγαλύτερη αγωνία είναι το πού πάνε και τι γίνεται με τα παιδιά μας. Υπάρχουν πολλές παγίδες. Αυτά που μπορούμε να κάνουμε εμείς από την πλευρά μας είναι πολύ συγκεκριμένα. Είναι πολύ πιο σημαντικό να μας υποδείξουν άνθρωποι όπως εσείς πώς μπορούμε να είμαστε περισσότερο χρήσιμοι με αυτά που θα κάνουμε.
Γι’ αυτό ο δικός σας ρόλος και το δικό σας έργο είναι φοβερά σημαντικό. Γιατί εγώ και κάποιοι άλλοι κληθήκαμε να πάρουμε κάποιες αποφάσεις. Αν δεν συζητήσουμε μαζί, αν δεν μας πείτε τι μπορούμε να κάνουμε, πού μπορούμε να είμαστε πιο αποτελεσματικοί, να σας δώσουμε εργαλεία για να το κάνετε αυτό, τότε κι εμείς δεν θα πετύχουμε τον σκοπό μας».
Επιπλέον, ο συντονιστής του Γραφείου του Πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη, κ. Γιάννης Παπαγεωργίου, αναφέρθηκε στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι οικογένειες, οι γονείς και τα παιδιά στη σύγχρονη εποχή:
«Όσο παρακολουθούσα την ημερίδα, με έκανε να σκεφτώ πολλά θέματα που πρέπει να απασχολούν συνεχώς, από τη στιγμή που γεννιέται ένα παιδί μέχρι την ενηλικίωσή του: ποιες είναι οι ανάγκες του, ποιες προκλήσεις θα αντιμετωπίσει και ποιες ευκαιρίες θα έχει. Και αυτό δεν αφορά μόνο το παιδί, αλλά και τους γονείς. Σήμερα, οι ρυθμοί της ζωής είναι πιο απαιτητικοί. Οι γονείς μπορεί να εργάζονται πιο σκληρά, να βιώνουν περισσότερο άγχος και να ζουν σε διαφορετικές κοινωνικές συνθήκες, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει το παιδί. Θυμάμαι τα παλαιότερα χρόνια, όταν ένας από τους δύο γονείς δούλευε, ο άλλος προσπαθούσε να βρίσκεται δίπλα στα παιδιά.
Παράλληλα, η τεχνολογία εξελίσσεται ραγδαία. Με την ανάπτυξη του AI αλλάζει ολόκληρος ο κόσμος, φέρνοντας νέες προκλήσεις αλλά και ευκαιρίες. Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, ελλοχεύουν νέοι κίνδυνοι, όπως κακοποίηση, κακή συμπεριφορά και bullying. Ως κοινωνία, πρέπει να εργαζόμαστε σκληρά, να ακούμε ημερίδες όπως η σημερινή και να αξιοποιούμε τις προτάσεις της επιστήμης, ώστε να βρίσκουμε λύσεις που γίνονται εφικτές στην πράξη. Για παράδειγμα, είδαμε ότι αυξάνονται τα ποσοστά bullying στο σχολείο, κι έχει δημιουργηθεί μια εφαρμογή μέσω της οποίας μαθητές και γονείς μπορούν να βρουν υποστήριξη, ενώ ψυχολόγοι μπορούν να παρέμβουν για να βοηθηθούν τόσο τα θύματα όσο και τα παιδιά που προκαλούν το bullying.
Όσον αφορά την τεχνητή νοημοσύνη, αντιμετωπίζουμε πολλές προκλήσεις αλλά και σημαντικά οφέλη. Πρέπει να ενωθούμε για να αξιολογήσουμε τους κινδύνους και να εκμεταλλευτούμε τις δυνατότητες που μας προσφέρει. Είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι και ο Πρωθυπουργός, αλλά και η κυβέρνηση, θέτουν σε προτεραιότητα όλα αυτά τα θέματα.
Όσον αφορά το δημογραφικό, πρόκειται για μια πραγματικά δύσκολη πρόκληση. Συχνά ακούω τη δικαιολογία: “Θα κάνω παιδί, αλλά πώς θα το μεγαλώσω στην κοινωνία;” Αυτό που δείχνει η επιστήμη είναι ότι στις χώρες με υψηλή ανάπτυξη η υπογεννητικότητα είναι μεγαλύτερη. Ίσως λοιπόν αυτό να αποτελεί μια νοοτροπία και μια κουλτούρα των σύγχρονων, αναπτυγμένων κρατών, που χρειάζεται να μελετήσουμε.»
Καθ’ όλη τη διάρκεια της ημερίδας, η οποία διήρκεσε περίπου πέντε ώρες, από τις 16:00 έως τις 21:00, παρουσιάστηκαν εξέχουσες μελέτες και εισηγήσεις.
Στο πλαίσιο της συνύπαρξης πολλών ειδικοτήτων στο συνέδριο, η κα Νίκη Δεδούση, Ψυχολόγος και συστημική οικογενειακή ψυχοθεραπεύτρια, τόνισε πόσο περιοριστικά επιδρούν στην εξέλιξη και ανάπτυξη των ατόμων τα έμφυλα στερεότυπα. Επισήμανε επίσης τη σημασία της παρέμβασης ήδη από την προσχολική ηλικία, ώστε να συμβάλλουμε αποτελεσματικά στην εξάλειψή τους.
Επιπλέον, παρουσιάστηκε στο κοινό ένα σουρεαλιστικό θεατρικό δρώμενο από τη θεατρική ομάδα της Ιεράς Μητροπόλεως Καλαμαριάς «Άγιος Πορφύριος ο Μίμος», υπό τη σκηνοθετική καθοδήγηση του κ. Γιάννη Νικόλτσιου, με θέμα τη σεξουαλική κακοποίηση ανηλίκων.
Η κα. Ελισάβετ Μπόμπα, μαία και απόφοιτη του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος, η οποία συμμετείχε στο αποκαλυπτικό δρώμενο, ανέλυσε την υπόθεση και το μήνυμα που ήθελε να μεταφέρει στους θεατές:
«Το θεατρικό “Μάντεψε ποιος/α!” της θεατρικής ομάδας Άγιος Πορφύριος ο Μίμος ξεκινά σαν τηλεπαιχνίδι: οι παίκτες καλούνται να παρατηρήσουν τέσσερα μοντέλα και να απαντήσουν σε ερωτήσεις σχετικά με το μισθό τους, την εκπαίδευση, την οικογενειακή κατάσταση και τις ασχολίες τους. Μέσα από αυτό το παιχνίδι, χρησιμοποιείται το χιούμορ και η αλληλεπίδραση για να τραβήξει την προσοχή του κοινού. Ωστόσο, στην τελευταία ερώτηση, έρχεται η μεγάλη ανατροπή: οι παίκτες καλούνται να μαντέψουν ποιο από τα μοντέλα έχει κακοποιήσει σεξουαλικά ένα παιδί. Οι παίκτες συνειδητοποιούν ότι δεν υπάρχει κανένα εξωτερικό στοιχείο που να δείχνει ποιος είναι θύτης, και ότι τέτοιες συμπεριφορές δεν μπορούν να προβλεφθούν ή να μαντευτούν από την εμφάνιση, τα χρήματα ή τη μόρφωση.
Η σεξουαλική κακοποίηση δεν είναι παιχνίδι και δεν φαίνεται μέσα από την εμφάνιση ή τα στερεότυπα. Η πρόληψη και η ενημέρωση είναι απαραίτητες χρειάζεται να μιλάμε με τα παιδιά, τους γονείς και τους επαγγελματίες υγείας για να τα προστατεύσουμε. Η ευαισθητοποίηση και η ενσυναίσθηση είναι τα πιο δυνατά μας “όπλα”. Το θεατρικό χρησιμοποιεί το παιχνίδι για να αφυπνίσει το κοινό και να μας θυμίσει ότι πίσω από την καθημερινότητα μπορεί να κρύβονται σοβαρά προβλήματα και η προστασία των παιδιών είναι υπόθεση όλων μας».
Αμέσως μετά, η κα Αλεξάνδρα Σολδάτου, καθηγήτρια Παιδιατρικής στο ΕΚΠΑ, ανέπτυξε την πρόληψη της κακοποίησης, παρουσιάζοντας δεδομένα ερευνών και προτείνοντας λύσεις μέσα από την εισήγησή της με τίτλο: «Πρόληψη κακοποίησης: Πραγματικότητα ή ουτοπία».
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με διάλεξη του Ομότιμου Καθηγητή κ. Γεωργίου Χρούσου, ενώ ιδιαίτερη στιγμή αποτέλεσε η αφιέρωση της ημερίδας στη μνήμη του Γιώργου Δρούγκα, ενός ανθρώπου που συνέβαλε καθοριστικά στην ανάπτυξη της Κοινωνικής Παιδιατρικής στη Βόρεια Ελλάδα.
Διαβάστε αναλυτικά το πρόγραμμα και τις θεματικές της ημερίδας:
