Μία καινοτόμος αιματολογική εξέταση για την έγκαιρη διάγνωση της νόσου Alzheimer, η οποία πήρε έγκριση από τον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), εφαρμόζεται στο Εργαστήριο Νευροεκφυλιστικών Νοσημάτων του Κέντρου Διεπιστημονικής Έρευνας και Καινοτομίας (ΚΕΔΕΚ) του ΑΠΘ. Πρόκειται για την εξέταση Lumipulse, η οποία μετρά δύο πρωτεΐνες στο πλάσμα του αίματος (pTau217 και β-αμυλοειδές 1-42) και υπολογίζει την αναλογία τους, η οποία σχετίζεται με την παρουσία ή την απουσία πλακών αμυλοειδούς στον εγκέφαλο, μειώνοντας έτσι την ανάγκη για εξέταση PET. Αντίστοιχες εγκεκριμένες εξετάσεις γίνονται με δείγμα εγκεφαλονωτιαίου υγρού, που απαιτεί επώδυνη οσφυονωτιαία παρακέντηση, ενώ η νέα εξέταση απαιτεί μόνο απλή αιμοληψία, καθιστώντας τη πιο εύκολη και προσβάσιμη. Η έγκαιρη διάγνωση είναι πλέον πιο προσιτή από ποτέ, καταργώντας την ανάγκη για επεμβατικές διαδικασίες.
Όπως ανακοινώθηκε από τον FDA, η εξέταση προορίζεται για την πρώιμη ανίχνευση των αμυλοειδών πλακών που σχετίζονται με τη νόσο Αλτσχάιμερ σε ενήλικες ασθενείς ηλικίας 55 ετών και άνω. Ωστόσο, δεν προορίζεται για χρήση ως εργαλείο προληπτικού ελέγχου ή ως αυτόνομο διαγνωστικό τεστ, και πρέπει να συνοδεύεται από άλλες κλινικές αξιολογήσεις για να καθοριστούν οι κατάλληλες θεραπευτικές επιλογές. Η πολυκεντρική μελέτη, στην οποία βασίστηκε η εξέταση, πραγματοποιήθηκε σε 499 δείγματα αίματος και έδειξε ότι το 91,7% των θετικών στην εξέταση ασθενών είχαν πλάκες αμυλοειδούς, ενώ το 97,3% των αρνητικών δεν είχαν πλάκες. Λιγότερο από το 20% των εξετασθέντων είχαν ακαθόριστο αποτέλεσμα.
Η συμβολή του Εργαστηρίου Νευροεκφυλιστικών Νοσημάτων
Η Ελλάδα εντάσσεται στην παγκόσμια επιστημονική πρωτοπορία χάρη στο Εργαστήριο Νευροεκφυλιστικών Νοσημάτων του ΑΠΘ, το οποίο στεγάζεται στο ΚΕΔΕΚ. Διαθέτει τον τελευταίας τεχνολογίας αναλυτή Lumipulse G600II, μέσω του οποίου πραγματοποιείται η αιματολογική εξέταση. Η επιστημονική ομάδα του ΑΠΘ, με επικεφαλής την καθηγήτρια Βιοχημείας Αναστασία Πανταζάκη, συνεργάζεται με ερευνητές και μεταδιδάκτορες, πραγματοποιώντας τις αναλύσεις των βιοδεικτών. Παράλληλα, η ομότιμη καθηγήτρια Μάγδα Τσολάκη αναλαμβάνει την πλήρη κλινική αξιολόγηση των συμμετεχόντων στο πλαίσιο του ερευνητικού έργου για τους βιοδείκτες σε βιολογικά υγρά ασθενών με νόσο Alzheimer και άλλες νευροεκφυλιστικές νόσους.
Ένα σημαντικό βήμα για την Ελλάδα και τη δημόσια υγεία
Η διάγνωση της νόσου Alzheimer γίνεται πλέον πιο εύκολα εφικτή στο ευρύ κοινό. Στην Ελλάδα, όπου υπολογίζεται ότι περίπου 160.000 άνθρωποι ζουν με τη νόσο, η πρωτοβουλία του ΑΠΘ αποτελεί σημαντικό βήμα προς την έγκαιρη διάγνωση και παρέμβαση για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών, ανοίγοντας νέους δρόμους στην πρόληψη και διαχείριση της νόσου Alzheimer.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
