Το εμβληματικό αρχοντικό κτίριο της Μεγάλης Λέσχης, στην καρδιά του ιστορικού κέντρου της Καβάλας, φιλοξενεί για μία εβδομάδα έναν από τους πιο αγαπημένους λαϊκούς ήρωες του θεάτρου σκιών. Το στήσιμο της πρωτότυπης και καθόλα ενδιαφέρουσας έκθεσης «Όλες οι τέχνες για τον Καραγκιόζη» γίνεται υπό το βλέμμα μικρών και μεγάλων κατοίκων της πόλης, που μαγνητίζονται από τα εκθέματα. Κάποιοι από τους περαστικούς, κοιτούν απλώς περίεργα πίσω από το τζάμι. Άλλοι, θυμούνται και σχολιάζουν την παιδική τους σύνδεση με τον αγαπημένο καμπούρη του θεάτρου σκιών και τις αναμνήσεις που έχουν. Οι γονείς εξηγούν στα παιδιά πώς κατασκευάζονται τα μεγάλα υφαντά που υπάρχουν στην έκθεση.
Οι περισσότεροι, πάντως, με την πρώτη επαφή με την έκθεση, αφήνουν να τους ξεφύγει ένα «Αχ!». Αυτό το επιφώνημα έκπληξης αντικατοπτρίζει την εντύπωση που προκαλούν τα έργα, αποκαλύπτοντας την πολυδιάστατη προσωπικότητα του Καραγκιόζη. Ο ξυπόλητος πρωταγωνιστής του ελληνικού θεάτρου σκιών, με την περιοδεύουσα έκθεση «Όλες οι τέχνες για τον Καραγκιόζη», προσφέρει αυθόρμητα την λυτρωτική και ψυχοθεραπευτική λειτουργία των τεχνών, της χαράς και της επικοινωνίας.
Η έκθεση άνοιξε το Σαββατοκύριακο και από την πρώτη στιγμή μικροί και μεγάλοι έσπευσαν να τη δουν από κοντά, ταξιδεύοντας στον υπέροχο κόσμο του θεάτρου σκιών και απολαμβάνοντας την παρέα του Καραγκιόζη και των φίλων του, του Χατζηαβάτη, του μπάρμπα Γιώργου, του Μορφονιού, του Εβραίου, του Βεζίρη, του Σταύρακα και τόσων άλλων.
Δεν πρόκειται, όμως, απλώς για μια παρουσίαση έργων αφιερωμένη στον πιο αγαπητό, διαχρονικά, λαϊκό ήρωα, αλλά για μια έκθεση που συνεχώς εμπλουτίζεται, αποκαλύπτοντας άγνωστες πτυχές της πλούσιας και πολυσήμαντης ιστορικής παρουσίας του. Η έκθεση μυεί τον επισκέπτη στις τέχνες που επηρεάστηκαν από τον Καραγκιόζη, τόσο στο παρελθόν όσο και στο παρόν.
Μια πρωτότυπη έκθεση κι ένας θίασος σκιών γεμάτος καινοτομίες
Ο εκπαιδευτικός Απόστολος Δομτζίδης μαζί με τη σύζυγο και συνεργάτη του, την πάντα δραστήρια αρχαιολόγο και μουσειολόγο Νατάσα Μιχαηλίδου, είναι οι δύο άνθρωποι πίσω από την έκθεση, που μέχρι σήμερα ταξίδεψε σε πολλές πόλεις στην Ελλάδα. Έχοντας ως τόπο αναφοράς την Ξάνθη, ο Δομτζίδης δημιούργησε το 2013 τον θίασο σκιών «Τα παραμύθια του Καραγκιόζη», παρουσιάζοντας τον Καραγκιόζη με μια ανανεωτική ματιά, φέρνοντας την παράδοση στο σήμερα ώστε να κρατηθεί ζωντανή.
Δημιουργός, σχεδιαστής, βραβευμένος συγγραφέας και καραγκιοζοπαίχτης, ιδρυτικό μέλος της Ακαδημίας Ποίησης και Παραμυθιού, ο Δομτζίδης πάντα γεμάτος ενέργεια, έχει ανασκευάσει πολλά δημοφιλή παραμύθια. Όπως όταν ο Καραγκιόζης «συνάντησε» τον Αίσωπο και τον Νασρεντίν Χότζα. Ακολουθώντας τους κανόνες του θεάτρου σκιών, ενσωματώνει γνωστούς μύθους και διηγήσεις, προσφέροντας σε μικρούς και μεγάλους γέλιο, παραμυθία και στοχασμό.
Η καλοφροντισμένη έκθεση «Όλες οι τέχνες για τον Καραγκιόζη» είναι μια προσωπική του πετυχημένη προσπάθεια να ταξιδέψει τον Καραγκιόζη μέχρι τις μέρες μας, αποκαλύπτοντας στον θεατή όσα δεν μπορούσε να φανταστεί για τον ξυπόλητο ήρωα του νεοελληνικού θεάτρου σκιών.
Στην έκθεση παρουσιάζονται πίνακες, φιγούρες, ψηφιδωτά, σκηνικά, εργαλεία, φωτογραφίες, εκδόσεις, χρηστικά αντικείμενα, ηχητικά και οπτικά τεκμήρια από τη συλλογή του θιάσου σκιών «Τα παραμύθια του Καραγκιόζη». Μέσα από αυτά ξεδιπλώνεται ένας θαυμαστός κόσμος που φανερώνει πόσο έχει επηρεάσει ο Καραγκιόζης όλες τις μορφές της τέχνης.
Δώδεκα εντυπωσιακά υφαντά, που έχουν κατασκευαστεί σε αργαλειό από τις γυναίκες της Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης ΠΛΕΤΕΝΟ στην Ξάνθη, καθώς και μια συλλογή με τα ψηφιδωτά του Γιώργου Τσέκου, εμπνευσμένα από τους ήρωες του θεάτρου σκιών, δείχνουν πώς η παράδοση συναντά τη σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία. Επιπλέον, εντυπωσιακές φιγούρες από μέταλλο και ξύλο αλλά και σκηνικά, όλα σχεδιασμένα από τον Δομτζίδη, συμπληρώνουν αυτή την εντυπωσιακή έκθεση.
Μύηση στα μυστικά του θεάτρου σκιών
Καθώς, μικροί και μεγάλοι θεατές περιδιαβαίνουν την έκθεση, αντιλαμβάνονται πως ο αγαπημένος ήρωας του θεάτρου σκιών επηρέασε καταλυτικά καλλιτέχνες και ανθρώπους του πνεύματος που τον αποτύπωσαν στα έργα τους. Ο Καραγκιόζης όμως, ακόμη και σήμερα, αποτελεί πηγή έμπνευσης, δείχνοντας τη δυναμική της ελληνικής λαϊκής παράδοσης. «Πάντα» σημειώνει εύστοχα ο Δομτζίδης, «σε δύσκολους καιρούς, για να προχωρήσουμε μπροστά πρέπει να κοιτάξουμε πίσω. Αυτή τη ματιά στο παρελθόν, με το βλέμμα στο μέλλον, προσφέρει η έκθεση».
Κατά τη διάρκεια της ξενάγησης, παιδιά αλλά και μεγάλοι μυούνται στον κόσμο του θεάτρου σκιών, γνωρίζουν τα μικρά μυστικά του, ανακαλύπτουν τη δύναμη της σκιάς πίσω από το φωτισμένο μπερντέ και τις φιγούρες, μαθαίνουν την ιστορία του ήρωά τους, που έχει προσφέρει χρόνια τώρα πολλά γέλια και όμορφες στιγμές.
Ο καταξιωμένος Έλληνας καραγκιοζοπαίχτης τονίζει ότι «η έκθεση παρουσιάζει μια περιδιάβαση στις τέχνες του λόγου, της ζωγραφικής, της φωτογραφίας και πολλών ακόμα με συνοδοιπόρο τον Καραγκιόζη. Σκοπός της είναι να μας συγκινήσει, να μας κάνει να γελάσουμε και να δημιουργήσουμε, ώστε με έναν μαγικό τρόπο να φάμε, να πιούμε και… νηστικοί να κοιμηθούμε». Φιλοδοξία των συντελεστών της έκθεσης είναι να φέρουν τον Καραγκιόζη στο σήμερα, με τη βοήθεια όλων των τεχνών, σεβόμενοι και αναδεικνύοντας την παράδοση του ελληνικού θεάτρου σκιών.
Το ΑΠΕ-ΜΠΕ, στηρίζοντας έμπρακτα κάθε ουσιαστική προσπάθεια που στοχεύει στη διατήρηση και τη διάδοση της ελληνικής παράδοσης, είναι χορηγός επικοινωνίας της έκθεσης, που τακτικά περιοδεύει σε διάφορες πόλεις, δίνοντας την ευκαιρία στους επισκέπτες, σε κάθε γωνιά της πατρίδας μας, να γνωρίσουν καλύτερα τον αγαπημένο λαϊκό ήρωα του θεάτρου σκιών.
Περισσότερες πληροφορίες για την έκθεση «Όλες οι τέχνες για τον Καραγκιόζη» στην ιστοσελίδα του θιάσου σκιών «Τα παραμύθια του Καραγκιόζη»: http://www.talesofkaragiozis.gr.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
