Η πανηγυρική εκδήλωση για τα 25 χρόνια της Αγιορειτικής Εστίας Θεσσαλονίκης τελέστηκε με επισημότητα, παρουσία του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, επισήμων, ιεραρχών και εκπροσώπων των τοπικών αρχών και υπηρεσιακών παραγόντων.
Στην εκδήλωση, που έγινε σε κεντρικό κινηματοθέατρο της Θεσσαλονίκης, παραβρέθηκαν ο υφυπουργός Εσωτερικών (Μακεδονίας και Θράκης) Κώστας Γκιουλέκας, ο δήμαρχος και πρόεδρος της Αγιορειτικής Εστίας Στέλιος Αγγελούδης, αντιδήμαρχοι, ιεράρχες και εκπρόσωποι των τοπικών αρχών.
Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος: Σάρκα από τη σάρκα της εκκλησίας ο μοναχισμός, πηγή πλανών ιστορικώς η διασάλευση αυτής της πνευματικής σχέσης
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος εξήρε τον ρόλο του Αγίου Όρους, υπογραμμίζοντας τον άρρηκτο δεσμό του με το Οικουμενικό Πατριαρχείο και τη διαρκή προσφορά τους στην Εκκλησία και την κοινωνία.
Αναφερόμενος στην ιστορική διαδρομή της Αγιορειτικής Εστίας, τόνισε ότι «η επέτειος αυτή αποτελεί δι’ ημάς ευκαιρία δοξολογίας προς τον Θεό», ευχαριστώντας όλους όσους συνέβαλαν στη διακονία της, τον Δήμο Θεσσαλονίκης και την Ιερά Κοινότητα του Αγίου Όρους. Επισήμανε ότι η Αγιορειτική Εστία «κατέστη μόνιμος θεσμός, ο οποίος έκτοτε διαχειρίζεται και προβάλλει τους πολύτιμους αυτούς θησαυρούς, αναδεικνύοντας την ζώσαν παράδοση του Αγίου Όρους εις τον σύγχρονο κόσμο».
«Συστατικόν τιμαλφέστατον της Ορθοδόξου παραδόσεως είναι ο μοναχισμός», είπε ο Οικουμενικός Πατριάρχης, χαρακτηρίζοντάς τον μοναχισμό ως «δυναμική έκφρασις του ασκητικού πνεύματος της Εκκλησίας και της εσχατολογικής ορμής της ζωής της». Τόνισε ότι ο μοναχισμός «ανήκει στην καρδιά της Εκκλησίας» και «είναι σάρκα από τη σάρκα της», υπενθυμίζοντας πως η άσκησή του «δεν αποτελεί ατομικόν κατόρθωμα, αλλά είναι εκκλησιαστική αρετή και συνδέεται με την ευχαριστιακή ταυτότητα της Εκκλησίας».
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης υπογράμμισε ιδιαιτέρως, την αδιάρρηκτη σχέση του Αγίου Όρους με την Εκκλησία, λέγοντας:
«Ο εκάστοτε Οικουμενικός Πατριάρχης, ως ο κανονικός Επίσκοπος του Αγίου Όρους, είναι ο πνευματικός πατήρ και ο προστάτης των εκεί εγκαταβιούντων μοναχών. Πάσα προσπάθεια διασαλεύσεως ταύτης της σχέσεως απεδείχθη, ιστορικώς, πηγή προβλημάτων και πλανών, που έθεσαν εις κίνδυνον την ευστάθεια και ευθυδρομίαν της μοναστικής πολιτείας».
Ο Πατριάρχης μίλησε με θερμά λόγια για την πνευματική διάσταση της μοναχικής ζωής: «Ο μοναχός αγωνίζεται κάθε μέρα να ζήσει το Ευαγγέλιο, να νεκρώσει τα πάθη, να φυλάξει τας εντολάς του Κυρίου… Ενώ απομακρύνεται από τον κόσμο, γίνεται παγκόσμιος», είπε και σημείωσε ότι ο Ορθόδοξος μοναχός «δεν αποστρέφεται τον κόσμο, αλλά βιώνει την εσωτάτην κοινωνίαν μετά του Θεού και δι’ αυτού μετά παντός του κόσμου», καθιστώντας τον ως τον «πλέον κοινωνικόν άνθρωπο».
Σημείωσε, ότι στο σύγχρονο καταναλωτικό κόσμο, ο μοναχός με λιτότητα του βίου του, με την οικοφιλική στάση ζωής του, αποτελεί ένα άλλο πρότυπο, πιο κοντά στη δημιουργία και στην ευχαριστιακή ζωή της εκκλησίας.
Τόνισε, επίσης, ότι η Αγιορειτική Εστία, ως καρπός συνεργασίας Δήμου Θεσσαλονίκης και Ιεράς Κοινότητας, αναδείχθηκε ως θεσμός πολιτισμού και πνευματικής διακονίας.
«Εν ολίγοις, η Αγιορειτική Εστία αποτελεί εν ζων κέντρον ερευνών, πολιτισμού και πνευματικής διακονίας», τόνισε ο Οικουμενικός Πατριάρχης, σημειώνοντας ότι η μέχρι σήμερα πορεία του θεσμού φανέρωσε ότι οι πνευματικότητες και οι πολύτιμοι θησαυροί του Αγίου Όρους δύνανται να προβληθούν «και εν τω κόσμω».
Ο κ. Βαρθολομαίος κάλεσε τους επιστήμονες, ερευνητές και συνεργάτες της Αγιορειτικής Εστίας να συνεχίσουν «μετά του αυτού ζήλου και της αυτής αφοσιώσεως τα σπουδαία έργα», ώστε «να στρέφετε το νου και την βουλήν των συνανθρώπων μας προς το ‘Αγιον Όρος και τα δώρα του, τα δώρα της πίστης, της προσευχής, της ασκήσεως, της Ορθοδόξου παραδόσεως».
Στέλιος Αγγελούδης: Προνόμιο για τη Θεσσαλονίκη η γειτνίαση με το ‘Αγιον Όρος – παρακαταθήκη η Αγιορειτική Εστία
Ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης και πρόεδρος της Αγιορειτικής Εστίας Στέλιος Αγγελούδης, τόνισε ότι η Θεσσαλονίκη «η συμβασιλεύουσα του Βυζαντίου, η πόλη με την αδιάκοπη ιστορική παρουσία των 2.500 ετών, η πόλη του Αγίου Δημητρίου του Μυροβλύτου και του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, η πόλη με τις δεκάδες Βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησίες», κατέχει ένα μοναδικό «προνόμιο», το οποίο την καθιστά «μοναδική και αξιοζήλευτη», και αυτό είναι η γειτνίαση της με το ‘Άγιον Όρος.
«Το ‘Άγιον Όρος αποτελεί το Α και το Ω για την χριστιανοσύνη, είναι η Κιβωτός της Ορθοδοξίας, ενώ η φροντίδα της Υπεραγίας Θεοτόκου σκεπάζει όλους τους μοναχούς που υπηρετούν και φροντίζουν το Περιβόλι Της αλλά και όλους όσοι το διακονούν», τόνισε ο κ. Αγγελούδης και πρόσθεσε: «Αυτή η ιδιαίτερη ευλογία του καθαγιασμένου Αγίου Όρους στεφανώνει εδώ και αιώνες την πόλη μας και μεταλαμπαδεύει σε όλους τους κατοίκους της τη χάρη και την ευλογία Του. Μια ευλογία μοναδική, η οποία έθεσε τα θεμέλια για να συνδεθεί η πόλη μας με την Αθωνική Πολιτεία, με σχέσεις ισχυρές και μακραίωνες και να γίνει η πύλη του Αγίου Όρους».
Για τους Αγιορείτες, η Θεσσαλονίκη αποτέλεσε την πρωτεύουσά τους έξω από τα σύνορά τους και για τους Θεσσαλονικείς το ‘Άγιον Όρος αποτελεί το καταφύγιό τους. Καταφύγιο πνευματικό που τους διέσωσε – και συνεχίζει να διασώζει – σε όλες τις δύσκολες στιγμές. Αυτή τη μακραίωνη σχέση μεταξύ του Αγίου Όρους και της Θεσσαλονίκης ήρθε να συνεχίσει και να ενισχύσει η ίδρυση της Αγιορειτικής Εστίας.
Ο κ. Αγγελούδης υπενθύμισε την ανάληψη από τη Θεσσαλονίκη, το 1997, για ένα ολόκληρο χρόνο, του τίτλου της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης, όπου, ανάμεσα σε χιλιάδες εκδηλώσεις, κορυφαία ήταν η διοργάνωση της έκθεσης «Θησαυροί του Αγίου Όρους» και, στο πλαίσιο αυτής, για πρώτη φορά στην ιστορία του Αγίου Όρους, «περισσότερα από χίλια κειμήλια βγήκαν από τα σκευοφυλάκια και τα εικονοφυλάκια των μοναστηριών και παρουσιάστηκαν στο κοινό της πόλης, αλλά και ολόκληρης της Οικουμένης». Η έκθεση είχε συγκεντρώσει 735.000 επισκέπτες και η βούληση να δοθεί συνέχεια αυτής της πρωτοβουλίας έγινε η αιτία στις 22 Μαΐου 2000 να υπογραφεί στην Αίθουσα Συνάξεων της Ιεράς Κοινότητας του Αγίου Όρους το ιδρυτικό Καταστατικό της Αγιορειτικής Εστίας, μεταξύ του Δήμου Θεσσαλονίκης και της Ιεράς Κοινότητας του Αγίου Όρους.
«Το 2025, λοιπόν, αποτελεί μια χρονιά-σταθμό για την Αγιορειτική Εστία, καθώς συμπληρώνει 25 χρόνια δημιουργικής και επιτυχημένης πολιτιστικής, επιστημονικής και πνευματικής δραστηριότητας στη Θεσσαλονίκη, τη χώρα και τον κόσμο», είπε ο δήμαρχος και, αφού ευχαρίστησε τον διευθυντή της Αναστάσιο Ντούρο και όλα τα στελέχη της, πρόσθεσε: «Η λειτουργία της Αγιορειτικής Εστίας βρήκε θερμή ανταπόκριση και συνάντησε την εμπιστοσύνη και την υποστήριξη του συνόλου της Αθωνικής Πολιτείας». Παράλληλα εξέφρασε δημόσια τις θερμές ευχαριστίες του προς την Ιερά Κοινότητα, το σύνολο των Ιερών Καθιδρυμάτων και των Μοναχών του Αγίου Όρους, όπως επίσης τον Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης και τους προκατόχους του δημάρχους.
Ευχαρίστησε, επίσης, τον Οικουμενικό Πατριάρχη ιδιαιτέρως, λέγοντας: «Καθ’ όλο το διάστημα της εικοσιπενταετίας, η Αγία Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία και Εσείς προσωπικά, Παναγιώτατε, ενθέρμως συμπαρασταθήκατε, ενισχύσατε και ευλογήσατε το επιτελούμενο έργο εις όλους τους τομείς του, και σας εκφράζω τις ολόθερμες ευχαριστίες μου για την αγάπη που επιδεικνύετε στη Θεσσαλονίκη και στην Αγιορειτική Εστία».
Ο δήμαρχος πρόσθεσε ότι το έργο της Αγιορειτικής Εστίας, «μετρήσιμο και εντυπωσιακό σε μέγεθος και ποιότητα, παραμένει ως μία πολύτιμη πολιτιστική, επιστημονική και πνευματική παρακαταθήκη στη Θεσσαλονίκη».
Χαιρετισμός Μητροπολίτη Φιλόθεου
Ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Φιλόθεος, απευθυνόμενος στον Οικουμενικό Πατριάρχη, τόνισε ότι η παρουσία Σας «τιμά όχι μόνον την πόλιν μας, αλλά και την αγιορειτικήν παράδοσιν». Χαρακτήρισε την Αγιορειτική Εστία ως «ευλογημένη συνεργασία της Ιεράς Κοινότητος του Αγίου Όρους με τον Δήμο Θεσσαλονίκης», η οποία λειτουργεί ως «μοναδικός φάρος πολιτισμού, πνευματικότητος και επιστημονικής έρευνας». Υπογράμμισε ότι «μεταφέρει τον πλούτον του Αγίου Όρους εις το κέντρον της Θεσσαλονίκης» και προσφέρει στους κατοίκους «τη δυνατότητα να αισθανθούν το ευώδες μοσχοθύμιαμα του Περιβολίου της Παναγίας».
Ευχαρίστησε, επίσης, τον Οικουμενικό Πατριάρχη για την «αδιάκοπον στήριξιν και πατρικήν μέριμναν» προς την Εστία και «κάθε προσπάθειαν που προβάλλει την Ορθόδοξον παράδοσιν». Διαβεβαίωσε ότι οι Θεσσαλονικείς και όλοι οι πιστοί αναγνωρίζουν με ευγνωμοσύνη το σπουδαίο έργον του κ. Βαρθολομαίου και του ευχήθηκε: «Υγείαν και δύναμιν, όπως συνεχίσητε να καθοδηγήτε το πλοίον της Εκκλησίας».
Γέρων Νικόδημος Αγιοπαυλίτης: «Γέφυρα μεταξύ μοναστικής παραδόσεως και της πόλεως» η Αγιορειτική Εστία
Ο εκπρόσωπος της Ιεράς Κοινότητος του Αγίου Όρους, Γέρων Νικόδημος Αγιοπαυλίτης, ανέφερε ότι «η Αγιορειτική Εστία Θεσσαλονίκης ανεδείχθη ως γέφυρα μεταξύ της μοναστικής παραδόσεως και της πόλεως», η οποία συμβάλλει «εις την παιδείαν, την έρευναν και την τέχνην».
Υπενθύμισε ότι η ίδρυση της «εθεμελιώθη το έτος 2000» στον απόηχο των εκδηλώσεων της Πολιτιστικής Πρωτευούσης 1997, με «στήριξιν πατρικήν του Οικουμενικού Πατριαρχείου» και καθοριστικήν βοήθειαν των δημάρχων Θεσσαλονίκης Β. Παπαγεωργοπούλου, Γιάννη Μπουτάρη, Κ. Ζέρβα, ενώ δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει τον νυν δήμαρχο Στέλιο Αγγελούδη, όπως και τη συμβολή του τότε υπουργού Πολιτισμού Ευάγγελου Βενιζέλου και του πρώτου διευθυντή της Δημητρίου Σαλπιστή, ο οποίος παραβρέθηκε στην εκδήλωση. Παρέθεσε το πλούσιο έργο της Εστίας: τα «δέκα διεθνή επιστημονικά συνέδρια», το «εργαστήριον νεωτέρων ερευνητών», τις «εκθέσεις εν Ελλάδι και τω εξωτερικώ», ακόμη και «περιοδεύουσας παρουσιάσεις εις Παρίσι, Βοστώνην, Κωνσταντινούπολιν».
Κατέληξε ότι «η Θεσσαλονίκη κατέστη πύλη του Αγίου Όρους», με την Εστία να αποτελεί «θησαυρόν πνευματικόν και ακτινοβόλον», και ευχήθηκε «η Παναγία να ενδυναμώνη την πνευματικήν πορείαν των ερχομένων γενεών, ώστε η Αγιορειτική Εστία να παραμείνη καθοδηγητικός λύχνος».
Ομιλία Αναστασίου Ντούρου
Ο διευθυντής της Αγιορειτικής Εστίας, Αναστάσιος Ντούρος, μοιράστηκε «λόγια από καρδιάς» για την 26ετή διακονία του στην Αγιορειτική Εστία και τόνισε ότι η έντονη δράση σε εκθέσεις και εκδόσεις χαρακτήρισε μια πορεία «όμορφη και δημιουργική».
Υπενθύμισε κορυφαίες εκθέσεις, όπως οι «Μανουήλ Πανσέληνος, εκ του Ιερού Ναού του Πρωτάτου» (2003) και «’Άγιον Όρος. Κειμήλια Πρωτάτου» (2006), καθώς και πλήθος παρουσιάσεων στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Για τις εκδόσεις, δήλωσε υπερηφάνεια για «τους καταλόγους των εκθέσεων», το «Αγιορειτικόν Πανάγιον» και «τους τόμους των Πρακτικών των επιστημονικών συνεδρίων».
Διέκρινε «δύο μεγάλες επιτυχίες» της Εστίας, που, όπως είπε, είναι «η διάρκεια και η συνέχεια» μέσα σε ένα περιβάλλον όπου άλλοι φορείς χάνονται, και «η ανάπτυξη υγιών διαπροσωπικών σχέσεων, σχέσεων αγάπης και κατανόησης», που θεωρεί «τη ζώσα θεολογία που μας δίδαξαν οι πατέρες».
Για το μέλλον, παρουσίασε σχέδια, όπως «η ολοκλήρωση της καταγραφής των εικονογραφικών προγραμμάτων των εκκλησιών του Αγίου Όρους», «η ψηφιοποίηση του αρχείου», «η καταλογογράφηση της διευρυμένης βιβλιοθήκης» και «η δημιουργία νέου σύγχρονου κτιρίου που θα συνυπάρξει αρμονικά με το διατηρητέο Μέγαρο Νεδέλκου».
Εξέφρασε θερμές ευχαριστίες προς τον «Παναγιώτατο Οικουμενικό Πατριάρχη» για την αγάπη και έμπνευσή του, την Ιερά Κοινότητα και τους Ηγουμένους «χωρίς την ευλογία των οποίων τίποτε δεν θα είχε πραγματοποιηθεί». Ευχαρίστησε, επίσης, τον Δήμαρχο Θεσσαλονίκης Στέλιο Αγγελούδη και τον Αντιδήμαρχο Βασίλειο Γάκη, όλα τα μέλη του Δ.Σ., τον προκάτοχό του Δημήτριο Σαλπιστή, τους επιστημονικούς συνεργάτες και την ομάδα της Εστίας, αλλά και «την οικογένειά του «που στηρίζει με κατανόηση αυτό το μακρύ ταξίδι».
«Εάν γύριζα τον χρόνο πίσω, πάλι στην Αγιορειτική Εστία θα ήθελα να βρεθώ» είπε ο κ. Ντούρος και πρόσθεσε: «Ευλογία να προσφέρω και να διακονώ το ‘Άγιον Όρος, μεταφέροντας την ευλογία και τη χάρη της Υπεραγίας Θεοτόκου σε όλο τον κόσμο».
Στο τέλος της εκδήλωσης βυζαντινούς ύμνους έψαλλαν η χορωδία μαθητών της Αθωνιάδας Εκκλησιαστικής Ακαδημίας και η χορωδία Φιλαθωνιται.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
