Σε μια νέα εποχή εξωστρέφειας, τεχνολογικής αναβάθμισης και επιστημονικής αναγέννησης εισέρχεται η Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών (Ε.Μ.Σ.) με την υλοποίηση του έργου «Ψηφιοποίηση και τεκμηρίωση αρχείων Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών και δημιουργία Ψηφιακού Μουσείου», που παρουσιάστηκε σήμερα. Όπως τόνισε ο πρόεδρος της Εταιρείας, Δρ. Βασίλειος Ν. Πάππας, πρόκειται για «ένα έργο πνοής που φέρνει την Ε.Μ.Σ. από τον 20ο στον 21ο αιώνα».
«Πρόκειται για ένα φιλόδοξο πρόγραμμα, το οποίο καθιστά το πλούσιο υλικό της Εταιρείας προσβάσιμο σε όλο τον κόσμο, σε Έλληνες και αλλοδαπούς και ιδιαίτερα στους ερευνητές και προπάντων στη σπουδάζουσα νεολαία. Με τον συγκερασμό παράδοσης και εκσυγχρονισμού, της διαφύλαξης της πολιτιστικής κληρονομιάς και της τεχνολογίας, το έργο αυτό θα αποτελέσει τη βάση για την οικοδόμηση του επιστημονικού έργου της Εταιρείας και τη διάδοσή του στις πέντε ηπείρους, που αποβλέπει στη μοναδική αλήθεια: την ελληνικότητα της Μακεδονίας», επισήμανε ο κ. Πάππας, στη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου.
Το πρόγραμμα προβλέπει την πλήρη ψηφιοποίηση και επιστημονική τεκμηρίωση σημαντικού μέρους των συλλογών της Βιβλιοθήκης, της Πινακοθήκης και του αρχειακού αποθέματος της Ε.Μ.Σ., καθώς και τη δημιουργία ενός σύγχρονου Ψηφιακού Μουσείου για την ιστορία και τον πολιτισμό της Μακεδονίας. Το ψηφιακό περιβάλλον θα είναι δίγλωσσο (ελληνικά-αγγλικά), προσφέροντας πρόσβαση σε ερευνητές, φοιτητές, επιστήμονες αλλά και στο ευρύ κοινό, εντός και εκτός Ελλάδας.
Το έργο, προϋπολογισμού 955.000 ευρώ, χρηματοδοτείται από το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», με τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης – NextGenerationEU. Κύριος του έργου είναι η Κοινωνία της Πληροφορίας Μ.Α.Ε., ενώ ανάδοχος έχει αναλάβει η εταιρεία DOTSOFT A.E.
Όπως εξήγησε ο κ. Πάππας, το Μνημόνιο Συνεργασίας με το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης υπεγράφη τον Φεβρουάριο του 2023, η Προγραμματική Σύμβαση που ακολούθησε εξασφάλισε τη χρηματοδότηση, ενώ ο διαγωνισμός ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο του 2025, οδηγώντας στην υπογραφή της σύμβασης με την ανάδοχο εταιρεία στις αρχές Νοεμβρίου. «Απώτερος στόχος αυτού του ερευνητικού προγράμματος είναι η ανάδειξη της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών σε έναν από τους σημαντικότερους παγκοσμίως επιστημονικούς κόμβους για την ιστορία της Μακεδονίας και η ενθάρρυνση της σχετικής έρευνας», σημείωσε, εκφράζοντας τη βεβαιότητα ότι η ολοκλήρωση του έργου θα ενισχύσει περαιτέρω την εξωστρέφεια και τις διεθνείς συνεργασίες της Εταιρείας.
Ο καθηγητής Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας του ΑΠΘ Ιάκωβος Μιχαηλίδης, ο οποίος έχει την επιστημονική παρακολούθηση του έργου, έκανε μια ιστορική αναδρομή στην ίδρυση της Ε.Μ.Σ. το 1939, τονίζοντας ότι «η Εταιρεία δημιουργήθηκε από επιφανείς Μακεδόνες ως απάντηση στις προκλήσεις της εποχής και παραμένει μέχρι σήμερα ένας θεσμός με τεράστια επιστημονική προσφορά». Σε σχέση με το έργο ψηφιοποίησης, ανέφερε ότι αποτελεί «τη φυσική μετεξέλιξη της Εταιρείας και την προσαρμογή της στις απαιτήσεις της ψηφιακής εποχής», υπογραμμίζοντας ότι οι προηγούμενες γενιές «θα αισθάνονταν περήφανες που βλέπουν το ίδρυμά τους να εξελίσσεται με σύγχρονα εργαλεία και επιστημονική συνέπεια».
«Υπάρχει μία προτεραιοποίηση στο μεγάλο μέρος των συλλογών που θα ψηφιοποιηθεί, ό,τι δεν έχει πνευματικά δικαιώματα θα είναι πλήρως διαθέσιμο διαδικτυακά, ενώ το υπόλοιπο θα είναι προσβάσιμο μέσω ειδικών τερματικών στη βιβλιοθήκη, με μερική πρόσβαση από το διαδίκτυο», εξήγησε ο κ. Μιχαηλίδης, τονίζοντας ότι το έργο αυτό είναι μόνο η αρχή. «Είμαι βέβαιος ότι τα στελέχη της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών δεν θα σταματήσουν εδώ…», πρόσθεσε, επισημαίνοντας ότι τέτοιου είδους προγράμματα δημιουργούν ευκαιρίες για νέους επιστήμονες, ιδιαίτερα για όσους αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες.
Ο ίδιος ανέφερε ότι όλο το περιεχόμενο θα παραχθεί αρχικά στα ελληνικά και θα μεταφραστεί στα αγγλικά, με στόχο στο μέλλον να προστεθούν περισσότερες γλώσσες «ώστε να προσεγγιστούν και ειδικές κοινωνικές ομάδες».
Η διάρκεια υλοποίησης του έργου ορίζεται σε επτά μήνες, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το καλοκαίρι του 2026. Η υπεύθυνη έργου από την Κοινωνία της Πληροφορίας και πρόεδρος της επιτροπής παρακολούθησης Ηλιάννα Γιαννάκη χαρακτήρισε ως βασική πρόκληση το στενό χρονοδιάγραμμα, εκφράζοντας ωστόσο αισιοδοξία. «Το καλοκαίρι του 2026 θα είμαστε πανέτοιμοι να παρουσιάσουμε τα αποτελέσματα και τη δημιουργία του ψηφιακού μουσείου».
Το έργο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών σηματοδοτεί μια νέα εποχή για την ιστορική και πολιτιστική μνήμη της Μακεδονίας, αξιοποιώντας την τεχνολογία για να καταστήσει έναν ανεκτίμητο θησαυρό προσιτό σε όλους – από ερευνητές και φοιτητές έως την ελληνική ομογένεια και το διεθνές κοινό. Ένα έργο που συνδέει το παρελθόν με το μέλλον, τη μακεδονική ιστορία με την ψηφιακή εποχή.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
