Στην καρδιά του Κιλκίς, ένα δάσος-θησαυρός που για χρόνια βρισκόταν στη σκιά, επανέρχεται στο φως μέσα από ένα εμβληματικό έργο προστασίας και ανάδειξης. Το μνημείο της Φύσης «Χίλια Δέντρα» στις Μουριές, ξαναβρίσκει τη φυσική του αίγλη και μεταμορφώνεται σε πρότυπο φυσικού πάρκου, οικοτουριστικού ενδιαφέροντος και περιβαλλοντικής εκπαίδευσης.
Με ιστορία που ξεπερνά τους τέσσερις αιώνες, το αρχέγονο αυτό δάσος, ένα από τα τελευταία δείγματα φυσικής παραποτάμιας βλάστησης στη Μεσόγειο, παίρνει ξανά ζωή χάρη σε ένα εκτεταμένο έργο, ύψους 400.000 ευρώ, που πλησιάζει την ολοκλήρωσή του. Με νέα μονοπάτια, παρατηρητήριο, μουσειακές εγκαταστάσεις και ειδικές υποδομές για ΑμεΑ, το Μνημείο της Φύσης των «Χιλίων Δέντρων» αποτελεί ένα ζωντανό εργαστήριο βιοποικιλότητας, ιστορίας και ελπίδας για τις επόμενες γενιές.
Το μνημείο της Φύσης «Χίλια Δέντρα» βρίσκεται μόλις δύο χιλιόμετρα νότια-νοτιοδυτικά του οικισμού Μουριών και εκτείνεται σε μια καταπράσινη, περιφραγμένη έκταση 155 στρεμμάτων, ενώ αποτελεί ζωντανό απολίθωμα αιωνόβιου παραποτάμιου δάσους. Η αναπληρώτρια Δασάρχη Κιλκίς, Αικατερίνη Ψιώτα, επισημαίνει ότι είναι ίσως το μοναδικό στον Ελλαδικό και Μεσογειακό χώρο.
Το μεγαλόπνοο έργο που δεν έμεινε στα χαρτιά – Τι περιλαμβάνει
Το έργο προστασίας και ανάδειξης του Μνημείου της Φύσης «Χίλια Δέντρα» του Δημοτικού Διαμερίσματος Μουριών, στον Δήμο Κιλκίς είναι συνολικού προϋπολογισμού 400.000 ευρώ, βασισμένο σε επιστημονική μελέτη που εκπονήθηκε το 2021. Χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020.
Στο πλαίσιο του έργου κατασκευάστηκαν λιθόστρωτα μονοπάτια, δημιουργήθηκε δίκτυο ύδρευσης με πετρόχτιστες βρύσες, καθώς και ενημερωτικές πινακίδες και καθιστικά σε κομβικά σημεία του μνημείου.
Ένα παρατηρητήριο ύψους 10,7 μέτρων εγκαταστάθηκε για την παρατήρηση της πανίδας και της χλωρίδας, με πρόσβαση για ΑμεΑ. Το έργο υλοποιήθηκε με την τεχνική υποστήριξη του ΟΦΥΠΕΚΑ και του Φορέα Διαχείρισης Λίμνης Κερκίνης.
Διαδικασίες περιποίησης δέντρων και πρασίνου πραγματοποιήθηκαν, με στόχο τη διατήρηση της φυσικής αναγέννησης του δάσους. Το δάσος φιλοξενεί αιωνόβια δέντρα ηλικίας άνω των 400 ετών, δημιουργώντας μια σπάνια και πολύτιμη βιοποικιλότητα.
Το μνημείο αναγνωρίστηκε ως Μνημείο Φύσης πριν δεκαετίες, με τις πρώτες παρεμβάσεις να ξεκινούν το 1982. Ο σχεδιασμός και οι μελέτες για την προστασία του έχουν υπάρξει συνεχείς από τότε.
Η φυσική φθορά είναι αναπόφευκτη, γι’ αυτό και η διατήρηση της φυσικής αναγέννησης παραμένει βασική προτεραιότητα. Η περιοχή αποτελεί καταφύγιο για δεκάδες είδη άγριας πανίδας, υπογραμμίζοντας τη σημασία του φυσικού οικοσυστήματος.
Η προστασία του Μνημείου είναι επιτακτική, καθώς το δάσος των Χιλίων Δέντρων είναι ένα από τα ελάχιστα δείγματα παραποτάμιας δασικής φυσιογνωμίας στον μεσογειακό χώρο.
Οι κίνδυνοι και το σχέδιο διάσωσης
Το μνημείο βρέθηκε σε οριακή κατάσταση, με σημαντική πτώση της υγείας του δάσους ιστορικά. Σειρά μέτρων έχει προταθεί και εφαρμοστεί για την αποκατάσταση της κατάστασης, συμπεριλαμβανομένου του κλεισίματος του αναψυκτηρίου και της απαγόρευσης κυκλοφορίας πεζών και οχημάτων.
«Το μνημείο ανήκει σε όλους και είναι υποχρέωσή μας να το παραδώσουμε ζωντανό και δυνατό στο μέλλον», τονίζει η Αναπληρώτρια Δασάρχης.
Η συνεργασία όλων των εμπλεκομένων φορέων είναι καθοριστική για την επιτυχία του έργου και τη διαρκή προστασία αυτού του φυσικού στολιδιού.
Στόχος είναι το Μνημείο να παραδοθεί στη γνώση και την προστασία των επόμενων γενεών.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
