Σε μία εποχή κατά την οποία η ελευθερία του Τύπου απειλείται από φυσικές, θεσμικές και ψηφιακές επιθέσεις, η Θεσσαλονίκη φιλοξενεί ένα συνέδριο με επίκεντρο την ασφάλεια των δημοσιογράφων και την ανθεκτικότητα της ενημέρωσης. Εκπρόσωποι διεθνών οργανισμών, κυβερνητικοί αξιωματούχοι, ακαδημαϊκοί και δημοσιογράφοι από την Ελλάδα και το εξωτερικό συναντώνται σήμερα και αύριο, Σάββατο 14 και Κυριακή 15 Ιουνίου, στο ΚΕΔΕΑ του ΑΠΘ, με στόχο τη διαμόρφωση στρατηγικών και την ενίσχυση συνεργασιών για την προστασία όσων υπηρετούν την ενημέρωση.
Με τίτλο «Από τον Κίνδυνο στην Ανθεκτικότητα», το συνέδριο που διοργανώνει το Διεθνές Κέντρο Εκπαίδευσης για την Ασφάλεια των Δημοσιογράφων και των Επαγγελματιών των Μέσων Ενημέρωσης (ICSJ), σε συνεργασία και υπό την επιστημονική ευθύνη του Εργαστηρίου Ειρηνευτικής Δημοσιογραφίας του ΑΠΘ, επιχειρεί να αναδείξει τις προκλήσεις, να προτείνει λύσεις και να ενισχύσει την προστασία των λειτουργών του Τύπου, από τις εμπόλεμες ζώνες μέχρι τα γραφεία σύνταξης.
Μία προσπάθεια με διεθνή αντίκτυπο
«Το υπουργείο Παιδείας στηρίζει κάθε προσπάθεια που ενισχύει την εκπαίδευση, την έρευνα και την καινοτομία σε τομείς που σχετίζονται με τον δημόσιο λόγο και τα ανθρώπινα δικαιώματα», σημείωσε ο υφυπουργός Παιδείας, Νίκος Παπαϊωάννου, χαιρετίζοντας, το πρωί, τις εργασίες του συνεδρίου. Αναφέρθηκε, δε, στη μοναδικότητα του ICSJ, χαρακτηρίζοντας «σημαντική εξέλιξη, τόσο για το Πανεπιστήμιό μας όσο και για τη χώρα μας συνολικά», την ίδρυσή του ήδη από την εποχή που ο ίδιος ήταν πρύτανης του ΑΠΘ. «Το κέντρο αυτό είναι μοναδικό στο είδος του στην Ελλάδα και ένα από τα λίγα διεθνώς που συνδυάζει την επιστημονική τεκμηρίωση, την εκπαίδευση και τη διεθνή συνεργασία γύρω από την προστασία της ελευθερίας του Τύπου και των ανθρώπων που την υπηρετούν», πρόσθεσε ο υφυπουργός Παιδείας.
Τόνισε, ακόμη, πως το γεγονός ότι το ICSJ λειτουργεί υπό την επιστημονική καθοδήγηση του Εργαστηρίου Ειρηνευτικής Δημοσιογραφίας του Τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ «αποδεικνύει τη δυνατότητα του Πανεπιστημίου μας να πρωτοπορεί σε κρίσιμα ζητήματα διεθνούς αναγνώρισης». «Η δημοσιογραφία», επεσήμανε ο κ. Παπαϊωάννου, «αποτελεί θεμέλιο της Δημοκρατίας. Χωρίς την ασφάλεια των δημοσιογράφων, χωρίς την ελευθερία τους να εργάζονται υπεύθυνα και χωρίς φόβο, η Δημοκρατία δεν μπορεί να λειτουργήσει ουσιαστικά».
Tamara Vujović: Χωρίς ελεύθερα ΜΜΕ δεν μπορεί να υπάρξει βιώσιμη δημοκρατική ανάπτυξη
Στο τοπίο των ΜΜΕ στο Μαυροβούνιο αναφέρθηκε, στον χαιρετισμό της, η υπουργός Πολιτισμού και ΜΜΕ της χώρας, Tamara Vujović. «Στο Μαυροβούνιο γνωρίζουμε ότι χωρίς ελεύθερα και υπεύθυνα μέσα ενημέρωσης, δεν μπορεί να υπάρξει βιώσιμη δημοκρατική ανάπτυξη. Γι’ αυτό, το τελευταίο διάστημα, έχουμε αφιερώσει προσοχή στη μεταρρύθμιση της νομοθεσίας για τα μέσα ενημέρωσης. Η χώρα μας, με λίγο πάνω από 600.000 κατοίκους, διαθέτει ένα εντυπωσιακά ζωντανό και πολυφωνικό τοπίο μέσων, με τουλάχιστον 200 μέσα ενημέρωσης και περίπου 2.000 εργαζόμενους σε αυτόν τον τομέα», σημείωσε -μεταξύ άλλων- η υπουργός Πολιτισμού και ΜΜΕ του Μαυροβουνίου.
Ιδιαίτερη μνεία έκανε η κ. Βούγιοβιτς στη συνεργασία του υπουργείου που προΐσταται με τον καθηγητή του Τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ, Νίκο Παναγιώτου, τονίζοντας πως «η ανάλυση για την παραπληροφόρηση που ετοίμασε ο καθηγητής μάς βοήθησε σημαντικά να κατανοήσουμε καλύτερα την πολυπλοκότητα αυτού του φαινομένου και να το αντιμετωπίσουμε μέσα από δημόσιες πολιτικές και θεσμικούς μηχανισμούς». «Δεν μπορούμε να αλλάξουμε όλες τις συνθήκες, ούτε να αποτρέψουμε κάθε επίθεση, αλλά μπορούμε μαζί να χτίσουμε ένα σύστημα που προσφέρει ασφάλεια σε όσους τολμούν να μιλήσουν», πρόσθεσε η υπουργός της μαυροβουνιακής κυβέρνησης.
«Η Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας και Ενημέρωσης στέκεται αρωγός σε κάθε προσπάθεια που ενισχύει την ανεξαρτησία της ενημέρωσης, που ενισχύει τις δεξιότητες των δημοσιογράφων και που προστατεύει από φυσικούς, ψηφιακούς και θεσμικούς κινδύνους», επεσήμανε, από την πλευρά του, ο γγ Επικοινωνίας και Ενημέρωσης, Δημήτρης Γαλαμάτης. «Η ασφάλεια των δημοσιογράφων είναι δείκτης Δημοκρατίας. Είναι δείκτης σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και σήμερα που μιλάμε πια είναι και δείκτης θεσμικής ωριμότητας για τη χώρα μας», είπε ο κ. Γαλαμάτης, ο οποίος υπογράμμισε τη σημασία πρωτοβουλιών όπου πρωτοστατεί η Γενική Γραμματεία. Πρωτοβουλίες όπως η συγκρότηση της task force για τη Διασφάλιση της Προστασίας, της Ασφάλειας και της Ενίσχυσης της Θέσης των Δημοσιογράφων και άλλων Επαγγελματιών των Μέσων Ενημέρωσης, το ICSJ αλλά και το συνέδριο που διεξάγεται, σήμερα και αύριο, στο ΚΕΔΕΑ του ΑΠΘ.
Τη σημασία της συνεργασίας μεταξύ των φορέων για έργα με σημαντικό αντίκτυπο, όπως η ίδρυση του ICSJ τόνισε, στον σύντομο χαιρετισμό της, η Γενική Διευθύντρια της Προεδρίας της κυβέρνησης, Αλεξάνδρα Δρόσου. «Θεωρώ ότι το συνέδριο αυτό υπογραμμίζει από μόνο του πόσο κρίσιμο είναι το έργο της ενημέρωσης, κυρίως όταν αυτό ασκείται σε ένα περιβάλλον αβεβαιότητας, σε περιβάλλοντα κρίσεων και απειλών», ανέφερε η κ. Δρόσου. Η ίδρυση του Διεθνούς Κέντρου -όπως σημείωσε η κ. Δρόσου- αποτέλεσε μία πράξη ουσίας και συμβολισμού αποδεικνύοντας ότι και η Πολιτεία και η ακαδημαϊκή κοινότητα και όλοι οι κοινωνικοί φορείς, όταν συνεργάζονται, μπορούν να προσφέρουν λύσεις σε ζητήματα που μας απασχολούν όλους. Επεσήμανε πως «όταν ζητήθηκε από τη Μονάδα Διοικητικής και Οικονομικής Υποστήριξης Προεδρίας της Κυβέρνησης να συνδράμει την προσπάθεια για τη δημιουργία του ICSJ, η υπηρεσία μας πραγματικά αγκάλιασε την προσπάθεια αυτή».
Jan Braathu: Παράδειγμα προς μίμηση η ενεργή συμμετοχή της Ελλάδας στην προώθηση της ασφάλειας των δημοσιογράφων
«Η ενεργή συμμετοχή της Ελλάδας στην προώθηση της ασφάλειας των δημοσιογράφων, τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και μέσω διεθνούς συνεργασίας, αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση και διάδοση», είπε, στον χαιρετισμό του (μέσω μαγνητοσκοπημένου μηνύματος), ο πρέσβης Jan Braathu, εκπρόσωπος του ΟΑΣΕ για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης.
«Σε όλη την περιοχή του ΟΑΣΕ, οι δημοσιογράφοι συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν ποικίλες απειλές […] Οι κίνδυνοι είναι υπαρκτοί και αυξάνονται σε όλη την περιοχή του ΟΑΣΕ. Γι’ αυτό το φετινό θέμα του συνεδρίου Από τον Κίνδυνο στην Ανθεκτικότητα, δεν είναι απλώς επίκαιρο, είναι επείγον», υπογράμμισε ο πρέσβης Braathu.
«Το θέμα του σημερινού συνεδρίου έρχεται σε μία κρίσιμη στιγμή. Οι δημοσιογράφοι σήμερα αντιμετωπίζουν εξελισσόμενες απειλές, τις συνέπειες του ταχέως μεταβαλλόμενου ψηφιακού περιβάλλοντος στη βιωσιμότητα των μέσων ενημέρωσης, φυσικές και διαδικτυακές επιθέσεις, αλλά και τη διαρκώς αυξανόμενη χρήση νομικών απειλών για την υπονόμευση των ελεύθερων και ανεξάρτητων μέσων», σημείωσε, σε μαγνητοσκοπημένο μήνυμά του, ο Tawfic Jelassi από την UNESCO.
Μεταξύ άλλων, αναφέρθηκε και στη συνεργασία της UNESCO με το ICSJ, την Ελληνική Αστυνομία και τη Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας και Ενημέρωσης, για τη διοργάνωση ενός εργαστηρίου, προ καιρού, με στόχο την ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ των σωμάτων ασφαλείας και των δημοσιογράφων. «Τα θετικά αποτελέσματα αυτού του εργαστηρίου υπογραμμίζουν τη σημασία της διαρκούς συνεργασίας», τόνισε επισημαίνοντας πως «προσβλέπουμε στην εμβάθυνση αυτής της συνεργασίας και στην ενσωμάτωση των βασικών αυτών αρχών πιο σταθερά στα εκπαιδευτικά προγράμματα της αστυνομίας σε εθνικό επίπεδο, ώστε να καταστούν μόνιμο μέρος της θεσμικής πρακτικής».
Τη στήριξη των δημοσιογραφικών ενώσεων στη δράση του Κέντρου για την Ασφάλεια των Δημοσιογράφων και των Επαγγελματιών των Μέσων Ενημέρωσης υπογράμμισαν, στον χαιρετισμό τους, ο πρόεδρος της ΠΟΕΣΥ, Σωτήρης Τριανταφύλλου και της ΕΣΗΕΜ-Θ, Γιάννης Βοϊτσίδης.
Οι θεματικές που συζητούνται -μεταξύ άλλων- περιλαμβάνουν:
– Τη δημοσιογραφική κάλυψη σε εμπόλεμες ζώνες και περιοχές κρίσεων.
– Τις νομικές απειλές κατά των δημοσιογράφων και τη νέα ευρωπαϊκή Οδηγία για τις αγωγές SLAPP.
– Την επίδραση της Τεχνητής Νοημοσύνης (AI) στην ασφάλεια των δημοσιογράφων και τη διαχείριση δεδομένων.
– Τις εθνικές και διεθνείς πρωτοβουλίες και νομοθετικές ρυθμίσεις για την προστασία του Τύπου.
– Την ψυχολογική επιβάρυνση και την προστασία της ψυχικής υγείας των δημοσιογράφων.
Το συνέδριο θα ολοκληρωθεί αύριο, Κυριακή, με τη διατύπωση προτάσεων και συστάσεων για την ενίσχυση της παγκόσμιας στρατηγικής προστασίας της δημοσιογραφίας.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
