Ανακαλύπτοντας τη μοναδική συνεισφορά του Κόντογλου στην ελληνική τέχνη και κουλτούρα. Ξαφνικά, ως μαθητής γυμνασίου στη Θεσσαλονίκη, βρέθηκα να ακούω έντονες συζητήσεις σχετικά με βυζαντινές εικόνες. Όλοι έλεγαν ότι αυτά είναι έργα μεγάλης τέχνης και ότι η Εκκλησία πρέπει να προβάλλει τις δικές μας παραδοσιακές εικόνες αντί για τις φράγκικες. Αυτές οι συζητήσεις δεν προέρχονταν μόνο από θεολόγους ή τον Πεντζίκη, αλλά και από την κυρία Βέλτσου, φοιτητές της Αρχιτεκτονικής, καθώς και κοσμικούς, ανεξαρτήτως πολιτικών πεποιθήσεων, σα να είχε εκδοθεί μια άτυπη οδηγία.
Η κουβέντα αυτή άρχισε με τον Κόντογλου, ο οποίος στα τέλη της δεκαετίας του ’50 την έκανε γνωστή στο ευρύτερο κοινό, επηρεάζοντας βαθιά τη σκέψη και τη ζωή μας. Πώς μπορεί, άραγε, ένας μόνο άνθρωπος να αλλάξει το γούστο και την αντίληψή μας για την τέχνη; Ποια δύναμη και πίστη πρέπει να είχε αυτός ο άνθρωπος; Δεν τον γνώρισα προσωπικά, αλλά οι ιστορίες για τον Κόντογλου ήταν αρκετές για να με γοητεύσουν.
Το 1963, όταν έφθασα στην Αθήνα, οι πάντες μιλούσαν με θαυμασμό για τον Κόντογλου. «Τον επηρέασε όλους», έλεγε ο Εγγονόπουλος, «είναι ένας από τους τρεις, τους πραγματικά μεγάλους Έλληνες».
Στη διαδρομή του, ο Κόντογλου αποδείχθηκε ότι μπορούσε να κατανοήσει το πάθος και την περιπέτεια των Ελλήνων, δείχνοντάς τους έναν νέο τρόπο να βλέπουν την Παράδοση και την τέχνη τους. Αν και κάποιοι τον θεώρησαν συντηρητικό, η επίδρασή του παραμένει ισχυρή. «Ο Κόντογλου μας έβαλε να γονατίσουμε μπροστά σε μια κλειδαρότρυπα, για να δούμε μια γωνιά του Παραδείσου», έγραφε ο Σαββόπουλος, κάνοντας σαφές το δικό του πάθος και την επιρροή που δέχτηκε από εκείνον.
Η εμπειρία του να ζεις σε έναν μυστικό κήπο, όπως έλεγε ο Σαββόπουλος, είναι μοναδική. Αυτή η προσωπική περιπέτεια και το αληθινό πάθος του Κόντογλου συνεχίζουν να εμπνέουν και να καθοδηγούν τη σύγχρονη ελληνική κουλτούρα. Στο τέλος, η εκτίμηση για τον Κόντογλου παραμένει ζωντανή και αναγκαία, ειδικά στις μέρες μας, καθώς αντιπροσωπεύει μια γέφυρα μεταξύ του παρελθόντος και του μέλλοντος μας.
Πηγή περιεχομένου: in.gr