Στην «αγκαλιά» του ορεινού όγκου της Καβάλας, ο Πλαταμώνας, ένα χωριό βαθιά δεμένο με την ποντιακή ρίζα, φιλοξενεί κάθε χρόνο μια ξεχωριστή γιορτή αφιερωμένη στην κτηνοτροφία, την αυθεντική γεύση και τη ζωντανή παράδοση. Η Ορεινή Γιορτή Κτηνοτροφίας έχει καθιερωθεί τα τελευταία χρόνια ως ένα πολιτιστικό γεγονός και θεσμός για την περιοχή, φέροντας τη σφραγίδα του Πολιτιστικού Συλλόγου Πλαταμώνα «Ο Προφήτης Ηλίας» και του δήμου Νέστου. Με πρωταγωνιστή ένα παραδοσιακό πιάτο, σήμα κατατεθέν της γιορτής, την βραστή γίδα, η εκδήλωση τιμά τον άνθρωπο του μόχθου, τον κτηνοτρόφο, τον γεωργό, τον φύλακα της υπαίθρου και του πρωτογενούς τομέα.
Ο επισκέπτης που ανηφορίζει στον Πλαταμώνα δεν απολαμβάνει απλώς μια γιορτή, ζει μια εμπειρία. Ανάμεσα σε παραδοσιακούς ήχους, γεύσεις αυθεντικές και το άρωμα του Φθινοπώρου, έχει την ευκαιρία να δοκιμάσει τοπικά προϊόντα, να προμηθευτεί αγαθά του τόπου και να γνωρίσει μια κοινότητα που κρατά γερά τις ρίζες της. Ιδιαίτερη μέριμνα δίνεται και στα παιδιά, με ειδικά διαμορφωμένο χώρο για εργαστήριο δημιουργικής απασχόλησης, σε συνεργασία με τον Σύλλογο Εικαστικών Τεχνών και Φιλότεχνων «Artattack», μετατρέποντας έτσι τη γιορτή σε οικογενειακή υπόθεση.
Φέτος, η εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Κυριακή, απέκτησε μεγαλύτερο συμβολισμό, καθώς συμπληρώνονται 31 χρόνια από την ίδρυση του Πολιτιστικού Συλλόγου «Ο Προφήτης Ηλίας» (1994). Ήταν τότε που μια ομάδα νέων του χωριού οραματίστηκε το «συναπάντεμαν», όπως λέγεται στην ποντιακή διάλεκτο, όλων των απανταχού Πλαταμωνιτών. Ένα αντάμωμα που θα έφερνε πίσω μνήμες, πρόσωπα, φωνές και τραγούδια.
Όπως τονίζει ο εθελοντής του πολιτιστικού συλλόγου, «τριάντα ένα χρόνια μετά, πιστοί στη διάδοση της παράδοσης και της ιστορίας του αλησμόνητου Πόντου, οι παρέες άλλαξαν, καθώς τα ηνία πήρε η τρίτη και τέταρτη γενιά, όμως το μεράκι για την παράδοση καλά κρατεί. Σε αυτά τα χρόνια, ιδιαίτερη και ξεχωριστή είναι η εκδήλωση της Ορεινής Κτηνοτροφίας, που συνδιοργανώνει το διοικητικό συμβούλιο. Φέτος, για 24η χρονιά, όλα κύλησαν ομαλά και με σύμμαχο τον πολύ καλό καιρό οι διοργανωτές κατάφεραν να παρουσιάσουν το αρτιότερο δυνατόν αποτέλεσμα. Περί τους 2.000 επισκέπτες απόλαυσαν τη βραστή γίδα. Σε λιγότερο από πέντε ώρες καταναλώθηκαν περί τα 500 κιλά κρέατος».
Μέσα σε ένα ομολογουμένως δύσκολο περιβάλλον για την ελληνική κτηνοτροφία, η γιορτή αυτή παραμένει ζωντανή. Παρά τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν φέτος οι κτηνοτρόφοι σε πολλές περιοχές της Μακεδονίας και της Θράκης με την θανάτωση αιγοπροβάτων λόγω της ζωονόσου της ευλογιάς, η γιορτή αυτή τιμά τους ανθρώπους του μόχθου και στηρίζει τη ζωή στην ύπαιθρο. Η παρουσία του κόσμου στη φετινή γιορτή και η στήριξη των τοπικών φορέων λειτούργησαν σαν μια ηχηρή υπενθύμιση, πως η παράδοση ενώνει και στηρίζει.
Ο Πλαταμώνας, που μέχρι το 1926 ονομάζονταν Ολατζάκ, βρίσκεται σε υψόμετρο 650 μέτρων στα όρη Λεκάνη, βορειοανατολικά της Καβάλας. Σύμφωνα με την απογραφή του 2021 είχε 63 κατοίκους, από 78 που είχε το 2011. Στις αρχές του 20ού αιώνα, στο χωριό διέμεναν περίπου χίλιοι κάτοικοι, στην πλειονότητά τους μουσουλμάνοι. Μετά την ανταλλαγή πληθυσμών, στον Πλαταμώνα εγκαταστάθηκαν οικογένειες προσφύγων.
Σύμφωνα με την απογραφή του 1928 είχε 385 κατοίκους, ενώ ο πληθυσμός του αυξήθηκε στους 494 κατοίκους στην απογραφή του 1940. Στον Πλαταμώνα δόθηκε μάχη στα τέλη Ιουλίου του 1944, μεταξύ των αντιστασιακών του ΕΛΑΣ και του βουλγαρικού στρατού κατοχής, η οποία έληξε με νίκη του ΕΛΑΣ. Η οικονομία του χωριού βασιζόταν στην κτηνοτροφία αιγοπροβάτων ελευθέρας βοσκής.
Η ετήσια Ορεινή Γιορτή Κτηνοτροφίας, που πραγματοποιείται κάθε χρόνο την πρώτη Κυριακή του Οκτωβρίου, δεν είναι απλώς ένα πανηγύρι. Είναι μια ζωντανή απόδειξη ότι η ιστορία, η γεύση και η ψυχή ενός τόπου μπορούν να παραμείνουν αναλλοίωτες στο χρόνο, όταν υπάρχουν άνθρωποι που τις κρατούν ζωντανές.
*Τις φωτογραφίες παραχώρησε ο κ. Παναγιωτίδης
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
