Ειδική έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου
Σημαντικά ερωτήματα εγείρει η απορρόφηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων που διατίθενται στην Ελλάδα για την καταπολέμηση των δασικών πυρκαγιών. Σύμφωνα με έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, παρότι η χώρα μας έχει λάβει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ για έργα πρόληψης και αντιμετώπισης πυρκαγιών, η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των δράσεων παραμένει αβέβαιη, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις τα ποσοστά απορρόφησης είναι εξαιρετικά χαμηλά.
Καμένα 130.000 στρέμματα τον Αύγουστο
Μόνο στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου 2025, περισσότερα από 130.000 στρέμματα έγιναν στάχτη σε Χίο, Ζάκυνθο, Φιλιππιάδα, Αχαΐα, Κερατέα και Ηλεία – αριθμός πολύ πάνω από τον μέσο όρο των τελευταίων 20 ετών, όπως επισημαίνει το WWF Ελλάς.
Τι έδειξε ο έλεγχος
Η έκθεση αξιολόγησε τη χρήση ενωσιακής χρηματοδότησης (ΕΣΠΑ και Μηχανισμός Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας) σε τέσσερις χώρες: Ελλάδα, Ισπανία, Πολωνία και Πορτογαλία.
- 2014–2020: διατέθηκαν περίπου 1 δισ. ευρώ συνολικά.
- 2021–2027: προγραμματίζονται αντίστοιχα ποσά.
- 2020–2026: μέσω του ΜΑΑ διατέθηκαν επιπλέον 1,5 δισ. ευρώ.
Ωστόσο, οι ελεγκτές διαπιστώνουν ότι η Επιτροπή δεν έχει πλήρη εικόνα του πού ακριβώς κατευθύνονται τα κονδύλια, καθώς τα κράτη-μέλη δεν ξεχωρίζουν πάντα τις δαπάνες για δασικές πυρκαγιές από άλλες φυσικές καταστροφές.
Παρωχημένοι χάρτες κινδύνου
Εντοπίστηκαν και αδυναμίες στον σχεδιασμό: στην Ελλάδα εξακολουθεί να χρησιμοποιείται ο χάρτης εκτίμησης κινδύνου που βασίζεται στο Προεδρικό Διάταγμα του 1980, γεγονός που επηρεάζει την αποτελεσματικότητα των μέτρων. Αν και έχει ξεκινήσει η επικαιροποίησή του από τον Δεκέμβριο 2024, παραμένει ανησυχία για την εφαρμογή του.
Βιωσιμότητα δράσεων
Τα έργα που χρηματοδοτούνται, όπως οι αντιπυρικές ζώνες και ο καθαρισμός βλάστησης, απαιτούν συνεχή συντήρηση και χρηματοδότηση. Η έκθεση προειδοποιεί ότι ο αντίκτυπος πολλών παρεμβάσεων μπορεί να εξαντληθεί μέσα σε 3–4 χρόνια εάν δεν υπάρξει εθνική δέσμευση για τη συνέχισή τους.
Χαμηλή απορρόφηση στην Ελλάδα
Η Ελλάδα παρουσιάζει ιδιαίτερα χαμηλά ποσοστά απορρόφησης κονδυλίων:
- Μέχρι τον Μάιο του 2024 είχε απορροφηθεί λιγότερο από 10% των προγραμματισμένων ποσών του ΕΓΤΑΑ.
- Αιτίες: έλλειψη προσωπικού στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, δυσκολίες στη χρήση των πλατφορμών του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης και περιορισμένη εμπειρία των Δασικών Υπηρεσιών στις δημόσιες συμβάσεις.
Το Ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης
Η Ελλάδα αναθεώρησε το 2023 το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αυξάνοντας σημαντικά τα κονδύλια για πρόληψη.
- Τα κονδύλια για δασικές εργασίες διπλασιάστηκαν.
- Προβλέφθηκε έργο 470 εκατ. ευρώ για καθαρισμούς δασών, συντήρηση δασικών δρόμων και αντιπυρικών ζωνών.
- Μειώθηκε όμως η κλίμακα των αναδασώσεων (από 20 σε 5 εκατομμύρια δέντρα).
Παρά τις βελτιώσεις, σε αρκετές προσκλήσεις έργων καταγράφηκε χαμηλό ενδιαφέρον, με αποτέλεσμα παρατάσεις και καθυστερήσεις.
πηγή: ieidiseis.gr
