«Η κατάσταση στην κατοχή ήταν τρομερή. Φοβόμαστε ακόμα και να κουνηθούμε. Ήταν δύσκολα χρόνια, τριπλή κατοχή. Λεηλασίες, κλοπές, βιασμοί γυναικών, εκτελέσεις… Η Παραμυθιά και τα χωριά της έζησαν τη φρίκη…» Αφού οι μνήμες από τα τρομακτικά γεγονότα της κατοχής εξακολουθούν να στοιχειώνουν τους κατοίκους της περιοχής, ο παππούς Γρηγόρης Μάρκου, 103 ετών, διατηρεί τη διαύγεια του. Στη συνάντησή του με τον Δήμαρχο Θανάση Ντάνη στο Δημαρχείο Σουλίου, το θέμα συζήτησης ήταν το ιστορικό Προεδρικό Διάταγμα που αναγνωρίζει την Παραμυθιά ως μαρτυρική πόλη.
«Αυτή η απόφαση αποτελεί την ελάχιστη ηθική δικαίωση για τις οικογένειες των θυμάτων της θηριωδίας των τσάμηδων και των Ναζί στην Παραμυθιά. Την πληροφορηθήκαμε με βαθειά συγκίνηση» επισημαίνει ο Δήμαρχος. Οι μνήμες από τις φριχτές στιγμές συνεχίζουν να επηρεάζουν τις ζωές των κατοίκων, δημιουργώντας ένα τραύμα που δεν επουλώνεται.
Η αφήγηση των γεγονότων της νύχτας της 27ης Σεπτεμβρίου 1943, όταν οι δυνάμεις κατοχής πραγματοποίησαν μαζικές εκτελέσεις, είναι ενδεικτική της φρίκης που επικράτησε. Στην καλοστημένη επιχείρηση, 52 πρόκριτοι της Παραμυθιάς συνελήφθησαν και κρατήθηκαν υπό φρικτές συνθήκες. Ο Παναγιώτης Τσαμάτος, καθηγητής Μαθηματικής Ανάλυσης στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, έχει καταγράψει τις μαρτυρίες και τις εμπειρίες αυτής της εποχής με σκοπό να διατηρήσει ζωντανές τις μνήμες.
Μετά την αναγνώριση της Παραμυθιάς ως μαρτυρικής πόλης, οι κάτοικοι ελπίζουν ότι η ιστορία τους θα διατηρηθεί ζωντανή και ότι οι θυσίες τους δεν θα ξεχαστούν, ενώ η μάχη για την ηθική δικαίωση συνεχίζεται.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
