Τα βουνά, παγκοσμίως, βιώνουν την κλιματική αλλαγή πιο έντονα από ό,τι οι πεδινές περιοχές, με δυνητικά καταστροφικές συνέπειες για δισεκατομμύρια ανθρώπους που ζουν ή και εξαρτώνται από αυτές τις περιοχές. Σύμφωνα με παγκόσμια ανασκόπηση που δημοσιεύθηκε στο «Nature Reviews Earth & Environment», η ανάλυση των δεδομένων δείχνει ότι τα σχετικά με τις θερμοκρασίες, τις βροχοπτώσεις και τις χιονοπτώσεις μοτίβα στα ορεινά μεταβάλλονται με επιταχυνόμενο ρυθμό την περίοδο 1980-2020.
Εντοπίστηκε ότι οι ορεινές περιοχές θερμαίνονται κατά μέσο όρο κατά 0,21 βαθμούς Κελσίου ανά αιώνα ταχύτερα από τις γύρω πεδιάδες. Επίσης, τα βουνά βιώνουν περισσότερες απρόβλεπτες βροχοπτώσεις και μία σημαντική μείωση των χιονοπτώσεων. Ωστόσο, περισσότερο από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι παγκοσμίως εξαρτώνται από το χιόνι και τους παγετώνες των βουνών για το νερό, συμπεριλαμβανομένων των πληθυσμών της Κίνας και της Ινδίας.
«Τα βουνά έχουν πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τις αρκτικές περιοχές και βιώνουν εξίσου ταχείες αλλαγές», επισημαίνει ο Νικ Πεπάιν, αναπληρωτής καθηγητής στο Ινστιτούτο Γης και Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου του Πόρτσμουθ. Αυτό συμβαίνει επειδή και τα δύο περιβάλλοντα χάνουν γρήγορα χιόνι και πάγο και βλέπουν βαθιές αλλαγές στα οικοσυστήματα.
Όπως τονίζεται, πρόσφατα γεγονότα υπογραμμίζουν την ανάγκη για άμεση δράση. Ο κ. Πεπάιν αναφέρεται στο φετινό καλοκαίρι στο Πακιστάν, το οποίο βίωσε ένα από τα πιο θανατηφόρα επεισόδια μουσώνων των τελευταίων ετών, με ακραίες βροχοπτώσεις σε ορεινές περιοχές που προκάλεσαν πάνω από 1.000 θανάτους.
Ένα σημαντικό εμπόδιο παραμένει η έλλειψη μετεωρολογικών παρατηρήσεων στα βουνά. Καθώς τα βουνά είναι απομακρυσμένα και δύσκολα προσβάσιμα, η συντήρηση μετεωρολογικών και κλιματικών σταθμών σε αυτές τις περιοχές παραμένει πρόκληση.
Σύνδεσμος για την επιστημονική δημοσίευση: https://doi.org/10.1038/s43017-025-00740-4
Επισυνάπτεται φωτογραφία της περιοχής Φταν, στις ελβετικές Άλπεις
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
