Έχοντας την ακλόνητη πεποίθηση ότι η επιστήμη πρέπει να είναι ανοιχτή και προσβάσιμη σε όλους, ο Έλληνας πρόεδρος της ACM, του μεγαλύτερου διεθνούς οργανισμού επιστημόνων και επαγγελματιών Πληροφορικής, Γιάννης Ιωαννίδης, εισηγείται και αποφασίζει με το συμβούλιο της ACM την από 1ης Ιανουαρίου 2026 ελεύθερη πρόσβαση για όλους στην ψηφιακή βιβλιοθήκη του οργανισμού.
Η ACM (Association for Computer Machinery) απονέμει τα σημαντικότερα βραβεία Πληροφορικής: το βραβείο A.M. Turing, που θεωρείται το Νόμπελ Πληροφορικής, και το δεύτερο τη τάξει ACM Prize in Computing, που δίνεται σε επιστήμονες στο μέσον της ερευνητικής πορείας τους. Αριθμεί περισσότερα από 100.000 μέλη και η ψηφιακή βιβλιοθήκη της περιλαμβάνει περισσότερα από 600.000 επιστημονικά άρθρα που έχουν γίνει αποδεκτά έπειτα από κρίση, καθώς και το υλικό που τα συνοδεύει, κώδικες και δεδομένα.
Ο Γιάννης Ιωαννίδης ανακοίνωσε την απόφαση για ανοιχτή πρόσβαση στην ψηφιακή βιβλιοθήκη της ACM από το βήμα του 12ου Heidelberg Laureate Forum, με το οποίο η ACM έχει στενή σχέση, καθώς πολλοί από τους βραβευμένους επιστήμονες που συμμετέχουν έχουν λάβει τα μεγάλου κύρους βραβεία της. «Υπάρχει ανάγκη για εμπιστοσύνη και διαφάνεια απέναντι στην κοινωνία», εξηγεί ο κ. Ιωαννίδης στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, περιγράφοντας στη συνέχεια: «Η κλειστή πρόσβαση σημαίνει ότι πρέπει να πληρώσεις για να διαβάσεις τα επιστημονικά άρθρα… Η επιστήμη είναι κάτι ιερό. Δεν είναι επιχείρηση και δεν μπορούν να αποτελέσουν επιχείρηση. Και ας μην ξεχνάμε ότι η έρευνα χρηματοδοτείται κατά κύριο λόγο από την κοινωνία, από χρήματα του φορολογούμενου πολίτη».
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει, ετησίως δαπανώνται περίπου 30 δισεκατομμύρια δολάρια για πρόσβαση σε επιστημονικές δημοσιεύσεις και επιστημονικά βιβλία. Στις μεγάλες κρίσεις, όμως, η ελεύθερη πρόσβαση στις δημοσιεύσεις αυτές έγινε πιο επιτακτική από ποτέ. Ο κ. Ιωαννίδης δίνει το παράδειγμα της πανδημίας του Covid-19, όταν οι εταιρείες και οι επιστημονικές ενώσεις που εκδίδουν επιστημονικά περιοδικά έδωσαν ανοιχτή πρόσβαση στα αρχεία τους, προκειμένου να συμβάλουν στην έρευνα γύρω από το εμβόλιο.
Ο Γιάννης Ιωαννίδης είναι μόλις ο πέμπτος πρόεδρος της ACM που δεν προέρχεται από τις ΗΠΑ και μόλις ο δεύτερος από την ηπειρωτική Ευρώπη. Επιπλέον, στα 78 χρόνια ιστορίας του οργανισμού είναι η πρώτη φορά που ένας πρόεδρος εκλέγεται για δεύτερη συνεχόμενη θητεία (από το 2022 έως σήμερα).
Η θητεία του γίνεται σε μια περίοδο που οι εξελίξεις γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη είναι ραγδαίες και η ACM καλείται να δώσει το δικό της στίγμα γύρω από αυτές. «Έχουμε ευθύνη να κοιτάξουμε τον χώρο μας… αλλά και να δαπανήσουμε ένα μέρος του ερευνητικού χρόνου μας, ώστε να βοηθήσουμε στην επίλυση των μεγάλων προβλημάτων του κόσμου», τονίζει ο κ. Ιωαννίδης στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Μπορεί να έχει κάνει μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές στις ΗΠΑ, ωστόσο ο Γιάννης Ιωαννίδης έχει επιλέξει η βάση του να παραμένει στην Ελλάδα. Είναι καθηγητής Υπολογιστικών Συστημάτων και Εφαρμογών στο Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Καθώς συνεχίζει και εργάζεται στην Ελλάδα, παραμένει δραστήριος στα ερευνητικά του πρότζεκτ. Έχει αναλάβει τον τεχνικό συντονισμό της ψηφιακής υποδομής «EBRAINS», η οποία αφορά στην εκπαίδευση μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης πάνω σε ευαίσθητα δεδομένα. Επιπλέον, συμμετέχει στο δίκτυο λύσεων των Ηνωμένων Εθνών για τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
