Με την υιοθέτηση της Διακήρυξης των Αθηνών που ενισχύει τη διεθνή συνεργασία για την προστασία και την ανάδειξη της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, ολοκληρώθηκε σήμερα (12/12) με επιτυχία στο Μουσείο Ακρόπολης, η 9η Υπουργική Συνάντηση του Forum Αρχαίων Πολιτισμών που φιλοξένησε η Ελλάδα. Στο επίκεντρο της συνάντησης είχαν τεθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού δύο βασικές θεματικές ενότητες: Η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και των επιπτώσεών της στην πολιτιστική κληρονομιά και η καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών.
«Η διακήρυξη είναι σημαντική, καθώς εστιάζει σε συγκεκριμένες δράσεις και πρωτοβουλίες, οι οποίες υιοθετήθηκαν και θα συνεχίσουν πλέον να συζητιούνται και να προωθούνται στο πλαίσιο των επόμενων υπουργικών συνόδων», δήλωσε η υπουργός Πολιτισμού, παρουσιάζοντας στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε τα αποτελέσματα του Forum. Η πρωτοβουλία της Ελλάδας ήταν να συναντηθούν, για πρώτη φορά, εμπειρογνώμονες των χωρών-μελών και να συζητήσουν τις δύο θεματικές ενότητες που η ελληνική προεδρία είχε θέσει ως προτεραιότητές της. Οι εμπειρογνώμονες των κρατών-μελών του Φόρουμ συναντήθηκαν και συζήτησαν τις δύο θεματικές στην Αθήνα στις 16 και 17 Οκτωβρίου 2025.
Η υιοθέτηση των συναντήσεων αυτών θεωρείται πολύ σημαντική, καθώς θα συζητά τις θεματικές που θα επιλέγει η κάθε προεδρία σε τεχνικό επίπεδο. «Διότι προφανώς οι υπουργοί, η πολιτική βούληση υπάρχει και είναι δεδομένη, όμως αυτοί οι οποίοι θα τρέξουν τις αποφάσεις του Φόρουμ είναι οι υπηρεσιακοί παράγοντες σε όλα τα κράτη-μέλη. Επομένως η τεχνική αυτή συνάντηση στο επίπεδο των εμπειρογνωμόνων είναι εξαιρετικά σημαντική προκειμένου να προωθούνται εντός χρονοδιαγραμμάτων και με συγκεκριμένα πλαίσια και οι συνεργασίες, η ανάπτυξη των δικτύων που υιοθέτησε το Φόρουμ, αλλά εντέλει και οι ίδιες οι πρωτοβουλίες», προσέθεσε η υπουργός.
Στη Διακήρυξη των Αθηνών περιλαμβάνεται, επίσης, μια πιο στενή σχέση του Φόρουμ των Αρχαίων Πολιτισμών με την UNESCO, ιδιαίτερα στα θέματα της παράνομης διακίνησης αρχαιοτήτων και πολιτιστικών αγαθών, καθώς όλα τα κράτη-μέλη έχουν υιοθετήσει τη Σύμβαση της UNESCO του 1970. Ένα άλλο σημαντικό θέμα που απασχόλησε το Φόρουμ και σχετίζεται με την παράνομη διακίνηση αρχαιοτήτων είναι η πλαστότητα των έργων. «Η παράνομη διακίνηση είναι αυτό το οποίο λέει η λέξη. Λαθρανασκαφές, κλοπές, δίκτυα τα οποία συνδέονται με το διεθνές έγκλημα και πολλές φορές με την τρομοκρατία. Εξίσου σημαντική, όμως, είναι η πλαστότητα των έργων, καθώς οι αγορές τροφοδοτούνται με κατασκευασμένα, υποτίθεται αρχαία αντικείμενα, τα οποία υπονομεύουν την αξία των αυθεντικών και συντηρούν αυτή την παράνομη και εγκληματική ενέργεια των διεθνών δικτύων», τόνισε η υπουργός.
Στο πλαίσιο της Διακήρυξης των Αθηνών, τα κράτη-μέλη αναγνώρισαν επίσης την ανάγκη θέσπισης ενός κοινού κώδικα αρχών για την έρευνα προέλευσης που θα εφαρμόζεται σε αντικείμενα των συλλογών των μουσείων και των πολιτιστικών ιδρυμάτων, διασφαλίζοντας ότι ο κώδικας αυτός θα βασίζεται στα πρότυπα της UNESCO, του ICOM, του ICCROM και του UNIDROIT και θα σέβεται τις εθνικές νομοθεσίες και την κυριαρχική εξουσία των κρατών. Επίσης, αναγνώρισαν την προσαρμογή της πολιτιστικής κληρονομιάς στην κλιματική αλλαγή ως πολιτική, κοινωνική και επιστημονική προτεραιότητα που απαιτεί συνεχή συνεργασία μεταξύ κυβερνήσεων, θεσμών και κοινοτήτων.
Τα μέλη υπογράμμισαν επίσης τη σημασία της ενσωμάτωσης της πολιτιστικής κληρονομιάς, τόσο της υλικής όσο και της άυλης, σε ευρύτερα προγράμματα βιωσιμότητας και προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή. «Το θέμα τής γλώσσας είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την Ελλάδα», συμπλήρωσε η υπουργός, αναφερόμενη στην αναγνώριση από τη Γενική Διάσκεψη της UNESCO του διεθνούς εορτασμού της Ελληνικής Γλώσσας στις 9 Φεβρουαρίου. Τέλος, τα κράτη-μέλη συμφώνησαν να δημιουργήσουν ένα δίκτυο συντονιστικών κέντρων (focal points) στις πρωτεύουσες των κρατών-μελών προκειμένου να διασφαλίζεται ο συντονισμός και η συνοχή των δραστηριοτήτων του φόρουμ.
Στη Συνάντηση των Αθηνών συμμετείχαν τα κράτη-μέλη του Φόρουμ, εκπροσωπούμενα από τους υπουργούς Πολιτισμού και Τουρισμού της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, της Ιταλικής Δημοκρατίας, της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου, της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν και άλλων χωρών.
Το Μεξικό, η Κύπρος και η Ινδία συμμετείχαν με καθεστώς χώρας-παρατηρητή, με τις δυο τελευταίες να γίνονται αποδεκτές ως επίσημα μέλη του Φόρουμ.
Την προεδρία του Φόρουμ το 2026 ανέλαβε η Ιταλία.
Η Συνάντηση έλαβε χώρα στην Αίθουσα του Παρθενώνα του Μουσείου Ακρόπολης. «Ήταν μια συνειδητή επιλογή, προκειμένου να αναδείξουμε και να τονίσουμε ότι το μείζον αίτημα της Ελλάδας, που είναι η επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα εδώ, στο Μουσείο της Ακρόπολης, εξακολουθεί να είναι επίκαιρο», τόνισε η υπουργός. Επανέλαβε επίσης ότι «ο οριστικός επαναπατρισμός του συνόλου των Γλυπτών απαιτεί χρόνο, υπομονή και επιμονή».
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
