Oι λόγοι για να συνεχίσει ο Πούτιν τον πόλεμο είναι πολύ πιο πειστικοί από οποιοδήποτε κίνητρο μπορεί να του δώσει ο Τραμπ για να τον τερματίσει.
Ο Ντόναλντ Τραμπ, όπως μετέφερε σε Ευρωπαίους αξιωματούχους, σχεδιάζει να πραγματοποιήσει προσωπική συνάντηση με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, ενδεχομένως ακόμη και μέσα στην επόμενη εβδομάδα, αφήνοντας να διαφανεί πως διατηρεί ελπίδες για διπλωματική επίλυση της σύρραξης στην Ουκρανία.
Ωστόσο, το ερώτημα που τίθεται –όπως παρατηρεί και το CNN– είναι κατά πόσο ο Πούτιν επιχειρεί ξανά να τον εξαπατήσει.
Η αποστασιοποίηση και η δυσαρέσκεια που εξέφραζε ο Τραμπ το τελευταίο διάστημα απέναντι στον Ρώσο πρόεδρο φαίνεται να δίνουν τη θέση τους σε έναν ανανεωμένο τόνο αισιοδοξίας, έπειτα από τη χθεσινή, τρίωρης διάρκειας συνάντηση που είχαν στη Μόσχα ο ειδικός απεσταλμένος του Λευκού Οίκου, Στιβ Γουίτκοφ, με τον Ρώσο συνομιλητή του. Ο Αμερικανός πρόεδρος φάνηκε πεπεισμένος πως μια επικείμενη συνάντηση κορυφής θα μπορούσε να αποτελέσει την απαρχή για τον τερματισμό των εχθροπραξιών, δηλώνοντας πως υπάρχει μια «πολύ καλή πιθανότητα να τελειώσουμε… να φθάσουμε στο τέλος αυτού του δρόμου», παρά το γεγονός ότι η Μόσχα συνεχίζει τις επιθέσεις με πυραύλους και drones σε ουκρανικό έδαφος και δεν υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι ο ισχυρός άνδρας του Κρεμλίνου είναι διατεθειμένος να σταματήσει τον πόλεμο.
Όπως σημειώνει στην ανάλυσή του το αμερικανικό δίκτυο ο Τραμπ έχει επανειλημμένα ισχυριστεί ότι επίκειται μεγάλη πρόοδος, αφότου ξεκίνησε η δεύτερη θητεία του στον Λευκό Οίκο Αλλά οι λόγοι για να συνεχίσει ο Πούτιν τον πόλεμο είναι πολύ πιο πειστικοί από οποιοδήποτε κίνητρο μπορεί να του δώσει ο Τραμπ για να τον τερματίσει.
«Πιστεύω ότι εδώ στην Ουάσιγκτον υποτιμούμε μερικές φορές πόσο προσηλωμένο είναι το Κρεμλίνο σε αυτόν τον πόλεμο. Η νομιμότητα και η μοίρα ολόκληρου του καθεστώτος Πούτιν βασίζεται όχι μόνον στην ολοκλήρωση αυτού του πολέμου με τους όρους της Ρωσίας αλλά στη συνέχισή του στο ορατό μέλλον, ολόκληρη η οικονομία τους στηρίζεται γύρω από τον πόλεμο», είπε ο ειδικός σε θέματα που αφορούν τη Ρωσία πρώην αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και νυν διευθύνων σύμβουλος της Συμμαχίας για την Διασφάλιση της Δημοκρατίας στο German Marshall Fund, Ντέιβιντ Σάλβο. Και πρόσθεσε: «Απλώς δεν βλέπω τίποτα που θα αλλάξει τα δεδομένα και τους υπολογισμούς του Κρεμλίνου».
Υπάρχουν ρεαλιστικοί λόγοι αισιοδοξίας;
Σε περίπτωση που ο Τραμπ όντως κατάφερε να δρομολογήσει μια γνήσια ειρηνευτική διαδικασία, θα μπορούσαν να σωθούν πιθανώς χιλιάδες ζωές στην Ουκρανία, αλλά και ο ίδιος να σημειώσει μια σημαντική νίκη για τον ίδιο και την Ουάσιγκτον.
Μια συνάντηση με τον Πούτιν θα του πρόσφερε την ευκαιρία να αποδείξει κατά πόσον μπορεί να επιστρατεύσει τις ικανότητες που διατυμπανίζει ότι διαθέτει στο κλείσιμο συμφωνιών για να τερματίσει τον πόλεμο. Ο Τραμπ σκοπεύει επίσης να διοργανώσει τριμερή συνάντηση με τη συμμετοχή του Πούτιν και του Ουκρανού προέδρου Βολόντιμιρ Ζελένσκι. Η Μόσχα μέχρι στιγμής δεν έχει επιβεβαιώσει δημοσίως κάποια από τις συναντήσεις αυτές, για τις οποίες προετοιμάζεται συνήθως με επίπονες συνομιλίες χαμηλότερου επιπέδου, τις οποίες συχνά χρησιμοποιεί ως τακτικές καθυστέρησης.
Ωστόσο, τα αυξημένα διακυβεύματα των τετ-α-τετ σε επίπεδο προέδρων θα μπορούσαν να ασκήσουν πίεση στον Πούτιν να παραχωρήσει κάτι που θα μπορούσε ο Τραμπ να χαρακτηρίσει νίκη, όπως μια συμφωνία για τον τερματισμό των αεροπορικών επιθέσεων εναντίον αμάχων, έστω και αν χρειαστούν πολλοί μήνες για μια πλήρη κατάπαυση του πυρός και μια ειρηνευτική συμφωνία. Αλλά οι ρωσικές δεσμεύσεις για κατάπαυση του πυρός συχνά αποδεικνύονται κούφιες, σημειώνει το CNN.
Μια σημαντική πρόοδος θα επικύρωνε επίσης τη νέα στρατηγική του Τραμπ, η οποία προσπαθεί να εξαναγκάσει τον Πούτιν να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με μαστίγιο και όχι με καρότο. Ίσως να μην είναι τυχαίο ότι οι χθεσινές εξελίξεις σημειώθηκαν σε μια ημέρα που ο Τραμπ δήλωσε ότι θα επιβάλει υψηλούς δασμούς στην Ινδία – έναν από τους κορυφαίους αγοραστές του ρωσικού πετρελαίου, που χρηματοδοτεί την πολεμική μηχανή της Μόσχας.
Την Παρασκευή εκπνέει η προθεσμία του Τραμπ να επιβάλει επίσης νέες κυρώσεις στη Ρωσία επειδή αγνοεί τις εκκλήσεις του για κατάπαυση του πυρός. Χθες Τετάρτη το Κίεβο εξέπεμψε ένα σπάνιο μήνυμα αισιοδοξίας: «Η Ρωσία φαίνεται τώρα να τείνει περισσότερο προς μια κατάπαυση του πυρός – η πίεση λειτουργεί», δήλωσε ο Ζελένσκι στο νυχτερινό του διάγγελμα.
Στήνει νέα παγίδα ο Πούτιν;
Ωστόσο, δεν αποκλείεται ο Ρώσος πρόεδρος να καταφεύγει στη γνώριμη τακτική του, λέει το αμερικανικό δίκτυο σημειώνοντας ότι στο πρώτο επτάμηνο της δεύτερης θητείας του Τραμπ ο Πούτιν αγνόησε τις ειρηνευτικές του προσπάθειες του Τραμπ διαψεύδοντας του ισχυρισμούς του ότι ο ισχυρός άνδρας του Κρεμλίνου επιθυμεί ειλικρινά την ειρήνη. Ακόμα και ο Τραμπ φαίνεται να έχει συνειδητοποιήσει ότι ξεγελάστηκε.
Αλλά ο Πούτιν ενδέχεται για άλλη μια φορά να στήνει παγίδα στον Τραμπ, ο οποίος παραδέχθηκε ότι δεν γνωρίζει ποιο είναι το παιχνίδι του Ρώσου ομολόγου του. «Δεν μπορώ να απαντήσω ακόμα σε αυτή την ερώτηση», δήλωσε χθες Τετάρτη στους δημοσιογράφους. «Θα σας πω σε λίγες εβδομάδες, ίσως και λιγότερο».
Ο Τραμπ μπορεί να προσπαθήσει να παρουσιάσει ως δική του νίκη μια σύνοδο κορυφής με τον Πούτιν, η οποία, όμως, θα έδινε στον Ρώσο πρόεδρο ένα βραβείο χωρίς σημαντικά ανταλλάγματα. «Ο πρώην αντισυνταγματάρχης της KGB στο Κρεμλίνο μπορεί να βασίζεται στη δίψα του Τραμπ για πομπώδεις πόζες μπροστά στο φακό, που συχνά δεν αποδίδουν πολλά. Οι συναντήσεις κορυφής της πρώτης θητείας του με τον Κιμ Γιονγκ Ουν, για παράδειγμα, απέτυχαν να τερματίσουν το πυρηνικό πρόγραμμα της Βόρειας Κορέας», σχολιάζει το CNN.
O Πούτιν έχει δηλώσει εδώ και καιρό πρόθυμος να συναντηθεί την κατάλληλη στιγμή με τον Τραμπ – ένα τετ-α-τετ που θα εξασφάλιζε στον απομονωμένο Ρώσο πρόεδρο μια επιστροφή στην κορυφαία διπλωματική σκηνή. «Νομίζω ότι ο Πούτιν θα το δει ως μια ευκαιρία. Θεωρώ ότι γνωρίζει πώς έχει πιέσει, σκόπιμα ή ακούσια, λίγο υπερβολικά τον Τραμπ και θα έχει κάποιες ιδέες για το πώς να επαναφέρει τα πράγματα προς την κατεύθυνσή του», δήλωσε ο πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Ρεπουμπλικανού προέδρου, Τζον Μπόλτον.
Το κρίσιμο ερώτημα είναι τι θα μπορούσε να προσφέρει ο Πούτιν σε μια συνάντηση κορυφής με τον Τραμπ. Η Ουάσιγκτον έχει επιχειρήσει στο παρελθόν να κλείσει μια συμφωνία για τερματισμό των αεροπορικών επιθέσεων των δύο εμπόλεμων πλευρών, που θα επέτρεπε στους Ουκρανούς να εγκαταλείψουν τα καταφύγια. «Αλλά οι πιθανότητες μιας ευρύτερης κατάπαυσης του πυρός φαντάζουν απόμακρες», λέει το CNN σημειώνοντας ότι όσο σημειώνει νίκες στη θερινή της επίθεση η Μόσχα δεν έχει λόγους να σταματήσει κι ο Πούτιν ίσως να διαβλέπει στη νέα εμπλοκή με τον Τραμπ την ευκαιρία να κερδίσει περισσότερο χρόνο για να αποσπάσει κι άλλα στρατηγικά εδάφη στην ανατολική Ουκρανία.
Μια άλλη πιθανή κίνηση του Κρεμλίνου θα ήταν να απομακρύνει το βλέμμα του Τραμπ από την Ουκρανία με κίνητρα όπως μια δέσμευση για συνομιλίες με στόχο μια συμφωνία για τον έλεγχο των πυρηνικών όπλων, που θα ενίσχυε την υστεροφημία του προέδρου των ΗΠΑ, ή κάποια σημαντική οικονομική συνεργασία που θα ενεργοποιούσε τα συναλλακτικά ένστικτα του Τραμπ.
Κίεβο: «Να διασφαλιστεί ότι δεν θα μας εξαπατήσουν στις λεπτομέρειες»
Θα πρέπει, επίσης, να ακουστούν και οι θέσεις του Κιέβου, που θα είναι επιφυλακτικό απέναντι στην επιστροφή του Τραμπ σε ένα ειρηνευτικό σχέδιο, το οποίο θα ικανοποιούσε τις απαιτήσεις της Μόσχας να διατηρήσει όλα τα εδάφη, που έχει κατακτήσει στην Ουκρανία, καθώς και να αποκλειστεί οριστικά η ένταξη του Κιέβου στο ΝΑΤΟ, σημειώνει το CNN.
Ο Πούτιν επιχειρεί εδώ και καιρό να εκμεταλλευτεί τον σκεπτικισμό του Τραμπ σχετικά με τον πόλεμο, ενθαρρύνοντας τη διάσταση απόψεων μεταξύ της Ουάσιγκτον και των Ευρωπαίων συμμάχων της Ουκρανίας, γι’ αυτό και ήταν σημαντική η τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν χθες Τετάρτη Ευρωπαίοι ηγέτες με τον Τραμπ και τον Ζελένσκι, ο οποίος προειδοποίησε για τυχόν νέα παιχνίδια της Μόσχας: «Το κλειδί είναι να διασφαλιστεί ότι δεν θα εξαπατήσουν κανέναν στις λεπτομέρειες – ούτε εμάς ούτε τις Ηνωμένες Πολιτείες».