Η ελληνική ναυτιλία αποδεικνύει ότι μπορεί να γίνει δύναμη αλλαγής, φέρνοντας στο προσκήνιο τη γυναικεία παρουσία στο ναυτικό επάγγελμα σε έναν παραδοσιακά ανδροκρατούμενο χώρο.
Με ποσοστό 7,8% γυναικών ναυτικών το 2024 – όταν ο παγκόσμιος μέσος όρος παραμένει στο 1,2% και ο ευρωπαϊκός στο 2,4% – η Ελλάδα κατακτά πρωταγωνιστική θέση διεθνώς, αναδεικνύοντας το μέλλον του κλάδου πιο συμμετοχικό, δυναμικό και ελπιδοφόρο.
Η πρόοδος είναι αδιαμφισβήτητη, οι γυναίκες συνεχίζουν να δίνουν μάχη για ίσες ευκαιρίες και πρόσβαση σε ηγετικούς ρόλους, ενώ οι προκλήσεις από τις σκληρές συνθήκες εργασίας έως τη σεξουαλική παρενόχληση αναδεικνύουν την ανάγκη για στοχευμένες πολιτικές που θα διασφαλίσουν ένα δίκαιο και βιώσιμο μέλλον στη θάλασσα.
-Η έρευνα για τη γυναικεία ναυτική απασχόληση–
Σύμφωνα με την έρευνα του Καθηγητή του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, Γαβριήλ Αμίτση, η χώρα μας καταγράφει ποσοστό 7,8% γυναικείας ναυτικής απασχόλησης το 2024, όταν ο παγκόσμιος μέσος όρος για το 2021 ήταν 1,2% και ο ευρωπαϊκός μέσος όρος για το 2022 ήταν 2,4%. Αυτά τα στοιχεία επιβεβαιώνουν τη δυναμική συμμετοχή των γυναικών στο ναυτικό επάγγελμα και την ανάγκη περαιτέρω ενίσχυσης των σχετικών πρωτοβουλιών.
Τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά: 2.048 γυναίκες ναυτικοί, σχεδόν όλες Ελληνίδες (99%), δραστηριοποιούνται σήμερα στον στόλο, αποτελώντας το 7,8% του συνόλου. Πρόκειται για αύξηση 11,4% σε σχέση με το 2023, ενώ η πενταετής άνοδος φθάνει στο εντυπωσιακό 65,6%.
Η Ελλάδα, με αυτά τα μεγέθη, όχι μόνο σπάει τα στερεότυπα, αλλά τοποθετείται στην κορυφή της διεθνούς σκηνής όσον αφορά τη συμμετοχή των γυναικών στη ναυτιλία, αποδεικνύοντας ότι η ναυτική ψυχή της χώρας ανήκει εξίσου σε άνδρες και γυναίκες.
Το ζητούμενο πλέον είναι η ενίσχυση των πρωτοβουλιών για την ισότητα, την επαγγελματική ανέλιξη και τη διασφάλιση αξιοπρεπών συνθηκών εργασίας, ώστε η δυναμική αυτή να μετουσιωθεί σε ακόμη μεγαλύτερη πρόοδο τα επόμενα χρόνια.
–ΔΟΕ: Μεγάλο το χάσμα στη γυναικεία απασχόληση
Τις έντονες ανισότητες που εξακολουθούν να χαρακτηρίζουν τη συμμετοχή των γυναικών στον παγκόσμιο ναυτιλιακό κλάδο αναδεικνύει έκθεση της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ). Η συμμετοχή των γυναικών στον ναυτιλιακό κλάδο καταγράφει μέσο ποσοστό μόλις 16%, έναντι 41% στο σύνολο της ναυτικής απασχόλησης.
Σημειώνεται ότι για τη ΔΟΕ, η έννοια της ναυτιλιακής απασχόλησης περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων που σχετίζονται με τη θάλασσα και την παράκτια οικονομία. Ωστόσο, οι γυναίκες εξακολουθούν να δίνουν μάχη για ισότιμη εκπροσώπηση σε έναν τομέα που παραμένει προνομιακός για τους άνδρες.
Η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (ΔΟΕ) καταγράφει ένα πλέγμα σοβαρών προκλήσεων που εμποδίζουν την ανάπτυξη της γυναικείας απασχόλησης στη ναυτιλία. Η έρευνα βασίστηκε σε δομημένες συνεντεύξεις με βασικούς παράγοντες της ναυτικής αγοράς εργασίας και εστίασε σε ζητήματα πρόσληψης και διατήρησης των γυναικών ναυτικών.
Τα πορίσματα της έρευνας ήταν αποκαλυπτικά, καταδεικνύοντας άνιση μεταχείριση σε μισθούς, άδειες και επιδόματα και αδυναμία συνδυασμού οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής λόγω της φύσης του επαγγέλματος.
Η ΔΟΕ υπογραμμίζει ότι η αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων είναι κρίσιμη για να αυξηθεί η συμμετοχή των γυναικών στο ναυτικό επάγγελμα και να διασφαλιστεί ένα ασφαλές, δίκαιο και ισότιμο εργασιακό περιβάλλον.
-Δείκτης Ευτυχίας Ναυτικών: Έντονο το χάσμα φύλων-
Η παγκόσμια έρευνα για τον Δείκτη Ευτυχίας των Ναυτικών δείχνει ότι η ναυτιλία παραμένει ένας κλάδος όπου οι άνδρες έχουν ξεκάθαρη υπεροχή. Συγκεκριμένα, οι άνδρες αποτελούν περίπου το 83% των ναυτικών, ενώ οι γυναίκες είναι μόλις 14% του συνολικού προσωπικού.
Ανησυχία προκαλεί και η αύξηση της κατηγορίας δεν δηλώνω φύλο, που πλέον φτάνει το 2,47%, πιθανώς συνδεόμενη με θέματα ιδιωτικότητας ή φόβους για διακρίσεις.
Σύμφωνα με ειδικούς, τα χαμηλά ποσοστά γυναικείας συμμετοχής αντανακλούν δομικά εμπόδια, απαιτητικές συνθήκες εργασίας και μια ανδροκρατούμενη κουλτούρα που αποθαρρύνει την ένταξη και παραμονή των γυναικών.
-«Παγώνει» η άνοδος των γυναικών σε ηγετικούς ρόλους-
Η ναυτιλιακή βιομηχανία έχει αναγνωρίσει τη διάσταση του φύλου ως κρίσιμο παράγοντα για την προώθηση της Διαφορετικότητας και της Ισότητας. Τα αποτελέσματα της έρευνας του 2024 δείχνουν ότι το χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών σε ζητήματα ένταξης μειώνεται, ωστόσο η πρόοδος στις προαγωγές και στους ηγετικούς ρόλους φαίνεται να έχει σταματήσει.
Ο τομέας πρέπει να διατηρήσει την απήχησή του είτε σε οικονομικές αναταραχές, εξασφαλίζοντας ανταγωνιστικά μισθολογικά επίπεδα και υψηλή ποιότητα εγκαταστάσεων στα πλοία.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
