Περισσότερες φοροελαφρύνσεις για εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων αλλά και άμεσες παροχές σε χρήμα για 1 εκατομμύριο νοικοκυριά που ζουν στο νοίκι, περιλαμβάνει το σχέδιο της κυβέρνησης για ανακούφιση των νοικοκυριών που αντιμετωπίζουν οξύ στεγαστικό πρόβλημα. Το προσχέδιο του κρατικού Προϋπολογισμού για το 2026, το οποίο κατέθεσε στη Βουλή την περασμένη Δευτέρα ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης, αποκαλύπτει συνολικά 10 νέα μέτρα, των οποίων το ύψος προσεγγίζει το μισό δισ. ευρώ. Οι πολίτες θα τα βλέπουν πλέον για πρώτη φορά να ξεδιπλώνονται σταδιακά έως και το 2026.
1 ενοίκιο τον Νοέμβριο…
Ωστόσο η αρχή γίνεται από εφέτος τον Νοέμβριο. Το πρώτο από τα συνολικά εννέα νέα μέτρα που έρχονται, θα δοθεί σε περίπου ένα μήνα, ως χρηματική επιστροφή ήδη ενός ολόκληρου μηνιαίου μισθώματος στους ενοικιαστές. Πάνω από 1 εκατομμύριο δικαιούχοι θα λάβουν το 1/12 των ενοικίων που δήλωσαν πως κατέβαλαν το 2024. Θα εισπράξουν έτσι έως και 800 ευρώ «στην τσέπη» από το ελληνικό δημόσιο, με βάση το ενοίκιο που δηλώνει ο καθένας ότι πληρώνει.
Η ρύθμιση αφορά όσους ενοικιάζουν κύρια κατοικία, αλλά και όσους πληρώνουν για φοιτητική στέγη. Τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια καθιστούν δικαιούχους σχεδόν το 80% των ενοικιαστών της χώρας. Η επιστροφή ενοικίου δίδεται πέραν του στεγαστικού ή φοιτητικού επιδόματος που ισχύουν ήδη και λαμβάνουν δικαιούχοι από άλλους φορείς (ΟΠΕΚΑ, υπουργείο Παιδείας κλπ).
Το μέτρο έχει κόστος 230 εκατ. ευρώ. Ωστόσο δεν προβλεπόταν στον προϋπολογισμό που ψηφίστηκε πέρυσι για το 2025. Ανακοινώθηκε μεσούσης της χρονιάς, αλλά θα δοθεί όχι ως μόνιμο μέτρο και όχι ως έκτακτο ή εφάπαξ επίδομα. Χρηματοδοτείται από έσοδα από περιορισμό της φοροδιαφυγής και θα δίδεται κάθε Νοέμβριο, φέτος και στο μέλλον. Αυτό αποτυπώνεται πρώτη φορά επισήμως, στο προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού του 2026. Καθώς το ποσό που λαμβάνει κάθε ενοικιαστής εξαρτάται από το ενοίκιο που δηλώνει, η επιδότηση μπορεί να αυξάνεται τα επόμενα χρόνια, στο βαθμό που ιδιοκτήτες και ενοικιαστές θα δηλώνουν σταδιακά τα πραγματικά (και πολύ αυξημένα πλέον) καταβαλλόμενα ενοίκια.
Δέσμη 8 μέτρων «στη σειρά» για το 2026
Μετά την Επιστροφή Ενοικίου, προβλέπεται να αρχίσουν να ξετυλίγονται άλλα 8 μέτρα και παρεμβάσεις που δημιουργούν νέα δεδομένα στην αγορά ακινήτων. Όλα αυτά στοχεύουν στο στεγαστικό ζήτημα και οι πολίτες θα τα δουν να μπαίνουν σταδιακά στη ζωή τους από 1.1.2026.
Τα 8 μέτρα, των οποίων το συνολικό κόστος για τον προϋπολογισμό υπερβαίνει τα 200 εκατομμύρια, περιλαμβάνουν:
1. Φοροαπαλλαγές για να ανοίξουν «κενά» σπίτια
Όσοι κρατούσαν κλειστά τα σπίτια τους επί χρόνια χωρίς ενοικιαστές, ή τα διέθεταν αποκλειστικά για βραχυχρόνια μίσθωση σε τουρίστες, θα έχουν περισσότερους λόγους να θέλουν να τα διαθέσουν προς μακροχρόνια ενοικίαση. Όσοι βάλουν πρώτη φορά ξανά ενοικιαστή μέχρι 31.12.2026, δικαιούνται πλήρη φοροαπαλλαγή διάρκειας τριών ετών. Η νέα ρύθμιση διασφαλίζει περισσότερους ιδιοκτήτες ότι δεν θα πληρώσουν ούτε ευρώ φόρο για τα ενοίκια που θα εισπράξουν στους επόμενους 36 μήνες.
Το μέτρο ισχύει ήδη για σπίτια που δηλώνονται ως «κενά» στην εφορία, με τις αλλαγές να διαφοροποιούν τους όρους χορήγησης της φοροαπαλλαγής για τον ιδιοκτήτη.
Το καινοτόμο στοιχείο είναι η διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής σε τρεις κατευθύνσεις: πρώτον, απαλλαγή φόρου για 3 έτη θα προσφέρεται και για ιδιοκτήτες που εκμισθώνουν μεγάλα ακίνητα, άνω των 120 τ.μ., δεύτερον, προστασία του ιδιοκτήτη από κίνδυνο πρόωρης αποχώρησης του ενοικιαστή και τρίτον, επιτρέπεται η «ελαστική» ενοικίαση 6 μηνών και άνω.
Όλες οι αλλαγές θα ισχύσουν μετά τη δημοσίευση του νέου φορολογικού νόμου σε ΦΕΚ, πιθανότατα μέχρι τις αρχές Νοεμβρίου. Το μέτρο στοχεύει να φέρει προς μακροχρόνια μίσθωση χιλιάδες σπίτια που παραμένουν κλειστά, με άμεσα οφέλη για τους ιδιοκτήτες.
2. Μείωση τεκμηρίων 30%-35% στην κατοικία
Για πρώτη φορά μετά από σχεδόν είκοσι χρόνια, μειώνεται κατά 30% ή και 35% το τεκμαρτό εισόδημα για το οποίο η εφορία φορολογεί ιδιοκτήτες και ενοικιαστές. Συνολικά 477.000 φορολογούμενοι θα δουν το πλασματικό εισόδημα να μειώνεται στα εκκαθαριστικά τους, παρέχοντας σημαντική ελάφρυνση στις φορολογικές τους υποχρεώσεις.
3. Αλλαγή κλίμακας φόρου ενοικίων
Από το 2026 θεσπίζεται ενδιάμεσος φορολογικός συντελεστής 25% (αντί 35%) για εισόδημα από μισθώματα ύψους 12.000 έως 24.000 ευρώ, με εκτιμώμενο όφελος περίπου 161.000 ιδιοκτητών.
4. ΕΝΦΙΑ: μείωση και κατάργηση σε 12.720 οικισμούς
Από το 2026, ο ΕΝΦΙΑ που πληρώνουν οι ιδιοκτήτες μειώνεται κατά 50% για κύριες κατοικίες σε οικισμούς με πληθυσμό έως 1.500 κατοίκους, και καταργείται πλήρως από το 2027, εξαιρουμένων των οικισμών της Αττικής.
5. Κοινωνική αντιπαροχή για σύγχρονες κατοικίες
Εγκαινιάζεται νέο πλαίσιο κοινωνικής αντιπαροχής σχετικά με την αξιοποίηση της δημόσιας ακίνητης περιουσίας για την κατασκευή σύγχρονων κοινωνικών κατοικιών, με στόχο την εξασφάλιση κοινωνικής μίσθωσης σε ευάλωτες ομάδες.
Τα μέτρα αυτά ενθαρρύνουν την οικοδομική δραστηριότητα και την αναβάθμιση του κτηριακού αποθέματος, συμβάλλοντας στην αύξηση της προσφοράς περισσότερων και πιο προσιτών κατοικιών.
6. Παράταση της μείωσης του φόρου εισοδήματος για δαπάνες αναβάθμισης κτηρίων για το 2026.
7. Επέκταση της αναστολής του ΦΠΑ στις νέες οικοδομές μέχρι το τέλος του 2026.
8. Παράταση του περιορισμού νέων βραχυχρόνιων μισθώσεων για το 2026.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
